Việt Nam rà soát chặt nghề cá để đáp ứng tiêu chuẩn Mỹ

Trước việc Hoa Kỳ mới đây đánh giá không tương đương của nghề cá Việt Nam theo Đạo luật bảo vệ thú biển của Hoa Kỳ (MMPA), tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường ngày 4/9, ông Lê Trần Nguyên Hùng, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư cho biết:

Việt Nam chỉ được công nhận tương đương một phần và từ chối công nhận tương đương đối với một số sản phẩm thủy sản được khai thác từ 12 nhóm nghề của Việt Nam, đồng nghĩa với việc từ ngày 1/1/2026, cá và sản phẩm thủy sản khai thác từ các nghề này sẽ không còn đủ điều kiện nhập khẩu vào Hoa Kỳ.

Ông Lê Trần Nguyên Hùng cho biết, MMPA quy định tất cả quốc gia xuất khẩu thủy sản vào thị trường Hoa Kỳ phải triển khai các biện pháp bảo vệ thú biển tương đương với biện pháp của Mỹ nhằm giảm thiểu tình trạng đánh bắt ngẫu nhiên trong khai thác thủy sản.

Vừa qua, Hoa kỳ đã thông báo thế giới với 2.500 nghề cá của các nước. Cụ thể, có 89 quốc gia được công nhận tương đương, 34 quốc gia công nhận tương đương một phần; 12 quốc gia không được công nhân tương đương, đồng nghĩa với việc cấm hoàn toàn xuất khẩu vào Hoa Kỳ. Trong 34 quốc gia được công nhận tương đương một phần có Việt Nam; trong nhóm này có một số quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Indonesia...

Việt Nam có 11 nghề khai thác được công nhận tương đương và 12 nghề không công nhận tương đương. Với kết quả này sẽ tác động lớn đến xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào Hoa Kỳ, ông Lê Trần Nguyên Hùng cho biết.

Theo ông Lê Trần Nguyên Hùng, thời gian qua, Cục Thủy sản và Kiểm ngư, Vụ Hợp tác quốc tế và các đơn vị đã có nhiều nỗ lực trong việc chuẩn bị hồ sơ yêu cầu đánh giá tương đương, tham mưu quản lý, bảo vệ các loài thú biển. Để kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế như trong thông báo đánh giá của Hoa Kỳ, Cục tiếp tục rà soát thông tin đã cung cấp cho phía Hoa Kỳ; trong đó, tập trung đối với từng nghề cá đang được đánh giá không tương đương để tiếp tục bổ sung, làm rõ với phía Hoa Kỳ phục vụ việc tiếp tục đánh giá.

Đồng thời, Cục tham mưu sửa đổi, bổ sung quy định, biện pháp kỹ thuật nhằm giảm thiểu khai thác không chú ý các loài thú biển trong các nghề khai thác thủy sản; tiếp tục triển khai nhiệm vụ như: kế hoạch hành động quản lý và bảo tồn các loài thú biển tại Việt Nam giai đoạn 2024-2028; kế hoạch giảm thiểu khai thác không chủ ý các loài thú biển đến năm 2030; chương trình giám sát viên trên tàu cá hàng năm…

Cục Thủy sản và Kiểm ngư cũng sẽ phối hợp Vụ Hợp tác quốc tế kết nối với cơ quan chức năng Hoa Kỳ triển khai hoạt động trao đổi kỹ thuật song phương để tiếp tục làm rõ về nguyên nhân và vấn đề kỹ thuật để đưa ra phán quyết không tương đương, đồng thời phục vụ việc đề nghị đánh giá tương đương trong thời gian tới; thăm dò kinh nghiệm và giải pháp của các quốc gia có nghề cá tương tự Việt Nam đã được đánh giá tương đương như Thái Lan, Cambodia… trong quá trình đánh giá.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến yêu cầu, từ nay đến 1/1/2026, Cục Thủy sản và Kiểm ngư triển khai quyết liệt và đồng bộ việc giải trình với Hoa Kỳ. Nếu giải trình được xuất khẩu thủy sản sang thị trường này thì sẽ không ảnh hưởng.

“Việt Nam đã hội nhập quốc tế sâu rộng nên phải tuân thủ. Việt Nam đã nhận dạng được các công việc phải làm để được công nhận tương đương. Cục Thủy sản và Kiểm ngư phải lên kế hoạch, lộ trình chi tiết cho nhiệm vụ này”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.

Theo Cục Thủy sản và Kiểm ngư, các loài thủy sản nằm trong 12 nghề cá của Việt Nam bị đánh giá không tương đương gồm: cá song (lưới rê, lưới vây, lưới kéo đơn/cặp); ghẹ và các loài giáp xác (lưới rê, lưới kéo đơn/cặp, đăng đáy, lưới đặt); cá mực, cá đáy hỗn hợp, cá bơn, cá đối, cá hồng, cá sole (lưới rê, lưới kéo đơn/cặp, câu tay, câu vàng); cá ngừ vây xanh, cá heo (lưới rê, câu vàng); tôm hùm; cá thu (lưới rê, lưới vây); cá thu (lưới rê, lưới vây); cá đối (lưới rê); cá thu (lưới rê tầng giữa); cá nổi, cá ngừ (lưới rê nổi); cá ngừ mắt to, cá ngừ vằn, cá ngừ vàng (lưới rê tầng giữa, lưới vây mặt nước); cá kiếm, cá cờ (lưới rê tầng giữa, câu tay, câu cần)./.