Xây dựng cơ chế bảo vệ người tiêu dùng lấy người dân làm trung tâm

MViệc Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 2724/QĐ-BCT phê duyệt Đề án Phát triển hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giai đoạn 2026–2030 đánh dấu bước chuyển chiến lược, hướng tới hệ thống bảo vệ hiện đại, đồng bộ và lấy người dân làm trung tâm.

Đề án xác định việc bảo vệ người tiêu dùng phải được triển khai thống nhất từ Trung ương đến địa phương, có phân công, phân cấp rõ ràng và phối hợp liên ngành hiệu quả. Một trọng tâm lớn là xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo vệ người tiêu dùng, kết nối với Tổng đài 1800.6838, hình thành mạng lưới thông tin thống nhất, phục vụ tra cứu, tư vấn, giám sát và xử lý tranh chấp tiêu dùng trên toàn quốc.

Đồng thời, hoạt động bảo vệ người tiêu dùng được yêu cầu thích ứng nhanh với chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và nền tảng số trong quản lý, tiếp nhận phản ánh giúp tăng tốc độ, độ chính xác và minh bạch trong hỗ trợ người dân. Cùng đó là chính sách tiêu dùng xanh khuyến khích người dân sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường, doanh nghiệp đổi mới công nghệ sạch, góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn.

Đặc biệt, hoàn thiện thể chế, chính sách và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước – bảo đảm đồng bộ pháp luật, tăng cường thanh tra, xử lý nghiêm hành vi xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng. Đề án cũng hướng tới việc phát triển hạ tầng công nghệ, cơ sở dữ liệu và đẩy mạnh chuyển đổi số – xây dựng hệ thống quản lý tập trung, chia sẻ dữ liệu và ứng dụng AI, chatbot trong hỗ trợ người tiêu dùng.

Mặt khác, tuyên truyền, phổ biến pháp luật và giáo dục người tiêu dùng, triển khai chiến dịch truyền thông đa nền tảng, hình thành văn hóa tiêu dùng thông minh, bền vững. Ngoài ra, nâng cao năng lực đội ngũ và phát huy vai trò tổ chức xã hội – đào tạo chuyên sâu, tăng cường cơ chế phối hợp, hỗ trợ hoạt động tư vấn, hòa giải tại cơ sở. Tăng cường hợp tác quốc tế và huy động nguồn lực, kết nối các mạng lưới bảo vệ người tiêu dùng ASEAN, APEC, OECD, xử lý tranh chấp xuyên biên giới trong thương mại điện tử.

Theo Bộ Công Thương, Đề án hướng đến đổi mới toàn diện phương thức bảo vệ người tiêu dùng, chuyển từ mô hình quản lý truyền thống sang quản lý dựa trên dữ liệu và nền tảng số, gắn với tương tác hai chiều giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp, người dân. Các nền tảng trực tuyến, ứng dụng di động và chatbot sẽ hỗ trợ tư vấn, phản ánh và cung cấp thông tin minh bạch, thuận tiện. Cùng với đó, việc khuyến khích tiêu dùng xanh, sản xuất sạch và minh bạch thông tin giúp hình thành hệ sinh thái tiêu dùng bền vững, hài hòa lợi ích kinh tế – xã hội.

Bộ Công Thương cho biết: Đề án Phát triển hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giai đoạn 2026–2030 không chỉ hoàn thiện thể chế, mà còn góp phần xây dựng niềm tin thị trường và củng cố văn hóa tiêu dùng văn minh.

Với phương châm “đồng bộ – hiện đại – lấy người tiêu dùng làm trung tâm”, việc bảo vệ người tiêu dùng sẽ được triển khai sâu rộng, mang lại hiệu quả thiết thực, thúc đẩy doanh nghiệp kinh doanh có trách nhiệm và góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững của đất nước./.