Tìm lại “vị ngọt” cho đường ở các tỉnh Nam Trung bộ - Bài 1: Khó lại chồng khó
Vùng mía nguyên liệu và các nhà máy đường tại các tỉnh Nam Trung bộ gồm Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa chủ yếu là ở khu vực miền núi; trong đó, tỉnh Phú Yên là một trong những địa phương có diện tích vùng nguyên liệu lớn nhất của cả nước.
Cây mía đã trở thành cây trồng chủ lực giúp xóa đói, giảm nghèo cho người dân ở vùng miền núi. Tuy nhiên, trước bối cảnh hội nhập, ngành mía đường đã phải đối mặt với nhiều khó khăn bởi nhiều nơi nông dân không còn mặn mà với cây trồng này. Chính vì vậy, nếu không có những giải pháp phát triển bền vững và sự nỗ lực từ nhiều phía thì khó có thể vực dậy ngành mía đường trong tương lai.
Bài 1: Khó lại chồng khóTheo dự báo của các chuyên gia kinh tế, năm 2019 ngành mía đường sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Điều dễ nhận thấy nhất đó là giá mía nguyên liệu liên tục giảm trong khi các chi phí khác lại tăng đã ảnh hưởng trực tiếp đến người nông dân khi hai năm trở lại đây người trồng mía liên tục chịu thua lỗ. *Thêm một mùa thất bát Niên vụ 2018-2019, tỉnh Phú Yên có diện tích mía hơn 25.805 ha; năng suất mía bình quân đạt hơn 63 tấn/ha; sản lượng ước đạt hơn 1,6 triệu tấn. Trong khi đó các nhà máy đường trên địa bàn tỉnh xây dựng kế hoạch ép hơn 1,4 triệu tấn, giảm 6,8% so với niên vụ trước. Hiện nay giá thu mua mía nguyên liệu trên địa bàn tỉnh Phú Yên xuống thấp.Cụ thể, tại nhà máy đường Tuy Hòa mua mía có 10 chữ đường với giá 750.000 đồng/tấn. Nhà máy đường KCP (có hai nhà máy đặt tại huyện Sơn Hòa và huyện Đồng Xuân) mua mía 10 chữ đường với giá cao nhất là 850.000 đồng/tấn. Với giá mía như hiện nay cộng với việc nhân công thu hoạch có giá cao lên đến 300.000 đồng/tấn nên nông dân chắc chắn thua lỗ.
Dưới cái nắng hơn 30 độ C, bà Huỳnh Thị Lệ Hồng ở xã Sơn Nguyên, huyện Sơn Hòa và những “phu chặt mía” vẫn đưa tay thoăn thoắt chặt rồi bó mía chất thành đống. Bà Hồng than thở, năm nay mía thu hoạch bà con gặp nhiều khó khăn, công thì cao giá thì thấp.Năm ngoái giá còn được 950.000 đồng/tấn, năm nay chỉ còn có 850.000 đồng. Tuy nhiên đó là mía đạt 10 chữ đường. Ở đây nhiều diện tích mía có chữ đường thấp nên giá nhà máy mua cũng thấp theo. Bây giờ lâm vào tỉnh cảnh rớt giá như thế này, nhiều người thu tiền bán mía về cũng không đủ tiền trả lãi ngân hàng.
Tại tỉnh Khánh Hòa, niên vụ mía năm nay được người dân đánh giá “mùa mía đắng”, bởi sản lượng thấp, chữ lượng đường thấp và giá bán cũng thấp. Giá thu mua mía nguyên liệu trên thị trường dao động từ 695.000 đến 720.000 đồng/tấn mía 10 chữ đường. Giá thu mua này giảm từ 105.000 đến 130.000 đồng/ tấn so với niên vụ trước.Nhiều nông dân khi nhận giá bán 1 tấn mía cho nhà máy chỉ đủ để trả các chi phí như nhân công thu hoạch (200.000 đồng); tiền bốc xếp, vận chuyển (125.000 đồng, chưa tính tiền tăng bo), tiền phân bón, tưới nước, làm cỏ...
Anh Nguyễn Văn Tiến ở xã Ninh Tân, thị xã Ninh Hòa, chia sẻ, mấy năm trở lại đây việc trồng mía ngày càng khó khăn. Một ha đất trồng mía đầu tư công cán, chi phí các khoản dao động từ 35 đến 40 triệu đồng. Nếu được mùa thì thu hoạch được 60 tấn/ha mà mất mùa chỉ 25 đến 30 tấn/ha. Vụ mía đầu tiên (mía tơ chưa lưu gốc) sản lượng có thể cao hơn đạt khoảng 100 tấn/ha.Nhiều năm trước, trừ tất cả chi phí hao hụt, người dân vẫn lãi được khoảng 20 triệu/ha thì niên vụ năm nay, giá cả èo uột, chữ lượng đường thấp, sản lượng thấp. Sau khi trừ các chi phí phân bón, công sức chăm bón, người dân coi như trắng tay.
Mặc dù bây giờ đang là chính vụ thu hoạch mía nhưng trên những cánh đồng mía của huyện Tây Sơn, nơi được xem là “thủ phủ” mía của Bình Định lại vắng hoe, đìu hiu. Hai bên đường những cánh đồng mía đã quá kỳ thu hoạch héo khô. Nông dân âu lo chạy kiếm thương lái bán mía, nhưng không ai mặn mà mua vì lỗ công chặt, vận chuyển. Ông Nguyễn Văn Cầm ở thôn Trung Sơn, xã Tây Thuận, huyện Tây Sơn cho hay, vụ mùa này, giá mía tụt giảm mạnh bởi nhà máy đường Bình Định bị đình chỉ không thu mua mía nữa nên người dân phải bán cho lái buôn chở ngược lên Nhà máy đường An Khê (tỉnh Gia Lai).Hơn nữa, giá bán tại ruộng chỉ từ 300.000 - 350.000 đồng/tấn nhưng lái buôn cũng thờ ơ. Không những thế, lái buôn chỉ chọn mua những ruộng nào mía đẹp, chữ đường cao khiến nhiều diện tích mía người dân bỏ khô không thu hoạch.
*Khó lại chồng khó Một nghịch lý với cây mía hiện nay là trong khi giá thu mua mía nguyên liệu giảm thì các chi phí đầu vào như phân bón, công chăm sóc, công thu hoạch... lại tăng. Điều này đã dồn người nông dân đến tình cảnh đã khó lại càng thêm khó.Điều này khiến nông dân mất lãi chính là công thu hoạch mía và vận chuyển bởi khi đường có giá, mía được nhà máy đường tăng giá và “ưu ái” đưa xe đến tận nơi để chuyên chở. Nhưng hiện tại, nông dân phải “tự thân vận động”.
Bà Ngô Thị Đến, nông dân trồng mía xã Diên Đồng, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa cho biết, trước đây, VietSugar thu mua mía tại ruộng, hỗ trợ công bốc xếp, điều xe vận chuyển mía cho nông dân. Năm nay, công ty lại thông báo mua mía của nông dân tại nhà máy đường ở tận thành phố Cam Ranh với khoảng cách khoảng 50km. Ngoài ra, nông dân cũng phải tự lo phương tiện vận tải, công ty hỗ trợ công bốc xếp, tiền vận chuyển mía là 136.000 đồng/tấn. Chính điều này khiến chi phí thu hoạch của nông dân tăng thêm 100.000 đồng/tấn so với trước đây. Chi phí tăng, giá mua mía giảm, năng suất mía thấp khiến nhiều nông dân trồng mía vô cùng khó khăn. Vẫn là chuyện vận chuyển mía, ở Phú Yên theo cam kết của nhà máy đường với nông dân trong hợp đồng bao tiêu nông sản là: “xe sẽ bốc mía tại ruộng”. Thế nhưng “lách” chuyện này, một số lái xe chỉ đậu xe ở bờ ruộng, gần đường để bốc mía chở về nhà máy. Điều này đã phát sinh thêm công vận chuyển từ 50 đến 70 nghìn đồng/tấn mía. Nếu chủ mía nào “nói khéo” và tự nguyện “bo” khoảng 200.000 đến 300.000 đồng thì lái xe sẽ đánh xe vào tận nơi. Về vấn đề phải “bo” cho tài xế này, ông Nguyễn Đình Chiến, đại diện Nhà máy Đường Tuy Hòa cho biết, nhà máy khi cấp phiếu chặt mía có kèm theo lệnh điều xe, ghi rõ biển số xe; trong khi xe tải phải vào tận nơi để bốc mía về nhà máy. Nếu người dân nào phát hiện việc lái xe đòi tiền thêm thì báo với nhà máy để cắt hợp đồng vận chuyển… Tuy nhiên, việc cam kết, lý giải là việc của nhà máy còn ở ruộng mía chuyện “bo” hay “không bo” vẫn là một trong những “chi phí phát sinh” mà nông dân phải chịu. Đúng là tất cả mọi khó, khổ đều đổ lên đầu người nông dân trồng mía./. Xem thêm:>>Tìm lại “vị ngọt” cho đường - Bài 2: Chưa tìm ra hướng giữ vùng nguyên liệu
>>Tìm lại “vị ngọt” cho đường - Bài cuối: Làm gì để vực dậy ngành mía đường?
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Chính sách nào để phát triển nguồn năng lượng từ phụ phẩm?
08:52' - 17/03/2019
Tại Việt Nam, nhiều phụ phẩm nông nghiệp như bã mía, trấu, rơm và mùn gỗ đã trở thành nguồn nguyên liệu quan trọng, tái sử dụng tạo nên nguồn năng lượng lớn.
-
Kinh tế & Xã hội
Bất bình đẳng trong giá thu mua mía nguyên liệu ở Phú Yên
10:59' - 10/03/2019
Hiện giá thu mua mía nguyên liệu trên địa bàn tỉnh Phú Yên xuống thấp, lại không có sự đồng đều về giá giữa các nhà máy. Điều này khiến nông dân bức xúc và đã xảy ra tình trạng tranh chấp nguyên liệu.
-
Kinh tế & Xã hội
Hàng nghìn ha mía bị bỏ phế phơi nắng trên đồng
11:49' - 23/02/2019
Chưa bao giờ không khí lao động sản xuất vào niên vụ mía mới ở vùng mía nguyên liệu huyện Trà Cú của tỉnh Trà Vinh lại im lìm như năm nay.
-
Doanh nghiệp
Bộ Nông nghiệp yêu cầu các đơn vị khẩn trương tái cơ cấu doanh nghiệp
19:14' - 10/01/2019
Thứ trưởng Thường trực Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn vừa yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước do Bộ làm đại diện chủ sở hữu.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Xuất nhập khẩu thuận lợi qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị
09:58'
Thời điểm cuối tháng 4/2024, lưu lượng phương tiện chở hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, tỉnh Lạng Sơn tăng mạnh.
-
Kinh tế & Xã hội
Đem hương vị nem Việt đến với bạn bè quốc tế ở châu Phi
09:54'
Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi đã quảng bá hai món ăn nổi tiếng và quen thuộc của Việt Nam là nem rán và nem cuốn.
-
Kinh tế & Xã hội
Chính thức thông xe cầu Trần Hoàng Na qua sông Cần Thơ
09:53'
Sáng 26/4, thành phố Cần Thơ đã tổ chức lễ thông xe và chính thức đưa vào hoạt động cầu Trần Hoàng Na bắc qua sông Cần Thơ, nối liền quận Ninh Kiều và quận Cái Răng tại trung tâm thành phố Cần Thơ.
-
Kinh tế & Xã hội
Cháy tàu chở hàng tại eo biển Dardanelles
08:11'
Ngày 25/4, một tàu chở hàng khô đã bốc cháy ở eo biển Dardanelles thuộc tỉnh Canakkale, miền Tây Bắc Thổ Nhĩ Kỳ.
-
Kinh tế & Xã hội
Trung Quốc phóng tàu vũ trụ Thần Châu-18 lên Trạm vũ trụ Thiên Cung
22:01' - 25/04/2024
Ngày 25/4, Trung Quốc đã phóng tàu vũ trụ Thần Châu-18 đưa 3 nhà du hành lên Trạm vũ trụ Thiên Cung đang hoạt động trên quỹ đạo Trái Đất với sứ mệnh 6 tháng.
-
Kinh tế & Xã hội
Giải Bình Phước Marathon - Trường Tươi Group dự kiến thu hút hơn 10.000 vận động viên
21:37' - 25/04/2024
Giải Bình Phước Marathon - Trường Tươi Group lần thứ II với thông điệp “Bước chạy của những chiến binh xanh”, dự kiến sẽ thu hút hơn 10.000 vận động viên trong nước và quốc tế tham dự.
-
Kinh tế & Xã hội
Vụ lật sà lan trên biển Lý Sơn: Xác định danh tính 4 nạn nhân tử vong
20:11' - 25/04/2024
Chiều 25/4, bốn thi thể trong vụ chìm tàu kéo LA-06695 và lật sà lan LA-06883 sáng 24/4 trên vùng biển cách đảo Lý Sơn khoảng 3 hải lý đã được tàu SAR 412 đưa vào cảng Dung Quất.
-
Kinh tế & Xã hội
Cháy khách sạn ở Ấn Độ, nhiều người thương vong
20:03' - 25/04/2024
Cảnh sát Ấn Độ cho biết ít nhất 6 người đã thiệt mạng và 18 người bị thương trong vụ hỏa hoạn xảy ra tại một khách sạn ở miền Đông Ấn Độ ngày 25/4.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMT 26/4. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay ngày 26/4/2024. XSMT thứ Sáu ngày 26/4
19:30' - 25/04/2024
Bnews. XSMT 26/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 26/4. XSMT thứ Sáu. Trực tiếp KQXSMT ngày 26/4. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 26/4/2024.