Ấn Độ tìm cách thiết lập cơ chế thanh toán mới với Iran
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên án thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các cường quốc Nhóm P5+1 (gồm Nga, Mỹ, Pháp, Anh, Trung Quốc và Đức) năm 2015 là một thỏa thuận tồi và cảnh báo rằng chính quyền của ông sẽ "lưu ý" tới các động thái của Tehran liên quan đến tên lửa đạn đạo của nước này.
Trong khuôn khổ các biện pháp trừng phạt quốc tế nhắm vào Iran trước đây, Ấn Độ đã đàm phán với Washington về một cơ chế cho phép nước này thanh toán tiền dầu mỏ cho Tehran bằng đồng rupee thông qua một ngân hàng quốc doanh nhỏ là UCO Bank.
Theo cơ chế này, các công ty Ấn Độ mua sản phẩm dầu mỏ của Iran và số tiền Iran nhận được sẽ dùng để thanh toán hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ. Như vậy, doanh nghiệp xuất khẩu Ấn Độ nhận được tiền hàng hóa xuất sang Iran thông qua một tài khoản thanh toán bằng đồng rupee không thể chuyển đổi tại UCO.
Kể từ khi các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ một phần hồi đầu năm ngoái, tài khoản rupee trên đã giảm hơn 90% xuống chỉ còn 20 tỷ rupee (305 triệu USD) do các nhà máy lọc dầu Ấn Độ nối lại việc thanh toán tiền dầu cho Iran bằng đồng euro.
Chính phủ Ấn Độ và ngân hàng trung ương đồng ý thanh toán tiền dầu cho Iran bằng đồng euro, vốn là điều Iran cũng đồng tình vì euro là đồng tiền dễ chuyển đổi. Dù vậy, giới chức New Delhi vẫn chưa có chính sách rõ ràng về việc sử dụng những đồng tiền khác trong thanh toán thương mại chiều ngược lại, gây trở ngại cho các nhà xuất khẩu Ấn Độ.
Ông R.K. Takkar, chủ tịch Ngân hàng UCO, nói rằng chính phủ nước này đang trong quá trình xây dựng một cơ chế thanh toán bằng đồng euro và tìm kiếm một ngân hàng đại lý ở châu Âu để làm trung gian cho Ấn Độ và Iran.
Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI, ngân hàng trung ương) cho biết một số ngân hàng Iran đã nộp đơn xin mở các chi nhánh tại Ấn Độ, nhưng RBI chưa để ngỏ về thời điểm mà ngân hàng này xem xét chấp nhận việc trao đổi thương mại với Iran bằng đồng tiền khác, ngoài đồng rupee.
Trả lời hãng tin Reuters, RBI cho biết do tình hình địa chính trị xung quanh Iran và các biện pháp trừng phạt quốc tế, việc thiết lập mối quan hệ với các ngân hàng đại lý là rất khó khăn. RBI nói thêm rằng ngân hàng này đã hỗ trợ các nhà xuất khẩu Ấn Độ bằng cách cho phép thực hiện những khoản thanh toán bằng đồng rupee.
Mặc dù các biện pháp trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) và Liên hợp quốc nhắm tới Iran được dỡ bỏ, nhưng một số lệnh cấm vận của Mỹ vẫn có hiệu lực. Bên cạnh đó, thái độ cứng rắn mà tân chính quyền ở Washington hiện vẫn ngăn chặn Tehran tái hòa nhập với hệ thống tài chính toàn cầu.
Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Iran gia tăng, New Delhi và Tehran đang cân nhắc việc quay trở lại cơ chế thanh toán bằng đồng rupee cũ - vốn được xem là một bước đi an toàn vì UCO không có liên hệ với Mỹ nên tránh được những tác động của một hình thức trừng phạt mới (nếu có).
Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao của Bộ Thương mại Ấn Độ cho hay Iran đã nhất trí với cơ chế chấp thuận một số khoản thanh toán dầu mỏ bằng đồng rupee để thúc đẩy hoạt động nhập khẩu từ Ấn Độ - có giá trị khoảng 2,5 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, hai nước chưa xác định thời hạn áp dụng cơ chế này do đều ở trong trạng thái chờ đợi tìm hiểu cách tiếp cận của Chính quyền Trump đối với Tehran.
Khó khăn trong cơ chế thanh toán giữa hai nước đã ảnh hưởng lớn đến doanh thu của các nhà xuất khẩu Ấn Độ trong quá trình họ hoàn tất các đơn đặt hàng từ phía Iran. Một số container từ Ấn Độ bị kẹt lại tại cảng của Iran, các nhà xuất khẩu cho hay.
Jayanti Goela từ Gas Lab Asia - một công ty cung cấp các bồn chứa khí đốt cho Tehran - nói rằng các khách hàng của họ dọa hủy đơn hàng và tìm kiếm nhà cung cấp từ Trung Quốc. Các mặt hàng xuất khẩu chủ chốt của Ấn Độ sang Iran bao gồm lương thực, hóa chất, sản phẩm kỹ thuật, hàng may mặc và dược phẩm.
Trên khía cạnh khác, việc các ngân hàng Ấn Độ ít có “mối liên hệ” với Mỹ cũng đã làm chậm lại tiến độ dự án xây dựng cảng Chabahar ở Iran và tuyến đường sắt Chabahar-Zahedan trị giá 1,6 tỷ USD do New Delhi hậu thuẫn nhằm vượt qua Pakistan và chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Một quan chức tham gia dự án Chabahar cho biết các nhà thầu lo ngại về khả năng thanh toán của Ấn Độ và tỏ ý ngần ngại trong việc cung cấp thiết bị và nguyên liệu cho dự án cảng Chabahar, dự kiến sẽ hoàn tất vào năm 2018.
Ngoại trưởng Sushma Swaraj từng phát biểu trước Quốc hội rằng Iran chưa phê chuẩn một hiệp ước ba bên để thiết lập hành lang vận chuyển hàng hóa tới Afghanistan mà Thủ tướng Narendra Modi đã ký kết trong chuyến thăm Iran vào năm ngoái.
Ấn Độ, quốc gia nhập khẩu dầu mỏ lớn thứ hai của Iran, sau Trung Quốc, đã đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sang Tehran trong thời gian quốc gia Trung Đông này hứng chịu các biện pháp trừng phạt quốc tế vì chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này. Tuy nhiên, kể từ khi các lệnh cấm vận được dỡ bỏ, kim ngạch xuất khẩu của Ấn Độ sang Iran giảm xuống còn 2,4 tỷ USD vào năm 2016 so với con số 3,2 tỷ USD của năm trước đó.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Iran lên án phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ về lệnh cấm nhập cảnh
20:36' - 27/06/2017
Iran cho rằng việc khôi phục lệnh cấm này là "một hạn chế mới trong thời kỳ hậu thỏa thuận hạt nhân và bị xem như một sự vi phạm rõ ràng thỏa thuận này".
-
Chuyển động DN
Iran sắp ký thỏa thuận khai thác khí đốt với Total
15:59' - 18/06/2017
Bộ trưởng Dầu mỏ Bijan Zanganeh thông báo Iran sắp ký thỏa thuận khai thác khí đốt với Tập đoàn Total của Pháp sau một thời gian dài bị trì hoãn.
-
Kinh tế Thế giới
Iran lên án các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ
22:02' - 16/06/2017
Ngày 16/6, Iran đã lên án các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào nước này được Thượng viện Mỹ thông qua một ngày trước đó và khẳng định Tehran sẽ đáp trả bằng "các biện pháp tương ứng".
-
Kinh tế Thế giới
Chuyến công du của Thủ tướng Ấn Độ nhằm thu hút đầu tư nước ngoài
16:25' - 29/05/2017
Ngày 29/5, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi bắt đầu công du sáu ngày tới 4 nước châu Âu gồm Đức, Tây Ban Nha, Pháp và Nga nhằm thu các nhà đầu tư nước ngoài tới Ấn Độ.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Thuế hải quan Mỹ lần đầu tiên vượt 100 tỷ USD trong một năm tài khóa
14:29'
Doanh thu thuế hải quan tổng của Mỹ tăng lên mức kỷ lục 27,2 tỷ USD trong tháng 6 khi nguồn thu từ các mức thuế do Tổng thống Donald Trump áp dụng bắt đầu phát huy tác dụng.
-
Kinh tế Thế giới
Bộ Ngoại giao Mỹ bắt đầu đợt sa thải hơn 1.300 nhân viên
10:46'
Trong bản thông báo nội bộ gửi đến đội ngũ nhân viên, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đợt sa thải lần này sẽ bao gồm 1.107 viên chức và 246 công chức ngoại giao làm việc tại Mỹ.
-
Kinh tế Thế giới
Câu chuyện truyền cảm hứng cho cả thế giới
10:10'
Hai nước đã trải qua một giai đoạn lịch sử phi thường, xây dựng mối quan hệ song phương đạt được những tiến triển đầy ý nghĩa và đáng tự hào.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành rượu vang Đức lo ngại tác động tiêu cực từ thuế quan của Mỹ
21:56' - 11/07/2025
Theo phóng viên TTXVN tại Đức, các nhà sản xuất rượu vang nước này dự đoán sẽ có nhiều hậu quả tiêu cực lớn nếu Mỹ quyết định áp thuế quan đối với rượu vang nhập khẩu.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ sáu thế giới tăng trưởng trì trệ
16:20' - 11/07/2025
Kinh tế Anh chỉ đạt mức tăng trưởng 0,1% trong tháng 5/2025 với sự sụt giảm cả trong hai lĩnh vực sản xuất và xây dựng.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu của Trung Quốc có thể khởi sắc trước thời hạn Mỹ tái áp thuế
15:45' - 11/07/2025
Xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 6/2025 nhiều khả năng tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, khi các doanh nghiệp đẩy mạnh giao hàng trước thời hạn để tránh rủi ro thuế của Mỹ.
-
Kinh tế Thế giới
Cuba đẩy mạnh sử dụng năng lượng Mặt trời trong sản xuất xì gà
14:45' - 11/07/2025
Để duy trì sản xuất xì gà, nông dân ở tỉnh miền Tây Pinar del Río đã chuyển sang sử dụng tấm pin Mặt trời để vận hành hệ thống tưới tiêu giữa cuộc khủng hoảng năng lượng.
-
Kinh tế Thế giới
Bộ Ngoại giao Mỹ lên kế hoạch cắt giảm nhân sự quy mô lớn
12:50' - 11/07/2025
Ngày 10/7, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết sẽ sớm triển khai kế hoạch cắt giảm nhân sự, sau khi Tòa án Tối cao tạo điều kiện cho đợt tinh giản biên chế hàng loạt theo đề xuất của Tổng thống Donald Trump.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Brazil tuyên bố đáp trả tương xứng nếu Mỹ áp thuế 50%
11:33' - 11/07/2025
Tổng thống Brazil mong muốn tìm ra giải pháp ngoại giao nhưng cũng tuyên bố sẽ áp thuế đáp trả tương xứng nếu Mỹ áp thuế 50% với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ ngày 1/8 tới đây.