Sách trắng EuroCharm: Việt Nam là điểm đến hấp dẫn của FDI. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN
Tại buổi công bố Sách Trắng 2017, ấn phẩm thường niên lần thứ 9 do Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) tổ chức sáng 2/3 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng khẳng định, đây là cơ hội tốt để Bộ Công Thương đưa ra các giải pháp hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý, phát triển môi trường kinh doanh tại Việt Nam, góp phần mang lại lợi ích cho doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Theo Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng, Liên minh Châu Âu (EU) là một trong các đối tác thương mại quan trọng nhất của Việt Nam. Số liệu thống kê cho thấy năm 2016, EU là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất khẩu gần 34 tỷ USD, chiếm trên 19% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Cùng với đó, trong bối cảnh Hiệp định thương mại Việt Nam-EU đã được ký kết, đang trong quá trình rà soát pháp lý, dự kiến sẽ được phê chuẩn và có hiệu lực vào năm 2018, Bộ Công Thương sẽ nỗ lực hết mình để cải thiện nội lực, phát triển môi trường kinh doanh. Qua đây, vị thế của Việt Nam cũng sẽ được nâng tầm hơn trong quan hệ thương mại quốc tế cũng như với EU nhằm đáp ứng nhu cầu chính đáng của doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp châu Âu đang kinh doanh tại Việt Nam.
Ông Michael Behrens, Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh: Ấn phẩm Sách Trắng lần thứ 9 là hiện thực hóa sứ mạnh cốt lõi của EuroCharm trong việc hỗ trợ chính sách và tổng hợp thành quả hàng năm của EuroCharm với vai trò cầu nối đối thoại giữa cộng đồng doanh nghiệp và Chính phủ. Tương tự, các năm trước, ấn phẩm Sách Trắng tập hợp những quan ngại và kiến nghị từ cộng đồng doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, gửi gắm thông điệp chung từ nhiều ngành nghề và doanh nghiệp khác nhau cũng những kỳ vọng và khuyến nghị của các thành viên và đối tác của EuroCharm.
Trong ấn phẩm năm nay, EuroCharm dành riêng một chương đề cập tới Hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh Châu Âu và Việt Nam (EVFTA), việc thực thi và tác động của Hiệp định này đến hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, EuroCharm sẽ tiếp tục phối hợp với Chính phủ, chính quyền địa phương và các bên liên quan nhằm đối thoại mang tính xây dựng và đem lại lợi ích cho công tác hoạch định chính sách và đóng góp cho môi trường kinh doanh ngày càng tiến bộ tại Việt Nam.
Theo nhận định của các chuyên gia, bất chấp các trở ngại đang còn tồn tại, Chính phủ Việt Nam đã thể hiện sự nắm bắt sát sao các vấn đề liên quan đến FDI.
Với việc nới rộng khả năng tiếp cận thị trường cho các nhà đầu tư nước ngoài, dòng vốn FDI được mong đợi sẽ tiếp tục tăng. Theo đó, đối với nhiều nhà đầu tư nước ngoài, sự phát triển tích cực của nền kinh tế cùng các đặc điểm cơ bản của Việt Nam vẫn hấp dẫn bất chấp những rủi ro hiện có.
Những điểm tích cực được các doanh nghiệp châu Âu đánh giá đã tác động tới sự tăng trưởng liên tục của Việt Nam là thay đổi về pháp lý, các yếu tố cơ bản khác như, xét về nhân khẩu học, Việt Nam đang trong thời kỳ độ tuổi vàng với 25% (trong tổng số 90 triệu dân) ở độ tuổi từ 10 đến 24 tuổi; GDP bình quân đầu người đang tăng nhanh do Việt Nam có tầng lớp trung lưu phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á (12,9% mỗi năm trong giai đoạn 2012-2020).
Sách Trắng cũng nêu rõ: Với tỷ lệ biết chữ và trình độ học vấn cao, mức lương tương đối thấp, ở vị trí cầu nối và trung tâm trong khu vực ASEAN, Việt Nam ngày càng được nhiều nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn làm trung tâm hoạt động để cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho khu vực Mê Kông và các khu vực xa hơn.
Hơn nữa, nét đặc trưng hấp dẫn của Việt Nam được thể hiện qua thu hút một cách rộng rãi vốn FDI vào các hoạt động sản xuất. Điển hình là việc mở cửa dần hầu hết các ngành dịch vụ theo lộ trình cam kết gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) của Việt Nam bắt đầu từ năm 2007 đã được hoàn thành vào năm 2015.
Trong một số lĩnh vực, pháp luật trong nước đã nới rộng khả năng tiếp cận thị trường còn vượt ra ngoài các cam kết WTO như nới tỷ lệ cổ phần nắm giữ tối đa của nhà đầu tư nước ngoài trong công ty đại chúng từ mức 49% lên tới 100%. Ngoài ra, Việt Nam cũng áp dụng các ưu đãi đầu tư như cắt giảm thuế trong một số lĩnh vực như công nghệ cao, công nghệ môi trường, nông nghiệp.
Đây là những lĩnh vực mà các doanh nghiệp châu Âu luôn dẫn đầu trên toàn cầu.
Hơn thế, kể từ tháng 7/2015, một số luật và quy định điều chỉnh các vấn đề về đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp, bất động sản và giới hạn sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài đã có hiệu lực thi hành.
Chẳng hạn như Luật Đầu tư mới và Luật Doanh nghiệp mới đã làm rõ các khái niệm về doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động M&A; giảm số lượng các lĩnh vực ngành nghề cấm kinh doanh và ngành nghề kinh doanh có điều kiện; rút ngắn thời gian cấp phép theo luật định; tăng tính linh hoạt trong quản trị doanh nghiệp và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc tiến hành tố tụng của cổ đông.
Sự phát triển và sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài là không thể phủ nhận bởi lẽ Việt Nam đang không ngừng cải thiện môi trường kinh doanh trong nước. Tuy nhiên, theo các lãnh đạo EuroCham, các quy định hướng dẫn cho nhiều văn bản luật mới vẫn chưa được ban hành, quá trình xử lý hồ sơ cho các nhà đầu tư đang còn bị trì hoãn.
Ông Bruno Angelet, Đại sứ, Trưởng phái đoàn Liên minh châu Âu cho rằng, Sách Trắng 2017 là công cụ thiết thực, chuyển tiếp những thông điệp từ cộng đồng doanh nghiệp đến cơ quan Chính phủ Việt Nam. Bên cạnh đó, nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp khó khăn khi làm việc với hệ thống hành chính của Việt Nam. Do đó, việc khai báo thuế, thủ tục thông quan, thủ tục đăng ký kinh doanh, cấp giấy phép và các thủ tục hành chính khác thường bị trì hoãn, kết quả xử lý hồ sơ không thể lường trước được.
Theo ông Bruno Angelet, trong bối cảnh hiệp định EU-Việt Nam được ký kết sẽ là dấu mốc quan trọng trong mối quan hệ thương mại, kinh tế, đầu tư giữa EU và Việt Nam. Đây là thời điểm đòi hỏi cả 2 phía phải có bước tiến vượt bậc, có sự chuẩn bị tốt nhất cho việc thực thi hiệp định song phương. Đặc biệt, Sách Trắng 2017 là công cụ thiết thực, chuyển tiếp những thông điệp từ cộng đồng doanh nghiệp đến các cơ quan của Chính phủ Việt Nam./.