Thành phố Hồ Chí Minh linh hoạt tầm soát, lấy mẫu xét nghiệm có trọng điểm

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn thăm hỏi cán bộ địa phương tại hẻm 251, phường 10, quận Gò Vấp đang bị phong tỏa do có 2 ca mắc COVID-19. Ảnh: Đinh Hằng - TTXVN

Thành phố Hồ Chí Minh linh hoạt tầm soát, lấy mẫu xét nghiệm có trọng điểm ở nơi có nhiều người qua lại như quán nước gần bến xe hoặc quán cafe ở một số khu vực cửa ngõ, gần các nhà máy... Đây là yêu cầu của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 tại cuộc họp trực tuyến giữa thường trực Ban Chỉ đạo với lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh, chiều 10/2, tại Trụ sở Chính phủ.
Báo cáo về tình hình dịch bệnh tại địa phương, Giám đốc Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Tấn Bỉnh cho biết, từ ngày 5/2 đến nay, thông qua việc giám sát, xét nghiệm chỉ định cho trên 8.000 nhân viên Sân bay Tân Sơn Nhất đã phát hiện 8 ca mắc COVID-19. Ngoài ra, sau khi cho kiểm tra người tiếp xúc với các ca bệnh, đến nay Thành phố Hồ Chí Minh phát hiện thêm 26 ca mắc COVID-19. Các ca này chủ yếu liên quan đến nhân viên của Công ty TNHH MTV Dịch vụ mặt đất sân bay Việt Nam (VIAGS).
Thành phố Hồ Chí Minh nhanh chóng truy vết các ca lây nhiễm F1, F2, khoanh vùng dịch tễ đảm bảo kết quả xét nghiệm thực hiện trong 24 giờ; khoanh vùng, phong tỏa tạm thời 33 địa điểm có ổ dịch trong cộng đồng. Ngành Y tế phối hợp Cảng vụ Hàng không miền Nam kiểm tra lại hoạt động của sân bay, đánh giá nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh, có biện pháp chấn chỉnh; xét nghiệm tầm soát cho người nhà của nhân viên Công ty VIAGS, người đến khám tại Bệnh viện Quân y 175; kích hoạt toàn bộ hệ thống dự phòng và điều trị, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan y tế Trung ương đóng trên địa bàn, tập trung chống dịch.
Sẵn sàng triển khai các kế hoạch đã xây dựng trong toàn ngành, Thành phố Hồ Chí Minh tăng cường năng lực lấy mẫu và xét nghiệm để tổ chức xét nghiệm trên diện rộng, đáp ứng nhu cầu khoanh vùng, dập dịch, sàng lọc nhóm nguy cơ; dự trù đầy đủ sinh phẩm, test-kit, đảm bảo năng lực xét nghiệm 30.000-40.000 mẫu/ngày (có thể làm mẫu gộp 5 khi cần); rà soát, củng cố lại các quy trình vận hành hoạt động trong sân bay; hạn chế hoạt động tập trung đông người…
“Cơ bản, chúng ta đã đánh giá được tình hình ổ dịch ở Công ty VIAGS”, ông Nguyễn Tấn Bỉnh nêu rõ; đồng thời, kiến nghị Bộ Y tế cung cấp sinh phẩm, test kháng nguyên nhanh, kháng thể để địa phương chủ động truy vết, đánh giá nguy cơ dịch bệnh.

Các lực lượng chức năng phong tỏa chung cư Felix Homes (quận Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh). Ảnh: TTXVN

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, Tổ trưởng Tổ thường trực đặc biệt chống dịch COVID-19 của Bộ Y tế tại Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, sau khi thống nhất với lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh, Thứ trưởng Bộ Y tế đề nghị tất cả các mẫu lấy, xét nghiệm Realtime-PCR phải được trả kết quả ngay trong ngày, nhằm tăng tốc độ truy vết. Trung tâm kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị điều phối các đơn vị trực thuộc và đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, xử lý các mẫu nhanh nhất.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cho biết, tình huống xảy ra tại Thành phố Hồ Chí Minh tương đối phức tạp. Các trường hợp F1 sau khi đã xét nghiệm âm tính nhưng phát hiện các trường hợp F2 liên quan đến F1 dương tính với virus SARS-CoV-2 bằng phương pháp Realtime-PCR. Việc lây truyền từ F1 âm tính sang F2 - trở thành F0, các lực lượng đã chỉ đạo làm xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 đối với tất cả nhân viên Công ty VIAGS, tối 9/2, đã phát hiện 2/570 xét nghiệm có kháng thể với virus SARS-CoV-2.
Hiện, Bộ Y tế đang xây dựng các giả thuyết, trong đó có 2 giả thuyết nổi trội: Thứ nhất, F1 đã qua thời gian kháng nguyên dương tính và trở thành âm tính và F2 được phát hiện đang ở giai đoạn kháng nguyên dương tính; thứ hai, F1 có thể chính là F0 đầu tiên lây cho bệnh nhân 1.979, sau đó lây cho các trường hợp F2 có tiếp xúc với F1 (hiện có kết quả âm tính), chỉ có thể truy vết bằng những kháng thể.
“Chúng tôi kỳ vọng, với việc xét nghiệm kháng thể diện rộng ở trong địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, đặc biệt tại sân bay Tân Sơn Nhất và trong cộng đồng sẽ giải được bài toán của những trường hợp xuất hiện có thể lây truyền trong nội bộ của sân bay, đội bốc xếp ở sân bay Tân Sơn Nhất và trong cộng đồng. Trong thời gian tới, với những biện pháp quyết liệt của Ban Chỉ đạo Thành phố Hồ Chí Minh, sự hỗ trợ của Bộ Y tế. biện pháp hỗ trợ từ các cơ quan của Bộ Y tế đóng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giúp cho thành phố có thể nhanh chóng khống chế dịch COVID-19”, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, trước mắt, Bộ Y tế sẽ gom, chuyển cho Thành phố Hồ Chí Minh 30.000 test xét nghiệm kháng nguyên để tầm soát và đánh giá lây lan của dịch bệnh.
Phát biểu kết luận tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam hoan nghênh Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Y tế đã phản ứng nhanh, bài bản trong công tác phòng, chống dịch bệnh.

Nhân viên y tế làm thủ tục lấy mẫu xét nghiệm cho người làm việc tại sân bay Tân Sơn Nhất, ngày 6/2. Ảnh: TTXVN

Liên quan đến việc phát hiện các trường hợp F2 (liên quan đến F1) dương tính với virus SARS-CoV-2, Phó Thủ tướng cho biết, ngoài 2 giả thuyết Bộ Y tế đưa ra, còn có khả năng ca F2 là F1 của ổ khác, chưa được phát hiện ra.
“Nguyên tắc ngay từ đầu là chúng ta phải xác định tất cả các nguồn đều khả năng như nhau, không được bỏ sót”, Phó Thủ tướng nêu rõ; đồng thời nhấn mạnh phải xem xét, đánh giá tổng thể trên địa bàn về khả năng xuất hiện một hoặc nhiều ổ dịch khác bởi nguồn lây có thể từ nước ngoài vào Sân bay Tân Sơn Nhất; xâm nhập trái phép từ đường bộ, đường biển...
Phó Thủ tướng nhấn mạnh khả năng có mầm bệnh trong thành phố nhưng chưa bùng phát mạnh ra cộng đồng, chỉ phát hiện ra khi thực hiện các biện pháp tầm soát, giám sát trọng điểm. Thời gian qua, ngành Y tế cả nước đã tầm soát thường xuyên, thực hiện khám bệnh tất cho người có triệu chứng ho, sốt khi đến bệnh viện trong suốt thời gian qua nên nguy cơ mầm bệnh xuất hiện trong cộng đồng bớt lo ngại hơn.

Tuy nhiên, từ kinh nghiệm chống dịch ở Quảng Ninh, Phó Thủ tướng đề nghị, Thành phố Hồ Chí Minh linh hoạt tầm soát, lấy mẫu xét nghiệm có trọng điểm ở nơi có nhiều người qua lại như quán nước gần bến xe hoặc quán cafe ở một số khu vực cửa ngõ, gần các nhà máy...

Là nơi đầu tiên xây dựng các bộ tiêu chí "chấm điểm" phòng chống dịch cho các cơ sở y tế, trường học, nhà máy, bến xe…, Phó Thủ tướng yêu cầu Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố trên cả nước tiếp tục chỉ đạo tất cả các cơ sở y tế, trường học, nhà máy, bến bãi, phương tiện công cộng, chợ, trung tâm thương mại, siêu thị... phải thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng chống dịch, tự đánh giá định kỳ và cập nhật thường xuyên lên Bản đồ chung sống an toàn với COVID-19 (www.antoancovid.vn)./.