"Bóng ma" chiến tranh lạnh đang trở lại? (Phần 1)
Trong bài phân tích trên trang mạng weekly.ahram.org.eg, chuyên gia Abdel-Moneim Said, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược khu vực, đề cập tới thuật ngữ "Chiến tranh Lạnh" của nhà ngoại giao và sử học Mỹ George Kennan, để diễn tả sự biến động của mối quan hệ giữa Mỹ và Liên Xô sau giai đoạn liên minh và hợp tác trong Chiến tranh Thế giới thứ II.
Sở dĩ đây là cuộc chiến tranh "lạnh" bởi một cuộc chiến tranh “nóng” không có khả năng xảy ra giữa Mỹ và Liên Xô - hai cường quốc sở hữu số lượng vũ khí hạt nhân đủ để phá hủy toàn bộ Trái đất.Mặc dù “lạnh” song cuộc chiến này lại không hề “lạnh” trong các lĩnh vực chính trị, ngoại giao và trên các diễn đàn quốc tế. Cả Mỹ và Liên Xô đều sẵn sàng gia tăng căng thẳng, theo đuổi chính sách “bên miệng hố chiến tranh” tại các khu vực Đông Âu, Trung Đông và Đông Nam Á.Dù thuật ngữ “Chiến tranh Lạnh” chỉ xuất hiện ở giai đoạn sau Chiến tranh Thế giới thứ 2 nhưng thực trạng tương tự đã diễn ra từ những năm 1930 của thế kỷ XX dưới hình thức các cuộc chiến bảo hộ thương mại.Các quốc gia công nghiệp phát triển tiến hành cuộc chiến bằng cách sử dụng hàng rào thuế quan và các công cụ khác để ngăn chặn hoặc giảm lượng hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia khác. Hình thức “chiến tranh lạnh” này là một trong những nguyên nhân quan trọng làm bùng nổ Chiến tranh Thế giới thứ II.Cuộc chiến này đã kết thúc khi Liên hợp quốc (UN) và các tổ chức quốc tế khác như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) hay Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc (ECOSOC) ra đời và đóng vai trò giữ ổn định nền kinh tế và thị trường toàn cầu.Một thế giới mới, nơi các hệ tư tưởng, các nền văn hóa khác nhau cùng tồn tại, xuất hiện. Đó cũng là mục tiêu của các nước thành viên tham gia các hiệp ước quốc tế thời kỳ hậu Chiến tranh Thế giới thứ II. Nguyên tắc “công bằng” và “công nhận, tôn trọng lẫn nhau” trở thành giá trị phổ quát.Khi quá trình toàn cầu hóa trở nên phổ biến sau khi các hàng rào về kinh tế, kỹ thuật và hệ tư tưởng ngăn cách các quốc gia với nhau sụp đổ, cộng đồng quốc tế tiến tới giai đoạn “tự do” cả về thị trường, việc theo đuổi đức tin, hệ tư tưởng và được hưởng các quyền cơ bản của con người.Tuy nhiên, khi Tòa tháp đôi thuộc Trung tâm thương mại thế giới ở New York (Mỹ) bị đánh sập vào ngày 11/9/2001, thế giới lý tưởng nói trên cũng đã tan theo.Chủ nghĩa khủng bố cùng với sự gia tăng “va chạm của các nền văn minh”, hố sâu ngăn cách giàu nghèo trên thế giới đã làm thay đổi xu hướng cùng tồn tại và sự dịch chuyển tự do của hàng hóa, tự do đi lại của người dân, tự do theo đuổi các hệ tư tưởng giữa các quốc gia với nhau.Một thế giới khác xuất hiện với đầy rẫy nghi ngờ và sợ hãi. Xuất hiện sự đối lập sâu sắc giữa một bên là các thể chế kinh tế, kỹ thuật với mục tiêu thắt chặt mối quan hệ giữa con người với nhau với một bên là sự lo sợ, phản đối đối với tiến trình này.Cuối thập kỷ đầu tiên của thế kỷ XXI, các giá trị đối lập với quá trình toàn cầu hòa được gìn giữ ở các nền văn hóa và văn minh. Nhiều giá trị trong số này khiến thế giới Hồi giáo trở nên đối lập với phần còn lại của thế giới.Trong thế giới Hồi giáo, các cuộc “chiến tranh nóng” nổ ra ở Afghanistan sau đó lan sang toàn bộ thế giới Arập trong giai đoạn “Mùa Xuân A-rập”. Trên thế giới, các cuộc chiến tranh, từ “nóng” cho tới “lạnh” lan từ Ukraine sang các phần khác của thế giới khi các cuộc xung đột cũ bùng phát trở lại cùng với các cuộc xung đột mới được khơi mào.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Liệu Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran?
21:47' - 18/03/2018
Ngày 18/3, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Corker nhận định Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các cường quốc vào tháng 5 tới.
-
Kinh tế Thế giới
Liên hợp quốc hoan nghênh Mỹ và Nga tuân thủ START mới
10:11' - 06/02/2018
Người phát ngôn của TTK LHQ Stephane Dujarric cho biết, các nỗ lực nhằm giải trừ vũ khí hạt nhân, phi hạt nhân hóa và kiểm soát vũ khí mang ý nghĩa sống còn hơn bao giờ hết.
-
Kinh tế Thế giới
Những ưu tiên của Đại hội đồng Liên hợp quốc trong năm 2018
08:45' - 13/01/2018
Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 72 đã đạt được nhiều thành tựu với việc thông qua được hơn 250 nghị quyết và ngân sách mới cho giai đoạn 2018-2019 cùng nhiều kết quả khác.
-
Ý kiến và Bình luận
APEC 2017: Giới chuyên gia nhấn mạnh giá trị của tự do thương mại
16:04' - 07/11/2017
Giới chuyên gia quốc tế nhận định Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) sẽ và cần đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trong việc đảm bảo một hệ thống thương mại thế giới tự do.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Kết nối đường sắt Trung Quốc - Lào - Thái Lan - Malaysia
21:15' - 04/05/2024
Chuyến tàu hàng cao tốc từ Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên, phía Tây Nam Trung Quốc mới đây đã khởi hành và đang trên đường đến Malaysia.
-
Kinh tế Thế giới
Hàn Quốc lập Lực lượng đặc nhiệm giám sát và quản lý giá cả
10:34' - 04/05/2024
Hàn Quốc đã quyết định thành lập Lực lượng đặc nhiệm chịu trách nhiệm giám sát và quản lý nguồn cung, giá cả thực phẩm tươi sống và các nhu yếu phẩm khác để kiềm chế lạm phát.
-
Kinh tế Thế giới
Đề nghị giúp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng của Nhật Bản trong khu vực
07:20' - 04/05/2024
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị Nhật Bản quan tâm đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực mới như sản xuất chất bán dẫn, giúp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng của Nhật Bản trong khu vực.
-
Kinh tế Thế giới
Những yếu tố đang gây tổn hại ngành sản xuất gạo của Mỹ
14:56' - 03/05/2024
Theo insidetrade.com ngày 2/5, đại diện của ngành gạo của Mỹ cho rằng những rào cản phi thuế quan của Liên minh châu Âu (EU), Trung Quốc, Ấn Độ đang làm tổn hại ngành gạo của nước này.
-
Kinh tế Thế giới
Động đất độ lớn 4,2 ở Lào
13:47' - 03/05/2024
Trung tâm Thông tin động đất Quốc gia Lào cho biết, ngày 3/5 trên địa bàn tỉnh Sekong, Nam Lào đã xảy ra một trận động đất với độ lớn 4,2.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn nhất ASEAN nhận tin vui sau những nỗ lực bền bỉ
10:53' - 03/05/2024
Chính phủ Indonesia đã nhận được lộ trình về việc nước này gia nhập Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) trong cuộc họp cấp bộ trưởng của tổ chức này tại Paris, Pháp ngày 2-3/5.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan thay đổi chiến lược quảng bá du lịch do nắng nóng
10:21' - 03/05/2024
Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) đang chuẩn bị thúc đẩy các tour du lịch sáng sớm và buổi tối để ổn định thị trường trong bối cảnh thời tiết nắng nóng gay gắt khiến du khách chọn ở nhà.
-
Kinh tế Thế giới
Argentina tiếp nhận lộ trình gia nhập OECD
10:21' - 03/05/2024
Ngày 2/5, trong khuôn khổ chuyến thăm Pháp, Ngoại trưởng Argentina Diana Mondino đã tiếp nhận yêu cầu về lộ trình gia nhập Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Hàn Quốc dự kiến tăng trưởng cao nhất G20
10:00' - 03/05/2024
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã nâng đáng kể dự báo tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc trong năm 2024 từ 2,2% lên 2,6%.