Thị trường gạo thế giới: Bấp bênh sau lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ
Trong lúc áp lực giá lương thực trên toàn cầu vốn đã tăng vì hạn hán và xung đột Nga-Ukraine, việc Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, thông báo lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm hồi đầu tháng Chín đã gây thêm lo ngại, khi chi phí nhập khẩu tăng do người mua phải tìm các nguồn cung khác.
Dù vậy, nguồn cung dồi dào từ các nước xuất khẩu chủ lực khác như Thái Lan mang đến hy vọng giá gạo sẽ bình ổn.
Ấn Độ hạn chế xuất khẩu Ngày 8/9, Chính phủ Ấn Độ thông báo lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm và áp thuế 20% đối với xuất khẩu một số loại gạo từ ngày 9/9, trong nỗ lực tăng nguồn cung và hạ giá gạo trong nước sau khi lượng mưa dưới mức trung bình ảnh hưởng tới mùa màng. Các lệnh cấm và việc áp thuế mới này sẽ ảnh hưởng đến khoảng 60% lượng xuất khẩu. Ông Sudhanshu Pandey, một quan chức cấp cao thuộc Bộ Tiêu dùng, Thực phẩm và Phân phối Công cộng Ấn Độ, cho biết xuất khẩu gạo tấm đã tăng theo cấp số nhân trong 4 năm qua. Năm 2019, loại gạo này chỉ chiếm dưới 2% lượng xuất khẩu, nhưng đến năm 2022, tỷ lệ này đã tăng lên đến 23%. Trong bối cảnh nhu cầu thế giới đang tăng thì sự thất thường của thời tiết ở Ấn Độ đã khiến mùa màng trở nên bấp bênh. Do ghi nhận lượng mưa quá thấp vào tháng 6/2022 và sự thất thường trong tháng 7-8/2022, các vùng sản xuất chính (Uttar Pradesh, Tây Bengal và Bihar) của Ấn Độ đã giảm đến 13% diện tích canh tác. Cũng theo vị quan chức cấp cao nói trên của Ấn Độ, thực tế cho thấy giá gạo tấm đã tăng 38% trong năm 2022 do nhu cầu xuất khẩu tăng mạnh trong khoảng thời gian từ tháng 4/2022 đến tháng 8/2022. Ấn Độ chiếm hơn 40% lượng gạo xuất khẩu toàn cầu và cạnh tranh với Thái Lan, Việt Nam, Pakistan (Pa-ki-xtan) và Myanmar (Mi-an-ma). Xuất khẩu gạo của Ấn Độ chạm mức kỷ lục 21,5 triệu tấn trong năm 2021, nhiều hơn tổng mức xuất khẩu của bốn nước xuất khẩu gạo lớn xếp sau nước này là Thái Lan, Việt Nam, Pakistan và Mỹ. Ấn Độ xuất khẩu gạo sang hơn 150 quốc gia và vùng lãnh thổ. Do vậy bất kỳ động thái cắt giảm nào từ nước này sẽ làm tăng áp lực lên giá lương thực toàn cầu vốn đã tăng vì hạn hán và cuộc xung đột Nga-Ukraine. Việc áp thuế mới có thể sẽ đẩy người mua rời xa gạo Ấn Độ để chuyển hướng sang các đối thủ như Thái Lan và Việt Nam, những quốc gia đang phải tích cực tăng lượng xuất khẩu. Giá cả có thể leo thang Sắp tới, các biện pháp siết chặt xuất khẩu gạo của Ấn Độ có thể làm tăng giá ngũ cốc trên thị trường quốc tế. Bà Sabrin Chowdhury, Giám đốc hàng hóa tại Fitch, cảnh báo việc nguồn cung sụt giảm, kết hợp với nhu cầu thế giới đã đạt đến ngưỡng kỷ lục, sẽ thúc đẩy giá cả leo thang dẫn đến lạm phát lương thực. Với lệnh cấm và áp thuế xuất khẩu này, các nhà thu mua sẽ phải chuyển sang Thái Lan hoặc Việt Nam. Điều này chắc chắn sẽ làm tăng chi phí nhập khẩu. Hoạt động vận chuyển gạo tại các cảng của Ấn Độ đã dừng lại và gần một triệu tấn gạo đang bị mắc kẹt do người mua không chấp nhận mức thuế mới. Thị trường đã bị bất ngờ bởi yêu cầu hạn chế xuất khẩu gạo của Ấn Độ và các nhà giao dịch đang cố gắng tìm cách để hoàn tất các hợp đồng đã ký. Ngay sau lệnh cấm của Ấn Độ, giá gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ tăng từ 379- 387 USD/tấn lên 385- 392 USD/tấn. Xuất khẩu của Ấn Độ có thể giảm khoảng 25% trong năm nay khi người mua chuyển sang các nguồn cung ứng rẻ hơn. Giá gạo 5% tấm của Việt Nam đã tăng từ 390-393 USD/tấn lên 400- 410 USD/tấn. Một nhà giao dịch cho biết mặc dù động thái từ Ấn Độ đã làm tăng giá gạo Việt Nam, song lượng xuất khẩu vẫn chưa tăng. Các nhà xuất khẩu ở Việt Nam chưa ký các hợp đồng mới do dự đoán giá sẽ cao hơn trong những tuần tới. Trong khi đó, giá gạo 5% tấm của Thái Lan tăng từ 416-420 USD/tấn lên 425-435 USD/tấn. Một thương nhân ở Bangkok cho biết nguồn cung gạo đã bị ảnh hưởng do yếu tố thời tiết như lũ lụt, mưa lớn và một số vấn đề về vận tải. Một thương nhân khác cho biết các thị trường nước ngoài cũng đang theo dõi các diễn biến xung quanh quyết định của Ấn Độ, điều này đã khiến một số khách hàng lựa chọn gạo Thái Lan. Một quan chức cấp cao của Bộ Lương thực Bangladesh (Băng-la-đét) cho biết nước này cũng đang đàm phán để nhập khẩu gạo từ Thái Lan sau khi hoàn tất các thỏa thuận với Việt Nam, Myanmar và Ấn Độ với tổng khối lượng vào khoảng 530.000 tấn. Nguồn cung vẫn đảm bảoTuy nhiên, nguồn cung gạo dồi dào từ các nước xuất khẩu chủ chốt có thể bù đắp phần lớn sản lượng sụt giảm sau các trận lụt tại Pakistan và nắng nóng nghiêm trọng tại Trung Quốc khiến mùa màng hư hại, qua đó giúp bình ổn giá mặt hàng lương thực này.
Là nước xuất khẩu gạo lớn thứ 4 thế giới, ngành nông nghiệp của Pakistan hứng chịu thiệt hại nặng nề do lũ lụt đã nhấn chìm và gây hư hại nặng nề nhiều vùng sản xuất nông nghiệp. Sản lượng gạo của Pakistan dự kiến giảm 10% so với lượng thu hoạch dự kiến 8,7 triệu tấn trong năm 2022. Trong khi đó, nắng nóng cực đoan tại nhiều địa phương của Trung Quốc cuối tháng Tám vừa qua đã làm giảm sản lượng gạo của nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới này, mặc dù chưa tính được con số cụ thể. Giới chức Trung Quốc vẫn đang lo ngại tình trạng khô hạn và nắng nóng tiếp diễn tại nhiều địa phương của nước này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, Thái Lan dự kiến xuất khẩu 7,5 triệu tấn gạo trong năm nay, tăng so với mục tiêu 7 triệu tấn đề ra trước đó, nhờ sản lượng gạo tăng cũng như do đồng baht yếu giữa bối cảnh mất an ninh lương thực toàn cầu. Trong một thông báo, người phát ngôn Chính phủ Thái Lan Rachada Dhnadirek cho biết, trong thời gian từ tháng 1-7 năm nay, Thái Lan đã xuất được 4,09 triệu tấn gạo, tăng 54% so với cùng kỳ năm ngoái. Bà Rachada lưu ý rằng thời tiết thuận lợi cũng đã góp phần làm tăng sản lượng gạo nước này trong khi đồng baht yếu giúp giá gạo Thái Lan cạnh tranh hơn. Đồng baht Thái hiện đang ở mức thấp gần nhất trong hơn 15 năm qua so với đồng USD. Bộ Thương mại Thái Lan dự báo sản lượng gạo trong niên vụ 2022-2023 có thể đạt 26,92 triệu tấn, tăng 2,09% so với niên vụ trước đó. Thái Lan hiện là nước xuất khẩu gạo lớn thứ ba thế giới sau Ấn Độ và Việt Nam. Nhu cầu đối với gạo Thái Lan đã tăng cao trong năm nay do các nước tìm cách đảm bảo an ninh lương thực trong bối cảnh xung đột tại Ukraine khiến việc nhập khẩu các lương thực khác như bột mỳ gặp khó khăn. Thêm vào đó, ngày 21/9, giới chức Ấn Độ thông báo rằng gia hạn việc xuất khẩu các lô hàng gạo tấm đang chờ được xuất đi đến ngày 30/9. Trước đó, ngày 8/9, Chính phủ Ấn Độ cho phép xuất các lô gạo đã hoàn tất mọi thủ tục đến ngày 15/9./.Tin liên quan
-
Hàng hoá
Ấn Độ gia hạn thời gian xuất khẩu gạo tấm thêm 15 ngày
17:24' - 28/09/2022
Tờ The Economic Times cho biết Chính phủ Ấn Độ ngày 28/9 đã gia hạn thời hạn xuất khẩu gạo tấm thêm 15 ngày cho đến ngày 15/10.
-
Ý kiến và Bình luận
Senegal công bố kế hoạch đàm phán về nhập khẩu gạo tấm với Ấn Độ
09:06' - 28/09/2022
Tổng thống Senegal Macky Sall đã công bố kế hoạch đàm phán với Ấn Độ nhằm đảm bảo nguồn cung cấp gạo cần thiết sau khi New Delhi cấm xuất khẩu gạo tấm trên toàn cầu.
Tin cùng chuyên mục
-
Thị trường
Thị trường nông sản: Giá gạo ổn định trở lại sau chính sách của Ấn Độ
17:51' - 20/10/2024
Giá lúa gạo ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tuần qua hầu hết ổn định. Giá gạo xuất khẩu sau khi trở về mức giá thấp nhất kể từ tháng 7/2023 cũng không có biến động mạnh.
-
Thị trường
Giá gạo Ấn Độ neo gần mức thấp nhất một năm
18:49' - 19/10/2024
Tuần này, giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ neo gần mức thấp nhất trong hơn một năm dù nhu cầu tăng nhẹ, trong khi giá gạo Thái Lan tăng nhờ nhu cầu ổn định từ người mua.
-
Thị trường
Bước tiến lớn của hàng Việt Nam tại thị trường Pháp
16:56' - 19/10/2024
Sự kiện Tuần hàng Việt Nam được tổ chức tại chuỗi siêu thị của Pháp, đánh dấu một bước tiến lớn trong chiến dịch quảng bá và mở rộng sự hiện diện của sản phẩm và văn hóa Việt Nam tại thị trường này.
-
Thị trường
Nhiều tiểu thương chợ truyền thống tại Tây Ninh gặp khó khăn
07:30' - 19/10/2024
Toàn tỉnh Tây Ninh hiện có 109 chợ truyền thống đang hoạt động, bao gồm cả chợ bán một buổi sáng hoặc chiều, chợ tạm, chợ tự phát.
-
Thị trường
Giá gạo toàn cầu dự báo giảm trong năm 2025 nhờ nguồn cung dồi dào
18:56' - 18/10/2024
Giá gạo toàn cầu dự kiến sẽ giảm trong năm 2025 do nguồn cung tăng, theo báo cáo Triển vọng Gạo tháng 10/2024 vừa được Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) công bố.
-
Thị trường
Thị trường dầu mỏ đi qua "bão tố Trung Đông"
10:32' - 18/10/2024
Bất chấp chiến sự đang leo thang tại Trung Đông và các cuộc tấn công vào hoạt động vận tải biển ở Biển Đỏ trong thời gian qua, thị trường dầu mỏ dường như không diễn biến theo xu hướng tương tự.
-
Thị trường
Thị trường kim loại “đỏ lửa”, giá dầu hồi phục
09:44' - 18/10/2024
Nhóm kim loại trải qua phiên giao dịch đỏ lửa khi có đến 9 trên 10 mặt hàng giảm giá trong khi giá dầu phục hồi sau 4 phiên giảm liên tiếp.
-
Thị trường
Xuất khẩu gạo của Thái Lan năm nay dự kiến cao hơn năm ngoái
18:39' - 16/10/2024
Dự kiến sản lượng lúa gạo năm nay của Thái Lan sẽ vào khoảng 33-34 triệu tấn, cao hơn mức 32 triệu tấn của năm ngoái.
-
Thị trường
VPI dự báo giá xăng ổn định trong kỳ điều hành ngày mai 17/10
09:26' - 16/10/2024
Tại kỳ điều hành ngày 17/10, giá xăng có thể giảm không đáng kể 0,1%.