AEC - Động lực thúc đẩy hợp tác kinh tế khu vực
Trải qua gần nửa thế kỷ hình thành và phát triển, năm 2015 tạo ra bước ngoặt trong lịch sử hợp tác của Hiệp hội các quốc gia Ðông Nam Á (ASEAN) với việc hiện thực hóa mục tiêu hình thành một Cộng đồng chung dựa trên ba trụ cột: Chính trị-An ninh, Kinh tế và Văn hóa-Xã hội, trong đó Cộng đồng kinh tế (AEC) giữ vai trò trọng tâm, được coi là động lực thúc đẩy hợp tác và hội nhập khu vực, tạo thế và lực cho mục tiêu hình thành cộng đồng theo Tầm nhìn ASEAN 2025.
Mục tiêu của AEC là tạo dựng một khu vực kinh tế ASEAN ổn định, thịnh vượng và cạnh tranh cao, nơi có sự di chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ và đầu tư, di chuyển tự do hơn của các luồng vốn, phát triển kinh tế đồng đều và giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách chênh lệch về kinh tế-xã hội, từ đó nâng cao tính cạnh tranh, tạo sự hấp dẫn với đầu tư và kinh doanh từ bên ngoài.
AEC được xây dựng chủ yếu dựa trên 4 trụ cột chính: một thị trường và cơ sở sản xuất thống nhất, một khu vực kinh tế cạnh tranh, sự phát triển kinh tế công bằng và sự hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu với một Bảng đánh giá AEC (AEC Scorecard) được lập nên nhằm theo dõi tiến trình thực hiện của các nước thành viên.
Những lợi ích mà các nước thành viên ASEAN được hưởng sau khi AEC được hình thành là tăng trưởng kinh tế nhanh hơn, tạo ra nhiều việc làm hơn, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài mạnh hơn, phân bổ nguồn lực tốt hơn, tăng cường năng lực sản xuất và khả năng cạnh tranh, đồng thời thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước.
AEC sau khi được thành lập sẽ đóng vai trò quan trọng đối với ASEAN như: trở thành tâm điểm của ASEAN với vai trò chủ động tham gia cùng với các đối tác trong khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) và các đối tác kinh tế bên ngoài nhằm đổi mới cấu trúc khu vực.
Thành tựu đáng kể nhất trong quá trình xây dựng AEC tới nay là ASEAN đã cơ bản giảm được thuế quan cho các mặt hàng trong danh sách giảm thuế về từ 0-5% từ năm 2010 đối với 6 nước thành viên ban đầu và từ năm 2015 với 4 nước thành viên gia nhập sau, hình thành thị trường mở không còn các rào cản thuế quan đối với hàng hóa.
Nói cách khác, AEC là mô hình liên kết kinh tế khu vực dựa trên nâng cao các cơ chế liên kết kinh tế hiện có của ASEAN, có bổ sung thêm hai nội dung mới là tự do di chuyển lao động và di chuyển vốn tự do hơn.
Nhằm xây dựng một khu vực cạnh tranh về kinh tế, ASEAN thúc đẩy chính sách cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ sở hữu trí tuệ, phát triển cơ sở hạ tầng, thương mại điện tử...
Hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế đồng đều, ASEAN đã thông qua và đang triển khai Khuôn khổ ASEAN về Phát triển Kinh tế Đồng đều (AFEED), trong đó đáng chú ý là hỗ trợ các nước thành viên gia nhập sau, khuyến khích các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển.
Về khía cạnh mở rộng hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, ASEAN đẩy mạnh triển khai các FTA với 6 đối tác lớn là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia và New Zealand, đồng thời tích cực đàm phán xây dựng Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) nhằm tạo ra một không gian kinh tế mở ở Đông Á.
Ước tính, những tiêu chuẩn được thực thi đầy đủ dựa trên các điều khoản của AEC có thể giúp Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của ASEAN tăng 7% vào năm 2025 và tạo ra một sự thay đổi lớn trong cấu trúc kinh tế tại châu Á.
Có thể nói, AEC đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành Cộng đồng ASEAN và đưa ASEAN lên một tầm cao mới trở thành một khu vực phát triển năng động và thịnh vượng.
Tham gia AEC vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với các nước thành viên trong việc hội nhập khu vực sâu và toàn diện, đồng thời tăng cường sự gắn kết nội khối.
Riêng đối với các nước thành viên kém phát triển hơn trong khối, AEC sẽ tạo điều kiện và cơ hội giúp cho các nước này có những bước phát triển nhanh để thu hẹp khoảng cách với các nước thành viên khác./.
Hồ Phương/BNEWS/TTXVN
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Giá sản xuất bất ngờ giảm trong tháng 8/2025
12:00'
Giá sản xuất tại Mỹ bất ngờ giảm trong tháng 8/2025, chủ yếu do biên lợi nhuận dịch vụ thương mại bị thu hẹp và chi phí hàng hóa chỉ tăng nhẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Sóng ngầm thuế quan: Các ngành hàng ngách châu Á chao đảo
11:24'
Các cuộc chiến thuế quan thường được nhìn nhận qua lăng kính của những ngành công nghiệp tỷ đô như bán dẫn, ô tô hay thép.
-
Kinh tế Thế giới
Hạ viện Mỹ thông qua dự luật quốc phòng
10:03'
Hạ viện Mỹ ngày 10/9 đã thông qua dự luật chính sách quốc phòng, trị giá 892,6 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Thẩm phán Mỹ ngăn Tổng thống cắt quyền tiếp cận nhiều dịch vụ
09:55'
Thẩm phán Mary McElroy tại Rhode Island, đã ban hành lệnh cấm sơ bộ, ngăn các quy định mới về nhập cư có hiệu lực.
-
Kinh tế Thế giới
Hàn Quốc lập quỹ 120 tỷ USD phát triển công nghệ cao
07:30'
Ngày 10/9, Tổng thống Lee Jae Myung cho biết Hàn Quốc sẽ thành lập một quỹ công-tư trị giá 150.000 tỷ won (120 tỷ USD) để hỗ trợ đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) và các ngành công nghệ tiên tiến khác.
-
Kinh tế Thế giới
Hợp tác thương mại giữa Trung Quốc và các nước BRICS tăng trưởng mạnh
14:05' - 10/09/2025
Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Kinh, ngày 9/9, Trung Quốc lần đầu tiên công bố “chỉ số thương mại” giữa nước này và các nước thành viên khác trong Nhóm các nền kinh tế mới nổi (BRICS).
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh điều chỉnh mục tiêu tài khóa năm 2025
13:54' - 10/09/2025
Mexico phải hạ dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2025, cũng như điều chỉnh mục tiêu củng cố tài khóa của nước này.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc: Giá tiêu dùng giảm, sản xuất và thương mại điện tử khởi sắc
13:53' - 10/09/2025
Tháng 8/2025, chỉ số giá tiêu dùng của Trung Quốc tiếp tục giảm, trong khi sản xuất công nghiệp và logistics thương mại điện tử ghi nhận nhiều tín hiệu phục hồi.
-
Kinh tế Thế giới
Nhà Trắng đề nghị gia hạn ngân sách liên bang nhằm tránh đóng cửa chính phủ
13:24' - 10/09/2025
Nhà Trắng đang tìm kiếm một dự luật tạm thời nhằm duy trì nguồn tài trợ liên bang đến ngày 31/1/2026.