AEC - Động lực thúc đẩy hợp tác kinh tế khu vực
Trải qua gần nửa thế kỷ hình thành và phát triển, năm 2015 tạo ra bước ngoặt trong lịch sử hợp tác của Hiệp hội các quốc gia Ðông Nam Á (ASEAN) với việc hiện thực hóa mục tiêu hình thành một Cộng đồng chung dựa trên ba trụ cột: Chính trị-An ninh, Kinh tế và Văn hóa-Xã hội, trong đó Cộng đồng kinh tế (AEC) giữ vai trò trọng tâm, được coi là động lực thúc đẩy hợp tác và hội nhập khu vực, tạo thế và lực cho mục tiêu hình thành cộng đồng theo Tầm nhìn ASEAN 2025.
Mục tiêu của AEC là tạo dựng một khu vực kinh tế ASEAN ổn định, thịnh vượng và cạnh tranh cao, nơi có sự di chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ và đầu tư, di chuyển tự do hơn của các luồng vốn, phát triển kinh tế đồng đều và giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách chênh lệch về kinh tế-xã hội, từ đó nâng cao tính cạnh tranh, tạo sự hấp dẫn với đầu tư và kinh doanh từ bên ngoài.
AEC được xây dựng chủ yếu dựa trên 4 trụ cột chính: một thị trường và cơ sở sản xuất thống nhất, một khu vực kinh tế cạnh tranh, sự phát triển kinh tế công bằng và sự hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu với một Bảng đánh giá AEC (AEC Scorecard) được lập nên nhằm theo dõi tiến trình thực hiện của các nước thành viên.
Những lợi ích mà các nước thành viên ASEAN được hưởng sau khi AEC được hình thành là tăng trưởng kinh tế nhanh hơn, tạo ra nhiều việc làm hơn, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài mạnh hơn, phân bổ nguồn lực tốt hơn, tăng cường năng lực sản xuất và khả năng cạnh tranh, đồng thời thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước.
AEC sau khi được thành lập sẽ đóng vai trò quan trọng đối với ASEAN như: trở thành tâm điểm của ASEAN với vai trò chủ động tham gia cùng với các đối tác trong khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) và các đối tác kinh tế bên ngoài nhằm đổi mới cấu trúc khu vực.
Thành tựu đáng kể nhất trong quá trình xây dựng AEC tới nay là ASEAN đã cơ bản giảm được thuế quan cho các mặt hàng trong danh sách giảm thuế về từ 0-5% từ năm 2010 đối với 6 nước thành viên ban đầu và từ năm 2015 với 4 nước thành viên gia nhập sau, hình thành thị trường mở không còn các rào cản thuế quan đối với hàng hóa.
Nói cách khác, AEC là mô hình liên kết kinh tế khu vực dựa trên nâng cao các cơ chế liên kết kinh tế hiện có của ASEAN, có bổ sung thêm hai nội dung mới là tự do di chuyển lao động và di chuyển vốn tự do hơn.
Nhằm xây dựng một khu vực cạnh tranh về kinh tế, ASEAN thúc đẩy chính sách cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ sở hữu trí tuệ, phát triển cơ sở hạ tầng, thương mại điện tử...
Hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế đồng đều, ASEAN đã thông qua và đang triển khai Khuôn khổ ASEAN về Phát triển Kinh tế Đồng đều (AFEED), trong đó đáng chú ý là hỗ trợ các nước thành viên gia nhập sau, khuyến khích các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển.
Về khía cạnh mở rộng hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, ASEAN đẩy mạnh triển khai các FTA với 6 đối tác lớn là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia và New Zealand, đồng thời tích cực đàm phán xây dựng Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) nhằm tạo ra một không gian kinh tế mở ở Đông Á.
Ước tính, những tiêu chuẩn được thực thi đầy đủ dựa trên các điều khoản của AEC có thể giúp Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của ASEAN tăng 7% vào năm 2025 và tạo ra một sự thay đổi lớn trong cấu trúc kinh tế tại châu Á.
Có thể nói, AEC đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành Cộng đồng ASEAN và đưa ASEAN lên một tầm cao mới trở thành một khu vực phát triển năng động và thịnh vượng.
Tham gia AEC vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với các nước thành viên trong việc hội nhập khu vực sâu và toàn diện, đồng thời tăng cường sự gắn kết nội khối.
Riêng đối với các nước thành viên kém phát triển hơn trong khối, AEC sẽ tạo điều kiện và cơ hội giúp cho các nước này có những bước phát triển nhanh để thu hẹp khoảng cách với các nước thành viên khác./.
Hồ Phương/BNEWS/TTXVN
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Giá dầu giảm do lo ngại nhu cầu tại Mỹ
07:49'
Giá dầu giảm phiên 17/9 sau khi dữ liệu cho thấy dự trữ dầu diesel của Mỹ tăng, làm dấy lên lo ngại về nhu cầu, trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất như dự báo của thị trường.
-
Kinh tế Thế giới
Hạ viện Mỹ gia hạn việc chặn bỏ phiếu về chính sách thuế quan
07:29'
Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết số 707, cho phép tránh bỏ phiếu về các kiến nghị hủy bỏ thuế quan áp đặt do “tình trạng khẩn cấp” của Tổng thống Donald Trump cho đến tháng 3/2026.
-
Kinh tế Thế giới
Fed hạ lãi suất lần đầu tiên kể từ tháng 12/2024
02:09'
Fed ngày 17/9 đã hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm và cho biết sẽ tiếp tục hạ lãi suất ổn định trong thời gian còn lại của năm nay, nhằm ứng phó với những lo ngại về sự suy yếu của thị trường lao động.
-
Kinh tế Thế giới
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính dự Hội nghị CAEXPO lần thứ 22 tại Trung Quốc
18:52' - 17/09/2025
CAEXPO năm nay thu hút khoảng 3.200 công ty đến từ 60 quốc gia tham gia triển lãm trong không gian có tổng diện tích khoảng 160.000 m2.
-
Kinh tế Thế giới
Phát triển kinh tế tư nhân - Bài cuối: Những kinh nghiệm tham chiếu
16:07' - 17/09/2025
Theo các chuyên gia, thành công của kinh tế tư nhân Trung Quốc đến từ 3 động lực chính: Sự ổn định của các đảm bảo thể chế, tính linh hoạt của cơ chế thị trường và tính liên tục của đổi mới công nghệ.
-
Kinh tế Thế giới
Phát triển kinh tế tư nhân - Bài 2: Tháo gỡ điểm nghẽn
16:03' - 17/09/2025
Mặc dù có nhiều đóng góp nổi bật nhưng kinh tế tư nhân Trung Quốc vẫn phải vượt qua nhiều thách thức như chi phí tài chính cao, rào cản gia nhập thị trường cũng như biến động địa chính trị thế giới...
-
Kinh tế Thế giới
Phát triển kinh tế tư nhân - Bài 1: Trụ cột cốt lõi
16:02' - 17/09/2025
Hơn 4 thập niên cải cách mở cửa, khu vực kinh tế tư nhân Trung Quốc đã phát triển mạnh mẽ, trở thành động lực quan trọng của tăng trưởng.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và EU thảo luận biện pháp tăng cường sức ép đối với kinh tế Nga
15:34' - 17/09/2025
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã thảo luận với Tổng thống Mỹ Donald Trump về các biện pháp bổ sung nhằm tăng cường sức ép lên nền kinh tế Nga do liên quan đến xung đột tại Ukraine.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Mỹ sẽ chịu tác động bất lợi nếu thuế nhập khẩu bị vô hiệu hóa
14:39' - 17/09/2025
Theo các ước tính, mỗi năm Mỹ có thể thu 300 tỷ USD từ thuế nhập khẩu nếu tình hình giữ nguyên như hiện nay, tương đương với 1% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).