Nhà Trắng dự định tung gói cứu trợ nông dân hàng chục tỷ USD giữa căng thẳng thương mại

Nông dân Mỹ đang trải qua một năm đầy khó khăn, phần lớn do cuộc chiến thương mại mà Tổng thống Donald Trump khởi xướng. Theo các nguồn tin của CNN, Nhà Trắng đang lên kế hoạch tung ra một gói cứu trợ trị giá hàng chục tỷ USD để hỗ trợ những người nông dân này.

Chi phí sản xuất tăng vọt, các biện pháp trả đũa từ nước ngoài đối với thuế quan của Mỹ, tình trạng thiếu lao động do chính sách nhập cư và giá nông sản lao dốc đã khiến ngành nông nghiệp Mỹ lao đao. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo chi phí sản xuất nông nghiệp sẽ tăng lên tới 467,4 tỷ USD trong năm 2025, cao hơn 12 tỷ USD so với năm trước.

Theo dữ liệu từ tòa án Mỹ, số vụ phá sản trong lĩnh vực nông nghiệp trong nửa đầu năm nay cũng tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2021. Chính sách của ông Trump càng làm trầm trọng thêm tình hình, từ việc trục xuất lực lượng lao động nhập cư chủ chốt của ngành nông nghiệp cho tới căng thẳng thương mại leo thang với Trung Quốc. Với những loại cây trồng truyền thống như đậu tương, tình hình đang trở nên đặc biệt nghiêm trọng.

Ngành đậu tương Mỹ đang trở thành “biểu tượng” cho những khó khăn của nông nghiệp nước này trong năm đầu tiên nhiệm kỳ hai của ông Trump. Theo USDA, đây là mặt hàng nông sản xuất khẩu lớn nhất của Mỹ với giá trị hơn 24 tỷ USD trong năm 2024.

Năm ngoái, khoảng một nửa lượng đậu tương Mỹ xuất sang Trung Quốc, nhưng kể từ tháng 5/2025, con số này đã giảm xuống bằng 0 do Trung Quốc áp đặt lệnh cấm không chính thức nhằm trả đũa các biện pháp thuế quan của ông Trump. Điều này diễn ra đúng vào thời điểm xấu nhất khi vụ thu hoạch đang vào mùa và sản lượng đậu tương ở nhiều trang trại Mỹ đạt mức cao.

Cơ hội cải thiện tình hình cũng chưa xuất hiện, khi Trung Quốc đang tăng cường nhập khẩu từ Nam Mỹ – khu vực được hỗ trợ gián tiếp bởi gói cứu trợ tài chính mà Mỹ dành cho Argentina gần đây. Theo nguồn tin từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ đã nhận thức rõ tình hình và đang yêu cầu chính quyền khẩn trương hành động.

Trong vài tuần qua, Nhà Trắng đã tổ chức hàng loạt cuộc họp với Bộ Nông nghiệp và Bộ Tài chính để hoàn thiện gói cứu trợ cho nông dân. Theo các quan chức, hiện có hai phương án chính được cân nhắc. Một ý tưởng mà ông Trump công khai đưa ra gần đây là trích một phần khoản thu từ thuế nhập khẩu để hỗ trợ nông dân. Phương án còn lại là sử dụng khoản quỹ dự phòng của Bộ Nông nghiệp, gọi là Chương trình Hỗ trợ Hàng hóa Khẩn cấp (ECAP). Chính quyền Tổng thống Trump cũng đã dùng quỹ này hồi tháng 3/2025 để hỗ trợ nông dân, khi đó Bộ Nông nghiệp cấp 10 tỷ USD tiền trực tiếp cho các nhà sản xuất đủ điều kiện trong niên vụ 2024.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết, chính quyền có thể kết hợp cả hai phương án tùy vào việc có thể rút tiền nhanh từ đâu. Gói cứu trợ hiện được tính toán trong khoảng từ 10-14 tỷ USD.

Bên cạnh yếu tố chính trị – khi nông dân được cho là đã góp phần quan trọng vào chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2024 – chính quyền còn coi việc bảo vệ ngành nông nghiệp là vấn đề an ninh quốc gia.