Thứ trưởng Lê Quang Hùng: Việt Nam có bản đồ lũ quét, sạt lở đất nhưng tỉ lệ không cao

Tình hình giải ngân vốn đầu tư công; xử lý nợ xấu; quy hoạch, hướng dẫn xây dựng nhà an toàn cho người dân ở những vùng sạt lở; giá nhà ở tại các địa phương đang cao hơn thu nhập trung bình người lao động; tác động của con người đối với thiên tai vừa qua... là những vấn đề báo giới đặt ra tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2020, diễn ra chiều tối 30/10.

* Lựa chọn địa điểm để tránh được lũ ống, lũ quét, sạt lở đất

Liên quan đến tình hình mưa lũ, sạt lở đất xảy ra rất nghiêm trọng tại miền Trung, báo chí đề cập đến việc năm 2017 đã xảy ra tình trạng này và cũng đã có nhiều cảnh báo được đưa ra.

Năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị về công tác phòng, chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, trong đó yêu cầu Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan rà soát, xem xét lại vấn đề quy hoạch cũng như hướng dẫn xây dựng nhà an toàn cho người dân ở những vùng lũ lụt, sạt lở. Hiện nay, việc này thực hiện đến đâu, có bản đồ cảnh báo những điểm sạt lở hay không?

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết, gió bão thường xảy ra ở khu vực biển với khoảng cách 30-50 km từ bờ biển vào. Đối với hình thái thiên tai này, chúng ta đã có giải pháp công trình để có thiết kế cho phù hợp.

Qua khảo sát, nhà có 3 cứng (sàn cứng, tường cứng, mái cứng) cơ bản là chịu được các gió bão; đổ vỡ chủ yếu là nhà cấp 4, mái tôn, cổng chào, mái kính...

Về lũ lụt, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung.

Thực tế, đã xây dựng được trên 3.200 nhà có cốt sàn trên mức đỉnh lũ, vừa rồi phát huy tốt.

Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu để nhân rộng, phát triển thêm mô hình này. Đây cũng là một giải pháp khả thi thực hiện được, nhưng cần có nguồn lực.

Đối với lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, Thứ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định “không có giải pháp công trình nhà ở nào có thể chịu được”. Theo ông, đối với việc xây mới, giải pháp quan trọng là lựa chọn địa điểm để tránh được lũ ống, lũ quét, sạt lở đất.

“Hiện nay, chúng ta đã có bản đồ về lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, nhưng tỉ lệ không cao, khoảng 1/20.000 hoặc 1/50.000, xã chỉ là một chấm nhỏ, vấn đề làm sao là phải đưa ra tỉ lệ 1/500. Chúng tôi sẽ phối hợp cùng các chuyên gia để chuyển tỉ lệ này về 1/500 thì khi đó chúng ta mới quản lý được”, Thứ trưởng Lê Quang Hùng cho hay.

Còn đối với những công trình đã xây dựng, ông cho rằng, một là rà soát để di dời, lựa chọn địa điểm khác; hai là cần có hướng dẫn. Bộ Xây dựng đang phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, có hướng dẫn cụ thể để người dân có thể nhận được cảnh báo.

“Đối với lũ quét, sạt lở đất, người dân nên nhận được những chỉ dẫn rất đơn giản về vấn đề địa chất, trung văn… trong bán kính khoảng 500 m. Hiện nay, Bộ Xây dựng đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các bộ khác tiến hành việc này”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nói.

Đề cập đến vấn đề giá cả nhà ở tại các địa phương đang cao hơn thu nhập trung bình người lao động, Thứ trưởng Lê Quang Hùng nhận định, giải pháp để xử lý tình trạng này là cần tăng lượng cung cho nhà ở xã hội giá rẻ, có chính sách bảo đảm cung cho đại đa số người lao động.

Theo ông, hiện nhà ở xã hội có khung giá từ 15-20 triệu đồng/m2, cần đẩy nhanh các dự án, tăng cung số lượng lên. Bộ Xây dựng đề xuất có thêm loại nhà ở thương mại giá rẻ từ 20-28 triệu đồng/m2, cho phép xây nhà có diện tích dưới 45 m2, tạo nguồn cung cho loại nhà phân khúc tầm trung vừa mức hộ gia đình mua được.

Với nhà ở thương mại thông thường, giá 30-45 triệu đồng/m2, hoàn toàn do thị trường quyết định, nhưng giải pháp vẫn là tăng cung.

Cùng với đó, tăng cường minh bạch thông tin, nhà đầu tư có thể giao dịch trực tiếp với người mua có nhu cầu, tránh qua các đối tượng đầu cơ, môi giới, trung gian bất động sản.

*Nới lỏng điều kiện gói cho vay 16.000 tỷ đồng cho doanh nghiệp

Trả lời báo chí về việc doanh nghiệp tiếp cận gói vay 16.000 tỷ đồng để trả lương cho người lao động, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho biết, Nghị quyết 154/NQ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 42/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định 32/QĐ-TTg sửa đổi, bổ sung một số điều Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg về hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 đã bổ sung đối tượng được hỗ trợ là giáo viên trong các cơ sở giáo dục mầm non đến trung học phổ thông dân lập, tư thục…

Các quy định này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp vay trả lương cho người lao động, đó là giảm điều kiện về doanh thu, khả năng tài chính, chỉ cần giảm từ 20% là đủ điều kiện; nới đường biên về tạm dừng đóng bảo hiểm xã hội.

Ngày 19/10 Chính phủ ban hành Nghị quyết thì ngày 20/10, Ngân hàng Chính sách xã hội đã có văn bản hướng dẫn đến tất cả các ngân hàng địa phương triển khai việc cho vay.

Ngày 23/10, Ngân hàng này đã tổ chức hội nghị trực tuyến phổ biến đến tất cả chi nhánh, các đại diện quận, huyện, xã về gói cho vay này.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng đã có công văn hướng dẫn về tạm ngừng đóng bảo hiểm hưu trí cho doanh nghiệp, đề nghị các địa phương triển khai Nghị quyết 154 cũng như Quyết định 32. Các doanh nghiệp hiện đang làm thủ tục.

“Điều kiện bây giờ cũng dễ hơn. Trước kia yêu cầu doanh nghiệp phải lấy giấy xác nhận nhưng giờ chỉ yêu cầu doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm, tức là tự kê khai doanh thu, lập danh sách người lao động, ngân hàng điều tra và cho vay, nên thời gian cho vay rất nhanh. Tôi tin trong tuần tới việc cho vay sẽ được tiến hành”, ông Lê Văn Thanh thông tin.

*Kinh tế khó khăn, nợ xấu phát sinh

Về tình hình xử lý nợ xấu, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, lũy kế từ ngày 15/8/2017 (thời điểm Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng có hiệu lực) đến ngày 30/9/2020, đã có hơn 313 nghìn tỷ đồng nợ xấu được xử lý, các khoản nợ xấu đã bán cho Công ty Quản lý tài sản (VAMC) dưới hình thức trái phiếu đặc biệt được 69,5 nghìn tỷ đồng.

Hiện có 14/16 ngân hàng thương mại công bố kết quả kinh doanh trong quý III nợ xấu tăng 30%.

Giải đáp về nguyên nhân khiến nợ xấu tăng, bà Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong 9 tháng năm 2020, đại dịch COVID-19 trên thế giới diễn biến phức tạp, tác động nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống kinh tế, khiến doanh nghiệp, người dân gặp khó khăn, nguồn thu giảm, khả năng trả nợ khó khăn. Trong đó, các ngân hàng là trung gian tài chính cũng bị ảnh hưởng.

Một nguyên nhân nữa là vấn đề kỹ thuật tính toán. Trong bối cảnh tác động của COVID-19, tình hình kinh tế khó khăn, cầu tín dụng không cao như những năm trước, do đó, tỉ lệ tương đối nợ xấu/dư nợ phát sinh cũng tăng lên.

Thời gian tới, tình hình dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, chưa rõ thời điểm kết thúc.

Nếu dịch tiếp tục gây khó khăn cho doanh nghiệp, thương mại quốc tế, dịch vụ, nhiều khả năng làm nợ xấu hệ thống ngân hàng tăng lên.

Ngân hàng Nhà nước đã giao các đơn vị chức năng đánh giá, phân tích ứng phó tình hình, bảo đảm an toàn hệ thống, các tổ chức tín dụng.

*Tiến độ giải ngân sẽ đạt kết quả khả quan

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, 10 tháng năm 2020, giải ngân vốn đầu tư công đạt trên 68%, cao hơn 14 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái, so với 9 tháng cao hơn 10 điểm phần trăm.

Điều này thể hiện kết quả của một loạt giải pháp, chính sách Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thực hiện từ đầu năm. “Chúng ta còn 3 tháng để thực hiện giải ngân 32% còn lại và Bộ Kế hoạch và Đầu tư kỳ vọng năm 2020 sẽ đạt tỉ lệ giải ngân cao”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nói.

Về các nguyên nhân khách quan khiến tốc độ giải ngân chậm, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, khu vực miền Trung, một vùng kinh tế trọng điểm lớn của đất nước, đã chịu ảnh hưởng nặng nề do thiên tai vừa qua, tiến độ thi công các dự án đầu tư công khu vực này bị ảnh hưởng nhiều, do vậy ảnh hưởng đến kết quả giải ngân của vùng và tác động đến kết quả của cả nước.

Tuy nhiên, trong những tháng cuối năm, với quyết tâm lớn của các bộ, ngành, địa phương, tiến độ giải ngân sẽ đạt kết quả khả quan./.