Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: Ngân hàng Phát triển Việt Nam phải tập trung thu hồi nợ vay, xử lý nợ xấu

Sáng 25/3, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về tình hình hoạt động của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) và cho ý kiến vào dự thảo Nghị định quy định về tổ chức và hoạt động của Ngân hàng này.

Băn khoăn về quy định hình thức pháp lý của VDB

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, đến thời điểm 20/3, tổng nguồn vốn của Ngân hàng Phát triển là 203.075 tỷ đồng (tăng 1,54% so với cuối năm 2024, giảm 18,3% so với cuối năm 2021), trong đó, vốn chủ sở hữu là 16.616 tỷ đồng, vốn huy động là 78.621 tỷ đồng. Thời gian qua, nguồn vốn của Ngân hàng Phát triển đã đáp ứng đầy đủ các nhiệm vụ về giải ngân, thanh toán các khoản nợ đến hạn và đảm bảo các chỉ tiêu an toàn hoạt động theo quy định của pháp luật.

Về hoạt động tín dụng, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, tính đến 20/3, tổng dư nợ tín dụng của Ngân hàng Phát triển đạt 161.540 tỷ đồng (giảm 55.542 tỷ đồng so với cuối năm 2021 và tăng 3.308 tỷ đồng so với cuối năm 2024), trong đó dư nợ tín dụng đầu tư đạt 38.380 tỷ đồng. Trong năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, Ngân hàng Phát triển đã tích cực triển khai cho vay mới tín dụng đầu tư theo quy định tại Nghị định số 78/2023/NĐ- CP, theo đó, tính đến 20/3, Ngân hàng Phát triển đã ký kết 31 hợp đồng tín dụng đầu tư mới với tổng số chấp thuận cho vay là 12.243 tỷ đồng, tổng số vốn giải ngân cho vay là 3.137 tỷ đồng.

Ngân hàng Phát triển đã quyết liệt tập trung đôn đốc thu hồi nợ vay. Giai đoạn từ cuối năm 2021 đến nay, Ngân hàng đã thu hồi được 33.676 tỷ đồng nợ gốc và 14.946 tỷ đồng nợ lãi, cơ bản đạt được kế hoạch giao hàng năm.

Tại cuộc họp, đại diện các bộ, ngành đồng tình cao với đánh giá tình hình hoạt động của Ngân hàng Phát triển Việt Nam; cho ý kiến về hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, cơ cấu tổ chức quản lý, kế hoạch tăng trưởng tín dụng, thu hồi nợ vay, giảm nợ xấu, cho vay tái cấp vốn, tinh gọn bộ máy của Ngân hàng này…

Đại diện Bộ Tư pháp bày tỏ băn khoăn về quy định hình thức pháp lý của Ngân hàng Phát triển Việt Nam và Ngân hàng Chính sách xã hội. Luật Các tổ chức tín dụng quy định rất rõ hình thức pháp lý của các tổ chức tín dụng nhưng lại không quy định cụ thể hình thức pháp lý của hai ngân hàng trên.

Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Phát triển Lê Văn Hoan cho hay, Ngân hàng đã triển khai đồng loạt các giải pháp, rà soát lại kế hoạch cơ cấu lại, thành lập thêm các nhóm chuyên trách về công nghệ thông tin, tổ chức bộ máy và văn hóa doanh nghiệp. Về cơ cấu bộ máy, trong tháng này, VDB sẽ sắp xếp tinh gọn 2 đầu mối ở Hội sở. Với các chi nhánh, VDB đang xây dựng phương án. Dựa trên tình hình sáp nhập một số tỉnh, thành phố, VDB sẽ sắp xếp theo hướng không tăng đầu mối chi nhánh (hiện có 30 chi nhánh ở các địa phương), nhưng cố gắng với các tỉnh mới hình thành để đảm bảo cả về công tác chuyên môn và sinh hoạt đảng ở các địa phương.

Với sứ mệnh của một Ngân hàng đầu tư dài hạn, Ban lãnh đạo Ngân hàng Phát triển đã quan tâm tìm kiếm các chủ đầu tư, chủ động làm việc với các tập đoàn, tổng công ty lớn (Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam…) hợp tác triển khai các dự án trọng điểm quốc gia như điện hạt nhân, truyền tải điện…

Về thu hồi nợ vay, ông Lê Văn Hoan cho biết, vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 02/2025/QĐ-TTg về cơ chế xử lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Ngân hàng đã ngay lập tức ban hành quy chế và hồ sơ quy định trong nội bộ để sớm xử lý rủi ro theo cơ chế này. Dự kiến năm 2025, với cơ chế đã có, VDB sẽ tiếp tục giảm nợ xấu trên cơ sở quỹ dự phòng rủi ro.

Tập trung thu hồi nợ vay

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc ghi nhận, thời gian qua, Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã có nhiều cố gắng, hoạt động có chuyển biến tích cực: Nợ xấu giảm 22.015 tỷ đồng (tương đương giảm 43%), chênh lệch thu chi dương 1.642 tỷ đồng, lỗ lũy kế giảm 2.214 tỷ đồng (tương đương 27,98%) so với năm 2021.

Theo Phó Thủ tướng, Quyết định số 90/QĐ-TTg phê duyệt Phương án cơ cấu lại, định hướng hoạt động của VDB giai đoạn 2023 – 2027, quy định định kỳ 1 năm VDB phải có 4 báo cáo về các nội dung quy định trong quyết định. Đến năm 2027 phải tổng kết để Bộ Chính trị quyết định mô hình của Ngân hàng Phát triển là chuyển sang Ngân hàng thương mại để giao Ngân hàng Nhà nước quản lý hay vẫn tiếp tục là Ngân hàng chính sách. Thời gian không còn nhiều, Ngân hàng Phát triển phải có báo cáo cụ thể với Bộ Tài chính. Bộ Tài chính vừa đảm nhiệm chức năng quản lý nhà nước, vừa là đại diện chủ sở hữu, phải thực hiện giám sát, hướng dẫn, lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra đối với Ngân hàng Phát triển. Song, Phó Thủ tướng chỉ ra rằng còn có những việc Ngân hàng Phát triển chưa chủ động.

Để đảm bảo khung khổ pháp lý cho Ngân hàng Phát triển hoạt động, Phó Thủ tướng đề nghị đưa các quy định cụ thể về Ngân hàng Phát triển khi sửa Luật quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật 69/2014/QH13). Đồng thời đề nghị VDB tập trung “xoáy vào” thực hiện 6 nội dung gồm: Cơ cấu lại tổ chức bộ máy tổ chức; hoạt động cho vay mới; thu hồi nợ vay và xử lý nợ xấu; quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư của các công trình trọng điểm; khắc phục những kết luận của thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; quan hệ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan liên quan.

Nhấn mạnh Ngân hàng Phát triển “phải chủ động, đổi mới tư duy”, “nỗ lực sáng tạo” để phát triển bền vững, Phó Thủ tướng cũng đề nghị Kiểm toán nhà nước có kiểm toán vào thời gian gần nhất để có số liệu báo cáo Bộ Chính trị về giai đoạn tái cơ cấu của VDB. Đây là giai đoạn để Ngân hàng bứt phá, “nếu không bứt phá là sẽ chìm”.

Ngoài ra, VDB tiếp tục triển khai cho vay mới theo Nghị định số 78/2023/NĐ-CP như cho vay nhà ở xã hội, cho vay các dự án trọng điểm quốc gia và thực hiện cho vay theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.

Phó Thủ tướng cũng nhắc đến việc tập trung thu hồi nợ vay, nhất là các khoản nợ xấu kéo dài, khó thu hồi (khoản nợ xấu của SBIC, VTC…), đảm bảo thực hiện mục tiêu giảm nợ xấu theo phương án cơ cấu lại Ngân hàng Phát triển giai đoạn 2023 – 2027 được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bộ Tài chính tạo điều kiện cho Ngân hàng Phát triển tham gia vào các dự án ODA.

Phó Thủ tướng đã cho ý kiến cụ thể về hoàn thiện Nghị định quy định về tổ chức và hoạt động của Ngân hàng Phát triển Việt Nam, đề nghị Bộ Tài chính tiếp thu, bổ sung ý kiến của Ngân hàng Phát triển khi sửa đổi Luật 69.