Kiểm soát độ an toàn trong quản lý nợ công
Ngày 10/3, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, huy động vốn vay của Chính phủ năm 2015 đã tăng gấp đôi với năm 2011; trong đó, huy động thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ trong nước năm 2015 tăng gần 3,5 lần.
Đây là nguyên nhân dẫn đến nợ Chính phủ, nợ công tăng nhanh trong giai đoạn vừa qua và điều đó dẫn đến 2 khó khăn là mức bố trí trả nợ so với tổng thu NSNN đã tăng từ mức khoảng 13% đầu giai đoạn lên hơn 16%, phát sinh nhu cầu vay mới để thanh toán một phần nợ gốc đến hạn.
Trong khi thị trường vốn trong nước chưa thực sự phát triển, trước áp lực huy động vốn lớn đã dẫn đến phải huy động vốn ngắn hạn (03 năm) trong những năm 2011-2013 và tạo áp lực trả nợ vào các năm 2015-2017. Ngoài ra, về các giải pháp đảm bảo an toàn nợ công, giữ các chỉ tiêu nợ trong giới hạn trần cho phép.
Theo ông Trương Hùng Long, vấn đề quan trọng nhất của quản lý nợ công là kiểm soát độ an toàn của nợ công.
Hầu hết các quốc gia đều đặt ra các chỉ tiêu giới hạn về trần nợ công để kiểm soát tính bền vững của nợ công. Do đó, ông Trương Hùng Long cho rằng, việc giữ các chỉ tiêu nợ công trong mức trần cho phép là cần thiết.
Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi nhất trong an toàn nợ công phụ thuộc vào 2 yếu tố là tính hiệu quả của việc sử dụng các nguồn vốn từ các khoản nợ công; khả năng trả nợ từ chủ thể đi vay và khả năng đáp ứng nguồn vốn vay từ phía thị trường.
Theo ông Trương Hùng Long, các giới hạn trần nợ cho phép giai đoạn 2011-2015 được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Nghị quyết số 10/2011/QH13 ngày 8/11/2011 về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2015 là nợ công không quá 65% GDP; nợ Chính phủ không quá 50% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia không quá 50% GDP và nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ không quá 25% thu Ngân sách Nhà nước (NSNN) hàng năm.
Đến ngày 31/12/2015, nợ công ở mức 62,2% GDP, nợ Chính phủ ở mức 50,3% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia ở mức 43,1% GDP, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ ở mức 16,1% tổng thu NSNN.
Như vậy, chỉ tiêu nợ Chính phủ vượt giới hạn cho phép là 0,3% GDP xuất phát từ 2 lý do, GDP thực tế thực hiện năm 2015 giảm mạnh so với số đã dự báo tháng 10/2015 là 291,1 nghìn tỷ đồng (4.484 nghìn tỷ đồng so với 4.193 nghìn tỷ đồng); bổ sung 30 nghìn tỷ đồng kế hoạch giải ngân vốn ODA, vay ưu đãi nước ngoài năm 2015 theo Nghị quyết số 99/2015/ QH13 ngày 11/11/2015 của Quốc hội về dự toán NSNN năm 2015.
Ông Trương Hùng Long cũng cho biết, các biện pháp để hạn chế khả năng các chỉ tiêu nợ vượt trần là nếu giữ mức đầu tư như giai đoạn 2011-2015, vẫn tập trung đẩy mạnh đầu tư từ phía nhà nước, vẫn còn tâm lý dựa vào nhà nước mà không cần nhắc đến bối cảnh hiện tại và với tình hình cân đối ngân sách như giai đoạn vừa qua, áp lực huy động vốn cho đầu tư là rất lớn và việc nợ công vượt trần là có thể xảy ra, dẫn đến các rủi ro an toàn nợ công.
Để nợ công không vượt trần cho phép thì phải triển khai quyết liệt các biện pháp để đảm bảo 2 yếu tố cốt lõi của an toàn nợ công. Cụ thể về tăng cường tính hiệu quả của việc sử dụng vốn vay các nguồn vốn từ các khoản nợ công, theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và Luật Quản lý nợ công, toàn bộ vốn vay công được sử dụng trực tiếp cho các dự án phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội.
Trong thời gian qua, các dự án trong nhiều lĩnh vực giao thông, cầu cảng, nông thôn, giảm nghèo, giáo dục, y tế... đã đưa vào sử dụng, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chất lượng đời sống người dân cũng như thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội và ổn định kinh tế vĩ mô.
Tuy nhiên, việc phân bổ và sử dụng vốn và sử dụng trong thời gian qua còn dàn trải, hiệu quả chưa cao. Tình trạng mở rộng diện, quy mô, điều chỉnh tổng mức đầu tư so với phê duyệt ban đầu vẫn khá phổ biến, dẫn đến tăng mức vay công.
Nguồn vốn vay công được đầu tư vào tất cả các ngành, các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế. Vì vậy để nâng cao tính hiệu quả sử dụng vốn đòi hỏi các cấp, các ngành, các chủ dự án đều phải tăng cường trách nhiệm và kiểm soát chặt chẽ hơn.
Về khả năng trả nợ của chủ thể đi vay và khả năng đáp ứng từ thị trường. Giai đoạn 2011-2015, Việt Nam tập trung tăng huy động vốn vay rất lớn từ việc phát hành trái phiếu Chính phủ trong nước cho đầu tư phát triển.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Phát hành trái phiếu quốc tế: Giải pháp khả thi trước mắt
22:32' - 02/11/2015
Nhiều chuyên gia kinh tế đều cho rằng, phát hành trái phiếu ở thời điểm này là giải pháp thỏa đáng, hợp lý, vừa tiết kiệm cho ngân sách, vừa có lợi cho nền kinh tế.
-
Tài chính
Bộ Tài chính bác cách tính nợ công của Học viện Chính sách-Phát triển
17:57' - 02/10/2015
Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết con số nợ công 66,4% là do tính thêm chi phí dự phòng nợ bất khả kháng 5% vào nợ công. Việc tính thêm này không đúng quy định của Luật Quản lý nợ công.
-
Tài chính
Bảo đảm quản lý nợ công phù hợp với thông lệ quốc tế
09:40' - 22/09/2015
Luật Quản lý nợ công cần tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế, từ đó vận dụng phù hợp với thực tiễn Việt Nam, bảo đảm công tác quản lý nợ công từng bước phù hợp với thông lệ quốc tế.
Tin cùng chuyên mục
-
Tài chính
Kết nối dữ liệu chống thất thu thuế trong thương mại điện tử
16:39'
Bộ Tài chính đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển thương mại điện tử, chống thất thu thuế, đảm bảo an ninh tiền tệ.
-
Tài chính
Các nước tăng cường quản lý thuế đối với tiền điện tử
21:44' - 25/04/2024
Tổng cục thuế Indonesia (DGT) và Cơ quan thuế của Australia (ATO) đã ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) chia sẻ thông tin về dữ liệu tài sản tiền điện tử để đảm bảo tuân thủ nghĩa vụ thuế.
-
Tài chính
Quản lý thuế thương mại điện tử theo 8 nhóm nền tảng
19:56' - 25/04/2024
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết: Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử trong nước.
-
Tài chính
Kiểm toán Nhà nước phối hợp hiệu quả với 6 tỉnh miền Tây
15:08' - 25/04/2024
Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết với phương châm “gọn nhưng chất lượng”, ngành đã và đang thực hiện rất quyết liệt kế hoạch kiểm toán, cố gắng thực hiện tốt nhiệm vụ, trọng tâm.
-
Tài chính
Vì sao thị trường IPO London phục hồi chậm?
07:10' - 25/04/2024
Dữ liệu của nền tảng tài chính Dealogic cho thấy London, địa điểm niêm yết phổ biến nhất tại châu Âu trong thời kỳ bùng nổ năm 2021, chỉ thu hút được 2% tổng số lượng IPO ở châu Âu kể từ tháng Một.
-
Tài chính
Thái Lan để ngỏ khả năng cắt giảm thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dầu diesel
08:08' - 24/04/2024
Biện pháp hỗ trợ giảm thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dầu diesel ở mức 1 baht (0,28 USD)/lít đã hết hạn vào ngày 19/4 vừa qua.
-
Tài chính
Kiểm toán Nhà nước phát hiện kịp thời các hành vi lãng phí, kém hiệu quả
16:19' - 23/04/2024
Kiểm tóan Nhà nước đã xây dựng kế hoạch kiểm toán tập trung vào những vấn đề được xã hội quan tâm; lĩnh vực trọng yếu như đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý đất đai... trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
-
Tài chính
Cường quốc châu Á tự tin về mục tiêu lạm phát ổn định
16:54' - 22/04/2024
Ngày 22/4, Bộ Tài chính Nhật Bản công bố kết quả khảo sát cho thấy trong năm tài khóa 2023-2024 (kết thúc vào tháng 3/2024), có 63,1% số công ty vừa và nhỏ ở nước này tăng lương cơ bản cho nhân viên.
-
Tài chính
Các đồng tiền ổn định sau những biến động trên thị trường
13:09' - 22/04/2024
Đồng yen tương đối ổn định trong phiên sáng 22/4 tại châu Á và đồng USD duy trì gần mức cao sau những diễn biến địa chính trị và các hành động chính sách trong tuần trước.