Trí tuệ nhân tạo: Báo chí số đối mặt thách thức mới từ AI

Báo chí số đối mặt thách thức mới từ AI. Ảnh minh họa: TTXVN

Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng cho ngành truyền thông số, khi ngày càng nhiều người dùng tiếp cận tin tức qua các bản tóm tắt do AI tạo ra thay vì truy cập trực tiếp vào các trang báo.

Theo một nghiên cứu của Trung tâm Pew, sự xuất hiện của phần tóm tắt AI trong kết quả tìm kiếm đã khiến tỷ lệ người dùng nhấp vào các liên kết gốc giảm một nửa. Điều này kéo theo sự sụt giảm lưu lượng truy cập - yếu tố quan trọng đối với doanh thu quảng cáo và lượng người đăng ký xem báo chí.

Ông Matt Karolian - Phó Chủ tịch R&D của Boston Globe Media - nhận định: “3-4 năm tới sẽ cực kỳ khó khăn với các nhà xuất bản. Không ai miễn nhiễm với làn sóng tóm tắt bằng AI hiện nay”.

Các nền tảng như ChatGPT hay Perplexity hiện đã trở thành điểm đến mới cho người đọc tin tức, dù lượng đăng ký trả phí phát sinh vẫn ở mức khiêm tốn. Trong khi đó, nhiều cơ quan báo chí đang chuyển từ tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) sang tối ưu hóa cho AI (GEO), bao gồm cấu trúc nội dung rõ ràng, ngôn ngữ dễ hiểu và hiện diện tích cực trên các diễn đàn được AI thu thập dữ liệu như Reddit.

Tuy nhiên, cũng có không ít tòa soạn đang chặn AI truy cập nội dung nhằm phản đối việc các công ty công nghệ sử dụng thông tin báo chí mà không trả phí. Một số thỏa thuận cấp phép đã được ký giữa các hãng tin lớn như AP và New York Times với các công ty công nghệ như Google và Amazon, nhưng các tranh chấp pháp lý, đặc biệt là vụ kiện giữa New York Times với OpenAI và Microsoft, vẫn đang tiếp diễn.

Theo một báo cáo khác, khoảng 15% người dùng dưới 25 tuổi hiện lấy tin tức từ các nền tảng AI. Điều này làm dấy lên lo ngại về tính minh bạch và độ tin cậy của nguồn tin: một vấn đề từng được đặt ra với mạng xã hội trong quá khứ. “Đến cuối cùng, vẫn phải có người làm báo... Nếu không có báo chí gốc, các nền tảng AI sẽ không có gì để tóm tắt”, ông Matt Karolian nói.

Hiện tại, Google đang tìm cách hợp tác chặt chẽ hơn với các tòa soạn nhằm cung cấp dữ liệu tin cậy cho các tính năng AI mới của họ, một động thái được kỳ vọng có thể mang lại giải pháp cân bằng hơn.