Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đăng đàn trả lời chất vấn
Đề án dạy học ngoại ngữ trong hệ thống quốc dân đến 2020 liệu có đạt được mục tiêu đề ra hay không và giải pháp trong thời gian tới; giải pháp giảm tỷ lệ thất nghiệp đối với sinh viên mới ra trường; hướng đi nào để đổi mới phương thức thi và công nhận tốt nghiệp theo hướng gọn nhẹ, giảm áp lực và tốn kém cho xã hội… là những nội dung được các đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 16/11.
Việc xây dựng các Đề án cần mang tính khả thi
Trả lời câu hỏi của các đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội), Đinh Duy Vượt (Gia Lai) về việc có hoàn thành được mục tiêu đặt ra của Đề án Ngoại ngữ Quốc gia đến năm 2020 (Đề án 2020) hay không và giải pháp để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết mục tiêu đã nêu trong Đề án 2020 đã đặt ra trước đây không đạt được vì dạy và học ngoại ngữ là vấn đề lớn, có tính chất lâu dài.
Đây là nhiệm vụ không chỉ được đặt ra trước kia, hiện tại mà còn ở tương lai, liên quan đến nhiều nhóm đối tượng khác nhau. Để đạt được các mục tiêu như Đề án đặt ra cần thời gian, kinh phí lớn.
Nhận trách nhiệm của mình trong việc xây dựng Đề án, Bộ trưởng cho rằng không chỉ riêng Đề án 2020 mà các Đề án khác cần hết sức thiết thực, khả thi, bám sát vào những giải pháp để thực hiện mục tiêu này. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã rà soát để điều chỉnh lại cách tiếp cận và mục tiêu.
Đề án 2020 không chịu trách nhiệm đào tạo vấn đề ngoại ngữ cho tất cả các nhóm đối tượng chỉ nêu hướng dẫn chung.
Cụ thể, chương trình, nội dung phải thống nhất, biên tập, biên soạn theo hệ thống, trong đó có sự hỗ trợ của Quốc tế, tránh tình trạng biên soạn theo năng lực các thầy cô; tập trung đào tạo năng lực giáo viên.
Phương thức tổ chức giảng dạy được thực hiện theo phương châm không nhất thiết phải có bằng cấp, mọi người đều có thể tham gia học ngoại ngữ, trong đó có tiếng Anh.
Bộ Giáo dục và Đào tạo thiết kế những chương trình học, phương thức đào tạo theo hướng đào tạo từ xa, còn các địa phương, cơ sở giáo dục và người dân phải phát huy; đặc biệt là nhấn mạnh xã hội hóa. Xã hội hóa phải là tâm điểm để tạo ra môi trường, động lực.
Với tinh thần ấy, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ điều chỉnh lại Đề án và tới đây sẽ trình Chính phủ về điều chỉnh Đề án này.
Bộ trưởng cho biết: Trong thời gian này, việc thực hiện Đề án có những kết quả nhất định. Đề án nhấn mạnh việc không chỉ tập trung đào tạo, giảng dạy cho sinh viên mà cần phải đào tạo toàn dân, thông qua việc "xóa mù tiếng Anh", để giao tiếp, không quá khó để tạo ra một xã hội học tập.
Thời gian tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có sự điều chỉnh. Kinh nghiệm của nhiều nước cho thấy, đó là quá trình lâu dài nhưng nếu không có bước đi, lộ trình sẽ khó đạt được mục tiêu và lãng phí nguồn lực.
Khắc phục tình trạng sinh viên ra trường thiếu việc làm
Sinh viên ra trường và nỗi lo thất nghiệp - một vấn đề đã tồn tại nhiều năm nay, gây bức xúc trong xã hội là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm trong phiên chất vấn. Đại biểu Hồ Thị Minh (Quảng Trị) nêu thực tế: Hiện có 191.000 sinh viên tốt nghiệp đại học chưa có việc làm.
Nhưng ở các địa phương cũng có rất nhiều các trường đại học, các trường này vẫn tiếp tục đào tạo, gây mất cân đối cung cầu. Bên cạnh đó, sinh viên ra trường không có việc làm, gây lãng phí nguồn lực xã hội.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp khắc phục tình trạng này, có nên tiếp tục đào tạo như vậy không? Đây cũng là quan tâm của đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa).
Khẳng định đây là điều Bộ Giáo dục và Đào tạo đang băn khoăn, trăn trở, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nêu rõ: Theo thống kê của Bộ, khoảng 80% sinh viên ra trường có việc làm. Số sinh viên tìm được việc làm ngay rơi vào các trường top trên còn phần lớn sinh viên không tìm được việc làm do tốt nghiệp ở các trường có chất lượng yếu kém, trường mới thành lập.
Đây là vấn đề đang đặt ra và Bộ đang cố gắng sửa trong thời gian tới. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tập trung điều chỉnh mạng lưới các trường đại học; áp dụng chuẩn đảm bảo chất lượng trường và ngành những trường mới mở, hỗ trợ theo hướng thành phân hiệu hoặc thành trường thành viên của các trường đại học lớn. Mục tiêu là hướng tới là quy hoạch lại mạng lưới, hình thành nhóm các loại trường chất lượng.
Bên cạnh đó, Bộ sẽ "siết" chặt đầu ra và đầu vào Đại học, Cao đẳng. Bộ đã chỉ đạo các trường phải báo cáo số lượng sinh viên tốt nghiệp. Nếu trường nào không báo cáo hoặc có số sinh viên không có việc làm cao, Bộ sẽ có giải pháp để hạn chế.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) tranh luận tiếp, đề nghị Bộ trưởng làm rõ nội dung quy hoạch đào tạo gắn với nhu cầu thực tế hay chưa? Trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với vấn đề này.
Nhận trách nhiệm, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho rằng: Chất lượng phụ thuộc nhiều yếu tố trong và ngoài nhà trường. Với trách nhiệm được giao, thời gian tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tập trung giải pháp đào tạo sinh viên đáp ứng nhu cầu của thị trường; phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp để có hình thức đào tạo bổ sung; đẩy mạnh phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trong triển khai khung hệ thống giáo dục công dân.
Bộ trưởng khẳng định: Cần quy hoạch lại hệ thống các trường để cung - cầu giống nhau; nâng cao chất lượng các trường Đại học, Cao đẳng, giáo viên, cơ sở tài chính, quản trị. Đồng thời, cần có dự báo về thị trường lao động, bởi căn cứ vào công tác dự báo thị trường lao động căn cứ vào nhu cầu, phụ huynh, học sinh mới có thể lựa chọn được ngành học phù hợp.
Tuy nhiên, đây là công việc chưa làm tốt, trong đó có một phần trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Thời gian tới, Bộ sẽ nỗ lực làm tốt hơn, đặc biệt là phối hợp tốt với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các bộ ngành khác để quy hoạch để làm tốt công tác dự báo thị trường lao động.
Thi trắc nghiệm là phương án phù hợp nhất hiện nay
Trả lời câu hỏi về việc đổi mới phương thức thi và công nhận tốt nghiệp theo hướng gọn nhẹ, hiệu quả, giảm áp lực và tốn kém cho xã hội, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết: Rút kinh nghiệm từ năm trước, kì thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2016 đã có điều chỉnh và được xã hội ghi nhận là có tiến bộ; song, vẫn còn những hạn chế cần tiếp tục đổi mới.
Theo Bộ trưởng, trong lộ trình đổi mới có rất nhiều thang bậc, Bộ Giáo dục và Đào tạo không muốn dồn cho xã hội mà trong quá trình thực hiện, mỗi năm hoàn thiện hoạt động này theo hướng ngày càng tiếp cận hợp lý. Đến năm 2016 có bước chuyển lớn là phương thức thi trắc nghiệm. Tới đây, Bộ sẽ tiếp tục đổi mới nhưng chủ yếu tập trung vào vấn đề kỹ thuật.
Tranh luận về đào tạo về hình thức thi trắc nghiệm, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) nêu thực tế: Thi trắc nghiệm có tác dụng đánh giá học sinh công bằng và tránh gian lận trong thi cử nhưng thực tế thể hiện điều ngược lại.
Có trường hợp một học sinh giỏi nhất nhắc bài cho cả phòng thi, vì vậy, chỉ cần một bạn làm được bài, tất cả các bạn làm được bài. Liệu thi trắc nghiệm có phải là phương án ưu việt hay không?
Về vấn đề này, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định không có chuyện một em làm được bài, cả phòng thi làm được bài, bởi mỗi học sinh có một mã đề thi riêng, tổ hợp bài thi riêng với những câu hỏi đã được kỹ thuật chuẩn hóa. Đây là một trong những vấn đề được Bộ Giáo dục và Đào tạo rất quan tâm đến tính minh bạch, tính khách quan của kỳ thi.
Bộ trưởng cho biết thêm: Việc quản lý kỳ thi, phương án thi và đổi mới căn bản giáo dục dã có bước đi, lộ trình cụ thể. Mỗi năm đều có sự cải tiến nhưng có sự tính toán chuyên môn, không đường đột. Học sinh "học gì thi nấy", "biến môn thành bài", dần dần tổng hợp các nội dung liên quan, sau đó thực hiện các môn thi tích hợp rất đơn giản.
Thực hiện xong chương trình sách giáo khoa xong, khi đó, không phải thực hiện ba môn chập một như hiện nay mà học sinh chỉ thi môn tích hợp, rất nhẹ nhàng. Quá trình đổi mới là quá trình phải thay đổi.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cần cố gắng, tính toán kỹ hơn, thông báo cho xã hôi tốt hơn. Theo báo cáo của các Sở Giáo dục và Đào tạo, Kỳ thi chung đã đi vào nền nếp, ổn định so với năm trước.
Thi trắc nghiệm không ngược lại với chủ trương tích cực và năng động. Phương pháp tổ chức thi từ thụ động sang phát huy năng lực. Với hàng triệu học sinh thi tốt nghiệp/năm với thời gian ngắn sẽ kiểm tra kiến thức toàn diện chứ không đi vào chuyên mộn.
Kỳ thi chung bảo đảm toàn diện, khách quan, đúng kiến thức phổ thông. Đã có một thời gian dài, tình trạng ứng thí kéo dài dẫn đến học sinh phải luyện thi đại học dẫn đến kiến thức cơ bản ở phổ thông yếu, kém. Thi trắc nghiệm không cứng nhắc mà là trắc nghiệm khoa học, yêu cầu học sinh không học thuộc một cách máy móc.
Bộ Giáo dục và Đào tạo rất cân nhắc đối với việc đổi mới phương thức thi, bởi đây là việc ảnh hưởng đến hàng triệu người. Không có phương án nào ưu việt tuyệt đối. Thi trắc nghiệm là phương án phù hợp nhất hiện nay.
Đây là phương pháp đã được thực hiện ở nhiều nước. Phương pháp thi mang tính ổn định tương đối. Mỗi sự thay đổi linh hoạt cần có sự cân nhắc, tính toàn để giảm thiểu hạn chế, bức xúc cho xã hội...
Làm rõ thêm về hình thức thi này, Bộ trưởng nêu rõ: Số môn thi so với tổng số môn học chưa phải là nhiều. Trước năm 2014, học sinh phải thi 6-7 môn, tạo áp lực lớn cho học sinh. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có sự tính toán kỹ.
Kiến thức thi không trải rộng trong cả 3 năm cấp ba mà chỉ tập trung vào lớp 12. Bên cạnh đó, mặc dù có 3 môn thi trong một bài thi nhưng các câu hỏi thi đã được cân nhắc để mọi học sinh đều có thể tham gia, độ khó của câu hỏi thi là phù hợp với điều kiện hiện nay...
Đến nay thực tế cho thấy việc này hoàn toàn có thể áp dụng được. Tuy nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục lưu ý, nghiên cứu các giải pháp để giảm áp lực cho giáo viên và học sinh - Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh.
Đầu giờ chiều, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội về các nội dung trên./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Chủ tịch Quốc hội yêu cầu có giải pháp giám sát các tác nhân gây ô nhiễm môi trường
11:27' - 16/11/2016
Sáng 16/11, Quốc hội tiếp tục tiến hành phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn, nghe Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời.
-
Kinh tế Việt Nam
Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát tổng thể những dự án đầu tư kém hiệu quả
18:28' - 15/11/2016
Chiều 15/11, tiếp tục chương trình chất vấn và trả lời chất vấn trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã trả lời, làm rõ thêm các vấn đề đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi chất vấn.
-
Kinh tế Việt Nam
Kỳ họp Quốc hội: Bộ trưởng Công Thương giải trình về các dự án thua lỗ
15:15' - 15/11/2016
Sáng 15/11, các đại biểu Quốc hội bắt đầu phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn. Đây là phiên chất vấn đầu tiên của Quốc hội khóa XIV. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân điều hành phiên chất vấn.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Thúc đẩy quan hệ thương mại bền vững Việt Nam - Australia
20:26' - 10/05/2024
Việt Nam là quốc gia mà Australia rất quan tâm và mong muốn thúc đẩy giao thương, xây dựng lòng tin chính trị.
-
Kinh tế Việt Nam
Chính phủ Việt Nam tạo thuận lợi cho Hyosung đầu tư kinh doanh hiệu quả
18:19' - 10/05/2024
Chiều 10/5, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã tiếp ông Lee Sang Woon, Phó Chủ tịch, Giám đốc điều hành Tập đoàn Hyosung.
-
Kinh tế Việt Nam
Cảng Cái Mép được phép tiếp nhận siêu tàu container
17:14' - 10/05/2024
Bộ Giao thông Vận tải đã thông qua chủ trương cho Cảng container quốc tế Cái Mép (CMIT) chính thức tiếp nhận tàu container có trọng tải đến 214.121 DWT giảm tải.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Ứng phó hạn hán phải thay đổi tư duy sản xuất
15:03' - 10/05/2024
Việt Nam đang cần những giải pháp về công nghệ sản xuất nông nghiệp trong điều kiện thiếu nước, nhưng trước hết nông dân phải thay đổi tư duy sản xuất tiết kiệm nước.
-
Kinh tế Việt Nam
Cuối tháng 5 sẽ bàn giao mặt bằng dự án đường Long Sơn – Cái Mép
12:40' - 10/05/2024
Theo đánh giá của Ban Quản lý dự án giao thông Khu vực Cảng Cái Mép – Thị Vải, dự án này đang bị chậm tiến độ thi công phần đường do vướng về thủ tục chuyển mục đích sử dụng rừng.
-
Kinh tế Việt Nam
Ninh Bình tập trung cao cho tăng trưởng
07:30' - 10/05/2024
Những kết quả nổi bật trong phát triển kinh tế 4 tháng đầu năm 2024 của tỉnh Ninh Bình là tiền đề quan trọng để tính phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng năm nay.
-
Kinh tế Việt Nam
Đưa quan hệ song phương Việt Nam - EU ngày càng phát triển sâu rộng
07:20' - 10/05/2024
EU ngày nay là một trong những tổ chức quốc tế thành công nhất. Các nước EU đóng vai trò tiên phong trong công nghệ tiên tiến, giáo dục - đào tạo, phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu.
-
Kinh tế Việt Nam
Rà soát các Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã phê duyệt
21:10' - 09/05/2024
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Công điện số 46/CĐ-TTg ngày 9/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc rà soát các Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được phê duyệt.
-
Kinh tế Việt Nam
Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4 năm 2024
21:03' - 09/05/2024
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 65/NQ-CP phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2024, trong đó nêu rõ không để thiếu điện trong thời gian nắng nóng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh...