Phòng chống hạn, mặn: Thích ứng "thuận thiên"
Xâm nhập mặn đang diễn ra mạnh và cao hơn trung bình nhiều năm ở Đồng bằng sông Cửu Long. Song tác động hạn mặn ngày càng được tiết chế tốt hơn với việc dự báo sớm, có kế hoạch ứng phó trong sản xuất, cùng với sự đầu tư đúng hướng của các công trình thủy lợi.
Đồng bằng sông Cửu Long là nơi đứng đầu cả nước về sản xuất lúa, nuôi trồng, chế biến thủy sản, cây ăn trái… và đây cũng là vùng chịu tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu. Hàng năm, Đồng bằng sông Cửu Long gieo cấy lúa Đông Xuân khoảng 1,5 triệu ha. Nhiều năm qua, nhờ sự chuyển dịch mạnh mẽ trong sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật và việc đầu tư nhiều công trình mang tính cốt lõi đã giúp vùng này từng bước thích ứng với biến đổi khí hậu.
Rút kinh nghiệm từ đợt hạn hán, xâm nhập mặn kỷ lục năm 2015-2016, ngành nông nghiệp luôn dự báo, dự tính tình hình xâm nhập mặn từ rất sớm. Theo đó, ngành luôn có những chỉ đạo cụ thể về những khu vực phải gieo cấy vụ Đông Xuân sớm để né hạn mặn hay việc tích trữ nước kịp thời để ứng phó đợt xâm nhập mặn.
Không chỉ Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn luôn chủ động phối hợp với các địa phương chỉ đạo điều chỉnh kế hoạch sản xuất, cơ cấu mùa vụ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, cơ cấu giống phù hợp với diễn biến thời tiết và tín hiệu thị trường.
Nhờ vậy, cơ cấu sản xuất được điều chỉnh theo hướng phát huy lợi thế của mỗi địa phương, vùng, miền và cả nước, gắn với nhu cầu thị trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, hội nhập quốc tế.
Riêng việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mỗi năm cả nước có trên 100 nghìn ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng rau, cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm, nuôi trồng thủy sản có hiệu quả kinh tế cao hơn; chuyển đổi theo hướng khai thác đa tầng, đa giá trị trên một diện tích đất.
Theo ông Huỳnh Ngọc Nhã, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng, địa phương triển khai nhiều chương trình, dự án, đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện sinh thái từng vùng, thích ứng trong điều kiện biến đổi khí hậu. Đó là đầu tư thủy lợi cho vùng sản xuất, nhất là đầu tư vùng nuôi tôm nước lợ; dự án phát triển lúa đặc sản; dự án phát triển cây ăn trái; dự án phát triển chăn nuôi bò thịt, bò sữa… Cơ cấu lại sản xuất theo hướng các ngành hàng chủ lực "thủy sản, lúa đặc sản, cây ăn trái". Cùng với đó, tỉnh hướng tới nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn gắn với phát triển công nghiệp chế biến nông sản; hình thành vùng sản xuất ứng dụng công nghệ cao.
Để có được những giải pháp cụ thể, mang tính đột phá cho ngành nông nghiệp, nhiều cơ quan nghiên cứu khoa học đã tạo ra nhiều giống cây trồng mới phù hợp hơn với điều kiện khắc nghiệt của thời tiết, ứng dụng công nghệ cao cho sản xuất, canh tác và đã cho kết quả khả quan.
Có thể kể đến giải pháp công nghệ tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước khu vực miền Trung, Tây Nguyên; đưa vào lưu hành sản xuất các giống lúa chịu mặn cao, khả năng chống chịu sâu bệnh; các loại trái cây phù hợp thổ nhưỡng từng vùng để xây dựng vùng chuyên canh; nghiên cứu giống cây phù hợp với những vùng sương giá miền núi phía Bắc... Điều này vừa thích ứng biến đổi khí hậu vừa đáp ứng với yêu cầu đa dạng hóa thị trường.
Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ là chìa khóa để ngành nông nghiệp ứng phó với biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững. Bộ tiếp tục có cơ chế, chính sách khuyến khích, tạo điều kiện để nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ tạo các sản phẩm giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, thích ứng với biến đổi khí hậu ở 3 trục sản phẩm (quốc gia, cấp tỉnh và địa phương), từ khâu sản xuất giống, nuôi trồng, chế biến. Cùng với các giải pháp về sản xuất, các công trình thủy lợi then chốt cũng được quan tâm đầu tư tại các vùng kinh tế, đặc biệt là Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giai đoạn 2021 – 2025, tổng nguồn vốn Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý đầu tư ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long khoảng 19.000 tỷ đồng, tương đương 25% tổng nguồn vốn của cả Bộ trong giai đoạn 2021 - 2025.
Đặc biệt, giai đoạn này tiếp tục đầu tư hệ thống công trình theo mục tiêu kiểm soát mặn; hỗ trợ, bổ sung ngọt để nước mặn, nước lợ thực sự là nguồn tài nguyên, phục vụ chuyển đổi sản xuất nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp, các công trình ngăn mặn lớn hiện nay đã phát huy hiệu quả như: Hệ thống Cái Lớn, Cái Bé, cống âu Nguyễn Tấn Tành, các cống điều hòa mặn ngọt ở các tỉnh trong khu vực đều phát huy hiệu quả cao. Các địa phương đã tiến hành đắp đập tạm, xây cống ngăn mặn để trữ ngọt, lấy nước khi triều xuống, giúp người dân có thêm nguồn nước phục vụ sản xuất.
Trước cao điểm hạn mặn đang diễn ra và người dân Cà Mau, Bến Tre… đang còn gặp nhiều khó khăn trong chủ động nguồn nước ngọt, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng cần tiếp tục đầu tư các công trình trọng điểm mang tính chiến lược.
Chẳng hạn, Cà Mau không có được nguồn nước bổ sung như 12 tỉnh thành Đồng bằng sông Cửu Long, do đó cần tính đến việc tích trữ nước không tập trung. Đồng thời, phải chuyển đổi từ hai vụ lúa sang một vụ lúa, một vụ tôm ở một số địa phương. Cà Mau cũng cần tính đến việc được chuyển nước từ vùng khác về tỉnh bằng các công trình trong giai đoạn 2026-2030. Nhiều tỉnh thành khác cần được tiếp tục đầu tư hệ thống các cống lớn để tích nước, đảm bảo nước nước sinh hoạt, sản xuất khi vào mùa khô hạn.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quy hoạch Phòng, chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Việc triển khai tốt quy hoạch này sẽ góp phần khắc chế và hạn chế rủi ro do thiên tai gây ra.
Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
Tích trữ và khai thác hiệu quả nguồn nước giúp thích ứng xâm nhập mặn
15:29' - 25/03/2024
Trữ nước và khai thác hiệu quả nguồn nước hiện đang là giải pháp giúp cho các địa phương khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có thể sống chung với hạn hán và xâm nhập mặn.
-
Kinh tế Việt Nam
Câu chuyện “thuận thiên” của người dân vùng hạn, mặn ĐBSCL
19:14' - 22/03/2024
Từ đầu mùa khô 2023-2024, tình hình nắng nóng đã diễn ra phức tạp, hạn, mặn được dự báo đến sớm và gay gắt hơn ở Đồng bằng sông Cửu Long.
-
Kinh tế & Xã hội
Phòng chống hạn, mặn: "Vương quốc" sầu riêng ứng phó với xâm nhập mặn
10:01' - 17/03/2024
Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh Tiền Giang, Đồng bằng sông Cửu Long đã vào đợt cao điểm triều cường và xâm nhập mặn. Đây là đợt triều cường cao, mực nước các nơi dự báo cao hơn báo động 3.
-
Kinh tế & Xã hội
Đóng cửa van cống Cái Lớn để ngăn mặn
10:36' - 15/03/2024
Trong 2 ngày 15 và 16/3, sẽ đóng từ 9 - 11 cửa van của cống Cái Lớn tại Kiên Giang để điều tiết nguồn nước, hạn chế xâm nhập mặn cũng như bảo vệ nước sinh hoạt, sản xuất cho người dân.
-
Kinh tế & Xã hội
Bạc Liêu xây dựng 3 kịch bản ứng phó với hạn mặn
21:30' - 14/03/2024
Bạc Liêu đã xây dựng 3 kịch bản ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn trong Kế hoạch Sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu vụ mùa 2023 – 2024.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Dịch vụ vận tải lễ 30/4 – 1/5: Nơi "cháy" vé, nơi "dài cổ" chờ khách
19:13'
Theo báo cáo của các bến xe, đợt nghỉ lễ 30/4 - 1/5 năm nay, các bến xe dự báo lượng khách đến bến có thể tăng 350% so với ngày thường nhưng thực tế không như vậy.
-
Kinh tế & Xã hội
XSKG 28/4. Kết quả xổ số Kiên Giang hôm nay ngày 28/4/2024. XSKG ngày 28/4
19:00'
Bnews. XSKG 28/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 28/4. XSKG Chủ nhật. Trực tiếp KQXSKG ngày 28/4. Kết quả xổ số Kiên Giang hôm nay ngày 28/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSTG 28/4. Kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay ngày 28/4/2024. XSTG ngày 28/4
19:00'
Bnews. XSTG 28/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 28/4. XSTG Chủ nhật. Trực tiếp KQXSTG ngày 28/4. Kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay ngày 28/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
Kết quả Vietlott Power 6/55 ngày 28/4 - Kết quả xổ số Vietlott ngày 28 tháng 4 năm 2024
19:00'
Bnews. Kết quả Vietlott Power 6/55 ngày 28/4 - Kết quả xổ số Vietlott hôm nay ngày 28 tháng 4 năm 2024 - Xổ số Vietlott Power 6/55 hôm nay.
-
Kinh tế & Xã hội
Bến phà ra đảo Cát Bà (Hải Phòng) vắng khách ngày đầu nghỉ lễ
18:46'
Theo các nhóm nhân viên tham gia kíp trực tại Bến phà Đồng Bài, trong ngày đầu nghỉ lễ, người và phương tiện qua phà thưa vắng. Tại khu vực nhà chờ, lối ra phà đều thoáng đãng.
-
Kinh tế & Xã hội
Ùn tắc gần 10 km, người dân chật vật di chuyển qua cửa ngõ Đồng Nai
16:45'
Do lượng xe đông đúc, phải chờ đợi lâu nên một số tài xế xe ô tô đã cố tình “chen” vào làn dành cho xe máy khiến nhiều người đi xe máy phải chạy lên vỉa hè, gây ra tình trạng ùn tắc.
-
Kinh tế & Xã hội
Ùn ứ kéo dài đoạn cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ trong buổi sáng ngày đầu kỳ nghỉ lễ
13:08'
Lượng phương tiện đổ dồn về đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ ra khỏi trung tâm Thủ đô gia tăng đột biến dẫn đến tình trạng ùn ứ kéo dài, các phương tiện di chuyển chậm trong buổi sáng ngày 27/4.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội phân luồng giao thông giúp người dân di chuyển an toàn
13:07'
Ngày 27/4, ngày đầu tiên của kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5, nhiều người dân đã rời Thủ đô đi về các tỉnh, thành. Theo đó, tình hình giao thông tại các cửa ngõ gặp áp lực lớn.
-
Kinh tế & Xã hội
Japan Airlines hủy chuyến bay do phi công say rượu
12:51'
Hãng tin Kyodo dẫn thông báo của Japan Airlines cho biết chuyến bay bị hủy là chuyến bay số 11, có lịch trình tới sân bay Haneda của Tokyo vào ngày 24/4 vừa qua.