Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xử lý nghiêm vi phạm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ trong phòng cháy, chữa cháy

Sáng 5/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc đánh giá kết quả 10 tháng thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 03 tháng 01 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy trong tình mới. 

Hội nghị được tổ chức trực tuyến giữa điểm cầu Trụ sở Chính phủ với điểm cầu tại Trụ sở 63 UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và hơn 700 điểm cầu tại UBND các quận, huyện trong cả nước.

Dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo các tập đoàn kinh tế Nhà nước, các hiệp hội doanh nghiệp và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

* Triển khai đồng bộ 7 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm

Tại hội nghị, các đại biểu tập trung đánh giá kết quả thực hiện 7 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm được Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tại Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 03 tháng 01 năm 2023. Hội nghị đánh giá những kết quả đạt được, nhất là những việc chưa làm được, những tồn tại, hạn chế, bất cập, khó khăn, làm rõ nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm để có những giải pháp căn cơ, quyết liệt và khả thi nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản cho người dân và doanh nghiệp.

Trong đó, các đại biểu cho rằng, việc triển khai thực hiện các quy định pháp luật, các Nghị quyết, Kết luận, chương trình, đề án của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn; đổi mới về nội dung, hình thức công tác tuyên truyền, xây dựng phong trào toàn dân phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; kiện toàn, củng cố về nhân lực, cơ sở vật chất cho các lực lượng dân phòng, lực lượng phòng cháy, chữa cháy cơ sở, lực lượng phòng cháy, chữa cháy chuyên ngành; tăng cường nguồn lực đầu tư cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương đánh giá, mặc dù đạt những kết quả đáng ghi nhận, song tình hình cháy, nổ vẫn diễn biến phức tạp. Nguyên nhân chủ yếu do một số quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy chưa theo kịp sự phát triển của xã hội; cơ sở hạ tầng được xây dựng lâu năm, nhiều công trình cũ, xuống cấp không đáp ứng yêu cầu quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy, chữa cháy nhưng không thể khắc phục được ngay. Nhận thức, ý thức trách nhiệm của một số cấp ủy, chính quyền địa phương, đặc biệt là người đứng đầu đối với công tác phòng cháy, chữa cháy còn hạn chế, thậm chí buông lỏng quản lý; ý thức, kiến thức, kỹ năng của một bộ phận quần chúng nhân dân về công tác phòng cháy, chữa cháy chưa cao; sự phối hợp giữa các bộ, ngành, lực lượng có lúc, có nơi chưa chặt chẽ, hiệu quả chưa cao…

Các đại biểu bày tỏ băn khoăn, văn bản của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã rất đầy đủ, vấn đề chúng ta có thực sự triển khai làm thực chất hay không?, sau mỗi vụ cháy có bao nhiêu người đứng đầu cấp ủy đảng, chính quyền địa phương thực sự đầu tư thời gian, công sức để chỉ đạo rà soát, kiểm tra, đánh giá những bất cập, tồn tại về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn của mình để có những giải pháp hữu hiệu...

Có đại biểu đặt câu hỏi về tình trạng buông lỏng quản lý, nhất là quản lý đối với hoạt động xây dựng, tình trạng xây dựng không phép, sai phép, trái phép xảy ra ở nhiều địa bàn, nhất là các thành phố lớn có mật độ xây dựng cao; phản ánh tình trạng nhiều loại hình nhà ở riêng lẻ, người dân tự ý chuyển đổi công năng thành nhà ở nhiều căn hộ, nhà trọ với mật độ người ở cao, nhà kết hợp sản xuất kinh doanh...Nhiều công trình cố tình cho người dân vào ở khi chưa bảo đảm an toàn dẫn đến khó áp dụng các biện pháp xử lý, cưỡng chế do ảnh hưởng đến an sinh xã hội của người dân...

Cùng với đó, quy hoạch hạ tầng giao thông, nguồn nước, trụ nước, bể dự trữ nước phục vụ cho công tác chữa cháy và trang thiết bị, phương tiện chuyên dùng, đặc chủng dùng trong công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ vẫn còn thiếu so với yêu cầu; công tác duy tu, bảo dưỡng còn nhiều bất cập.

Kết luận Hội nghị, nhắc lại tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác phòng cháy, chữa cháy, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, Đại hội XIII của Đảng xác định “Chú trọng an ninh, an toàn là một trong những yếu tố hàng đầu trong cuộc sống của người dân”; tiếp tục nhận thức sâu sắc các quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy, trong có Chỉ thị 47-CT/TW của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ đã Chỉ thị 01/CT-TTg của về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy trong tình mới.

Thủ tướng đánh giá, về cơ bản, các cấp, các ngành, các địa phương, nòng cốt là lực lượng Công an đã nghiêm túc quán triệt, quyết liệt tổ chức triển khai chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác phòng cháy, chữa cháy, nhất là chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và đạt một số kết quả nổi bật. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, văn bản chỉ đạo, làm cơ sở chính trị, pháp lý cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ ngày càng hoàn thiện.

Cả nước tiến hành tổng rà soát, kiểm tra 100% nhà chung cư, nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở cho thuê trọ có mật độ người ở cao, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh có nguy cơ cháy nổ; công tác tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn về phòng cháy, chữa cháy với nhiều hình thức phong phú, thiết thực.

Toàn quốc có nhiều mô hình, sáng kiến phá huy hiệu quả, với hơn 40 nghìn mô hình Tổ liên gia an toàn về phòng cháy, chữa cháy; gần 50 nghìn mô hình Điểm chữa cháy công cộng; vận động hơn 11 triệu hộ gia đình trang bị bình chữa cháy, 3 triệu hộ gia đình mở lối thoát nạn khẩn cấp thứ hai…

Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được thực hiện quyết liệt hơn, đã kiểm tra gần 190.000 lượt cơ sở; phát hiện 67.000 tồn tại, thiếu sót và kiến nghị khắc phục; ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính hơn 8.500 trường hợp. Lực lượng Công an, trong đó lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ...

Nhờ đó, đã hạn chế được thiệt hại do cháy, nổ, sự cố, tai nạn, trực tiếp cứu được gần 900 người; bảo vệ tài sản trị giá hàng nghìn tỷ đồng và cứu được tài sản trị giá gần 270 tỷ đồng trong các vụ cháy.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá cao sự nỗ lực, kết quả mà các Bộ, ngành, địa phương, các lực lượng chức năng đã đạt được trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ thời gian qua, đã đóng góp tạo môi trường an ninh, an toàn, sự bình yên cho cuộc sống.

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ rõ một số khó khăn, hạn chế như: công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ có lúc, có nơi chưa hiệu quả; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về phòng cháy, chữa cháy, trật tự xây dựng chưa nghiêm, điều này thấy rõ trong các vụ cháy chợ, quán karaoke, chung cư “mini”... Công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ hiệu quả chưa cao; một bộ phận người đứng đầu cơ sở, chủ hộ gia đình, người dân chưa nhận thức được tầm quan trọng của phòng cháy, chữa cháy; một số bộ, ngành thực hiện các nhiệm vụ được giao còn chậm, chưa bảo đảm tiến độ, chưa có những kết quả cụ thể, nhất là ban hành các quy chuẩn, hướng dẫn...

Theo Thủ tướng, nguyên nhân của thực tế trên, một phần do công tác chỉ đạo của cấp ủy và quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ có lúc, có nơi còn buông lỏng, thiếu hiệu lực, hiệu quả; công tác tuyên truyền vận động, nâng cao ý thức trách nhiệm, kỹ năng phòng cháy, chữa cháy chưa đủ mạnh; công tác xây dựng chính sách pháp luật chưa kịp thời và công tác kiểm tra giám sát chưa nghiêm; công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương chưa chặt chẽ, hiệu quả chưa cao...

* Không hợp pháp hóa cho sai phạm, nhưng phải có giải pháp

Dự báo thời gian tới tình hình cháy nổ, sự cố, tai nạn tiếp tục diễn biến phức tạp, Thủ tướng yêu cầu người đứng đầu các Bộ, ngành, địa phương phải thực sự trăn trở, trách nhiệm, tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Trong đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, sự quản lý của các cấp chính quyền; đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên tuyền vận động, hướng dẫn, nâng cao ý thức, tinh thần, trách nhiệm và kỹ năng của người dân trong phòng, chống cháy, nổ; huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nguồn lực toàn xã hội cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, đáp ứng yêu cầu khi sự cố xảy ra. Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện thể chế, các tiêu chuẩn, quy chuẩn, đồng thời giám sát, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; tổ chức phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng, các cơ quan, đoàn thể, địa phương; nâng cao năng lực thực thi của cán bộ các cấp, nhất là người đứng đầu...

Thủ tướng yêu cầu quán triệt triển khai có hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhất là chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy; tập trung hoàn thiện chính sách, pháp luật về công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ phù hợp với sự phát triển.

“Nghiêm cấm tình trạng lợi ích nhóm, cài cắm quy định có lợi cho mình, mà bất lợi cho nhân dân, đất nước”, Thủ tướng chỉ đạo.

Các Bộ, ngành, địa phương nâng cao hiệu quả công tuyên truyền, giáo dục, nhất là về pháp luật, kỹ năng trong phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; tập trung nâng cao năng lực của lực lượng phòng cháy, chữa cháy, nòng cốt là lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy; củng cố các lực lượng tại khu dân cư, cơ sở. Đồng thời, xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa lực lượng làm nhiệm vụ chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo quan tâm đầu tư và xây dựng cơ sở vật chất, hậu cần cho lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất phương tiện, thiết bị phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về xây dựng, về phòng cháy, chữa cháy, điện lực, khắc phục ngay những sơ hở, thiếu sót; tiếp tục tổng rà soát, kiểm tra, xử lý vi phạm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.

Các Bộ, ngành, địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân và doanh nghiệp về phòng cháy, chữa cháy; trực tiếp đối thoại, nắm bắt tình hình để có giải pháp tháo gỡ; không được gây phiền hà, khó khăn. “Chúng ta không hợp pháp hóa cho sai phạm, nhưng phải có giải pháp tháo gỡ để bảo đảm quyền lợi của người dân và doanh nghiệp”, Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tiếp tục tổng rà soát các chung cư, nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở cho thuê trọ có mật độ người ở cao, nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh có nguy cơ cháy, nổ, trong đó phải phân loại, đánh giá cụ thể từng nhóm tồn tại, vi phạm về trật tự xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, điện lực để có giải pháp phù hợp.

Tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ cũng giải đáp các kiến nghị, đề xuất; giao nhiệm vụ cụ thể từng vấn đề cho từng Bộ, ngành. Trong đó, giao Bộ Xây dựng khẩn trương hoàn thành tiêu chuẩn Nhà ở riêng lẻ; quy định cụ thể các yêu cầu về cấp nước chữa cháy tại các khu công nghiệp, khu đô thị. Bộ Công Thương khẩn trương hoàn thiện dự án Luật sửa đổi bổ sung Luật Điện lực, trong đó bổ sung quy định về sử dụng điện an toàn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo lồng ghép kiến thức, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ vào chương trình giảng dạy. Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí tăng cường công tác tuyên truyền để người dân nâng cao cảnh giác, ứng phó kịp thời với các sự cố cháy, nổ. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam tăng thời lượng tuyên truyền, khuyến cáo cho người dân về kiến thức, kỹ năng phòng ngừa cháy, nổ, thoát nạn.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí nguồn vốn đầu tư công đảm bảo cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ theo quy định. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoàn thành việc rà soát, đánh giá và đề xuất sửa quy định về cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy rừng; ứng dụng công nghệ trong cảnh báo, phát hiện sớm nguy cơ cháy rừng.

Bộ Công an khẩn trương hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ và các nghị định liên quan; phối hợp với các bộ ngành rà soát, sửa đổi quy định về phòng cháy, chữa cháy, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để bảo đảm thống nhất trong thực hiện; nhưng không gây phiền hà, để xảy ra tiêu cực.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo hoàn thành tổng rà soát, kiểm tra an toàn phòng cháy, chữa cháy, đưa ra giải pháp trước mắt và lâu dài bảo đảm hạn chế cháy, nổ và giảm thiểu tối đa thiệt hại, hậu quả do cháy, nổ gây ra; triển khai quyết liệt công tác quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; phối hợp với Bộ Công an thực hiện hiệu quả Quy hoạch hạ tầng phòng cháy, chữa cháy thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, bảo đảm thống nhất, đồng bộ với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Thủ tướng yêu cầu, ngay sau Hội nghị, các Bộ, ngành, địa phương quán triệt, triển khai tổ chức thực hiện quyết liệt, nghiêm túc, tạo sự chuyển biến rõ nét trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe cho người dân, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường cho phát triển kinh tế - xã hội.