Ba đột phá chiến lược của cơ quan Thông tấn

Tổng Giám đốc Vũ Việt Trang trả lời phỏng vấn báo chí về Giải thưởng Công nghệ từ trái tim do TTXVN và Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội (Viettel) tổ chức (tháng 6/2024).

Sau 3 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) khóa XXVI nhiệm kỳ 2021 - 2025, TTXVN đã có những thành tựu nổi bật. Nhân kỷ niệm 79 năm thành lập TTXVN (15/9/1945 - 15/9/2024), báo Tin tức-TTXVN đã có cuộc phỏng vấn bà Vũ Việt Trang, Tổng Giám đốc TTXVN về những đổi mới, sáng tạo của toàn ngành thời gian qua nhằm hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ thông tin chiến lược trong tình hình mới, thực hiện mục tiêu phát triển TTXVN thành cơ quan thông tấn đa phương tiện chủ lực quốc gia.

Thưa Tổng Giám đốc, thực hiện Nghị quyết 01/NQ/ĐU ngày 15/12/2021 của BCH Đảng bộ TTXVN về giữ vững giá trị nền tảng, tiếp tục đổi mới sáng tạo, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin chiến lược trong tình hình mới, thời gian qua và đặc biệt trong năm 2024, Thông tấn xã Việt Nam đã có những đổi mới, sáng tạo như thế nào trong công tác tổ chức điều hành và sản xuất thông tin? 

Tổng Giám đốc Vũ Việt Trang: Sự phát triển của báo chí trong và ngoài nước thời gian qua đặt TTXVN trước nhiệm vụ phải chuyển đổi về cả tư duy và phương thức tác nghiệp. Nghị quyết 01/NQ/ĐU của Đảng ủy TTXVN ra đời trong bối cảnh đó và được triển khai trong gần 3 năm qua tại tất cả các tổ chức đảng đã tạo cơ sở, đường hướng rõ ràng để TTXVN triển khai các nhiệm vụ chính trị. Công tác thông tin trong thời gian qua, đặc biệt là các tuyến thông tin trọng điểm và đợt thông tin về ứng phó với bão số 3 đã cho thấy sự đồng lòng, quyết tâm thực hiện các định hướng chiến lược của Ngành, và tinh thần dấn thân, đầy trách nhiệm, sẵn sàng có mặt nơi đầu nguồn tin tức của những phóng viên thông tấn. 

Trên cơ sở trụ cột là giá trị truyền thống và đổi mới, sáng tạo, Đảng ủy, Ban Lãnh đạo TTXVN đã tập trung chỉ đạo sát sao, điều hành công tác thông tin của Ngành. Thông tin thời sự bám sát định hướng, cập nhật nhanh, chuẩn xác, triển khai đồng thời bằng các loại hình thông tin để tăng độ lan tỏa. Các chỉ đạo thông tin đã được triển khai kịp thời thông qua các cuộc giao ban hằng ngày, các nhóm trao đổi và các cuộc họp đột xuất trực tiếp và cả trực tuyến. Đối với các sự kiện và các vấn đề quan trọng, TTXVN sớm xây dựng Kế hoạch tổng thể triển khai các tuyến thông tin trọng điểm, huy động sự vào cuộc tham gia của các đơn vị thông tin đối nội, đối ngoại, kết hợp góc nhìn phân tích, đánh giá từ cả trong nước và quốc tế. Trong nhiều tuyến thông tin, TTXVN đã được tin tưởng giao nhiệm vụ là đơn vị chủ lực, độc quyền trong cung cấp thông tin, hình ảnh. Ngay cả trong cuộc đua với chính mình này, TTXVN vẫn luôn nỗ lực để đưa thông tin chuẩn xác và sinh động tới hệ thống báo chí trong và ngoài nước.

Để tạo điều kiện thuận lợi, phục vụ tốt nhất cho công tác thông tin, các đơn vị chức năng, hỗ trợ thông tin đã bám sát những quy định mới, triển khai các chương trình, đề án để tạo cơ chế hiệu quả, phù hợp nhất với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan thông tấn quốc gia.

Với sự nỗ lực của toàn ngành, trong năm 2023 và đến hết tháng 8/2024, TTXVN đã xây dựng 30 kế hoạch thông tin, đăng phát hơn 305.000 tin, gần 289.000 ảnh và hơn 10.000 đồ họa. Trong đó, thông tin trong nước chiếm hơn 25%, thông tin quốc tế khoảng 45% và thông tin đối ngoại gần 30%. Trung tâm Phát triển truyền thông thông tấn phát hành hơn 3.360.000 ấn phẩm. Nhà xuất bản thông tấn cấp 345 quyết định xuất bản và nộp lưu chiểu 276 xuất bản phẩm. 

Triển khai Đề án thông tin đối ngoại quốc gia, Kết luận số 57-KL/TW của Bộ Chính trị về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới, Đảng ủy, Ban Lãnh đạo TTXVN chỉ đạo đa dạng hóa phương thức thông tin để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người nước ngoài ở Việt Nam, bà con Việt kiều và cộng đồng quốc tế tại các nước. Đến nay, tất cả các đơn vị làm thông tin đối ngoại của TTXVN đã chuyển sang mô hình đa phương tiện, có các sản phẩm báo chí số và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào quy trình sản xuất. Báo Việt Nam News (tiếng Anh), báo Le Courrier du Vietnam (tiếng Pháp) tổ chức các cuộc tọa đàm, các cuộc thi để cung cấp thông tin cần thiết đến các đối tác quan tâm đến tình hình Việt Nam và mở ra cánh cửa giao lưu rộng rãi hơn giữa Việt Nam và thế giới. Trong những tháng đầu năm, TTXVN đã thực hiện 18 cuộc trưng bày ảnh, đồng thời cung cấp nhiều tư liệu ảnh quảng bá về Việt Nam cho Đại sứ quán Việt Nam tại các nước.

Trong môi trường hội nhập quốc tế đang ngày càng sâu rộng, Đảng ủy, Ban Lãnh đạo TTXVN xác định nhiệm vụ tăng cường phát huy hiệu quả của các mối quan hệ hợp tác với các cơ quan báo chí, các hãng thông tấn nước ngoài. Từ năm 2023 đến nay, TTXVN đã tổ chức hội đàm và ký kết Thỏa thuận hợp tác nghiệp vụ, Biên bản ghi nhớ với 14 hãng thông tấn, cơ quan báo chí. Bên cạnh việc triển khai các hoạt động hợp tác truyền thống như trao đổi thông tin, trao đổi đoàn, hỗ trợ về nghiệp vụ, TTXVN đã cùng các đối tác trao đổi nhiều hơn về kinh nghiệm ứng phó với những thách thức trong kỷ nguyên công nghệ số, vấn nạn tin giả, cách thức để tiếp cận công chúng trẻ tuổi và những thách thức đặt ra do nhu cầu tiếp cận và thụ hưởng thông tin đang thay đổi rất nhanh chóng. 

Để đạt được những kết quả đó, Đảng ủy, Ban Lãnh đạo TTXVN và toàn ngành đã cùng quyết tâm vượt qua những khó khăn chung với tinh thần dồn lực để thực hiện tốt nhất nhiệm vụ thông tin, khẳng định được thương hiệu thông tấn, cơ quan truyền thông chủ lực trong môi trường báo chí sôi động hiện nay.

Thưa Tổng Giám đốc, đến nay đã trải qua 3 năm triển khai thực Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TTXVN khóa XXVI nhiệm kỳ 2021 - 2025, xác định mục tiêu phát triển TTXVN thành cơ quan thông tấn đa phương tiện chủ lực quốc gia. Tổng Giám đốc có thể chia sẻ những thành quả bước đầu của cơ quan TTXVN và các đơn vị trực thuộc trong thực hiện mục tiêu này?

Tổng Giám đốc Vũ Việt Trang: Xác định rõ kỹ thuật, công nghệ là trụ đỡ vững chắc để nâng cao hiệu quả truyền thông, trong định hướng phát triển của TTXVN kể từ Đại hội Đảng bộ khóa XXVI đến nay đều nhấn mạnh đến đầu tư nguồn lực để phát triển TTXVN thành cơ quan thông tấn đa phương tiện chủ lực quốc gia. Đây cũng là xu hướng chung của báo chí thế giới hiện nay. 

Các kíp trực kỹ thuật trường quay, dựng sản phẩm phóng sự, talkshow, truyền hình

Ở khía cạnh phát triển mô hình đa phương tiện, trên thực tế TTXVN từ sớm đã triển khai đồng bộ tất cả các loại hình báo chí: báo in, báo điện tử, truyền hình, phát thanh, truyền thông số. Ở đâu có kênh phân phối thông tin, ở đó đều đã có thông tin thông tấn. Để thực hiện nhiệm vụ đó, các phóng viên thông tấn trong những năm qua đã nỗ lực đáp ứng yêu cầu làm thông tin bằng các loại hình. Hình ảnh phóng viên thông tấn tác nghiệp đa năng đã trở nên quen thuộc với bạn bè đồng nghiệp, đặc biệt là phóng viên thường trú ngoài nước. Quy trình sản xuất thông tin cũng đã được vận hành theo hướng tích hợp các loại hình thông tin trên một công cụ xử lý, qua đó tăng cường sự kết nối, liên thông giữa các loại hình đối với cùng một nội dung thông tin. TTXVN nhờ đó tiếp tục làm tốt vai trò của một kênh thông tin tin cậy, nhanh nhạy, đa dạng, đưa nguồn thông tin thời sự và những vấn đề dư luận quan tâm đến với công chúng trong và ngoài nước.

Các sản phẩm “breaking news” xuất hiện với tần suất ngày càng cao trên các bản tin thế giới. Các sản phẩm báo chí có cách thể hiện hiện đại như megastory, longform hay đồ họa tương tác là sự tích hợp các loại hình thông tin trên cùng một nền tảng, giúp mang lại trải nghiệm phong phú cho người dùng. Trên cổng thông tin của TTXVN, các loại hình thông tin văn bản, ảnh, video cũng đã được tích hợp cùng nhau để tăng tính tiện ích khi khai thác thông tin; phát triển hệ thống tác nghiệp đa phương tiện tập trung theo mô hình hội tụ nhằm đảm bảo các yếu tố cần thiết cho việc sản xuất nhiều loại hình sản phẩm trên các nền tảng truyền thông khác nhau.

Đối với vai trò chủ lực của cơ quan báo chí đa phương tiện, TTXVN tiếp tục phát triển theo hướng đảm bảo tính định hướng của thông tin, là kênh thông tin chiến lược, tạo được sự đồng thuận trong xã hội để thực hiện thắng lợi các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; kịp thời đấu tranh, phản bác các luận điệu sai trái, thù địch. Đối với các tuyến thông tin trọng điểm, TTXVN đã mở các dòng sự kiện, tạo điểm nhấn thông tin trên các nền tảng truyền thông; xây dựng và nâng cấp các chuyên trang tích hợp các loại hình thông tin như trang tin https://daihoidang.vn; https://baucuquochoi.vn; cập nhật thông tin trên trang https://nvsk.vnanet.vn; https://chinhsachcuocsong.vnanet; tăng cường thông tin bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên chuyên trang https://happyvietnam.vnanet.vn.

Việc đầu tư phát triển đồng thời cả về nội dung và công nghệ sẽ tiếp tục là định hướng chủ đạo trong chiến lược phát triển của TTXVN thời gian tới. 

Một trong các đổi mới sáng tạo nổi bật tại TTXVN thời gian qua là triển khai chiến lược chuyển đổi số. Đây là một hành trình đòi hỏi không chỉ sự thông suốt về quan điểm trong toàn bộ máy, mà còn cần những đầu tư lớn về cơ sở vật chất cũng như nâng cao trình độ đội ngũ. Tổng Giám đốc có thể cho biết những thành tựu hiện nay trong công cuộc chuyển đổi số tại TTXVN và những mục tiêu cần hoàn thành trong thời gian tới?

Tổng Giám đốc Vũ Việt Trang: Là một trong những cơ quan sớm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, đến nay TTXVN đã có một hạ tầng số đáp ứng được nhu cầu chuyển đổi số toàn diện trên các mặt công tác của Ngành từ công tác chỉ đạo, điều hành cho đến quy trình triển khai liên thông giữa các cấp trong ngành cũng như liên ngành.

Công cuộc chuyển đổi số đang mang lại những thay đổi tích cực, tiết kiệm được nguồn lực đồng thời tạo ra được những giá trị gia tăng cho sản phẩm. Các ứng dụng công nghệ số đã giúp giảm thời gian và tiết kiệm nhân lực đáng kể trong quy trình sản xuất thông tin. Nhờ đó mà phóng viên, biên tập viên có thể đầu tư nhiều hơn cho những sản phẩm thông tin đòi hỏi có sự nghiên cứu, tìm tòi, phân tích, đánh giá.

TTXVN đã, đang vươn lên thực hiện mục tiêu trở thành cơ quan Thông tấn có uy tín trong khu vực theo Mô hình Tổ hợp Truyền thông Quốc gia đa phương tiện mạnh, hiện đại với đủ các loại hình thông tin, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Trong ảnh: Website của Thông tấn xã Việt Nam.

Hệ thống sản xuất thông tin NPS (News Production System) được đưa vào hoạt động năm 2017 và được nâng cấp giai đoạn vừa qua đã tạo ra một bộ máy sản xuất hội tụ của các đơn vị thông tin nguồn trong toàn ngành; hỗ trợ tích hợp tin, ảnh và video, triển khai các công cụ báo cáo, giám sát, phân tích và đánh giá thông tin, giúp tăng cường khả năng điều phối, hợp lực thông tin của TTXVN trên môi trường số.

Bên cạnh đó, TTXVN cũng đã thí điểm việc ứng dụng công nghệ AI, ứng dụng hệ thống nhận dạng hình ảnh, tiếng nói; tự động đọc máy đa ngữ; đưa tin âm thanh lên nền tảng loa thông minh; xuất bản ấn phẩm sách điện tử...

Thời gian qua, chữ ký số và Hệ thống quản lý văn bản của TTXVN được triển khai rộng rãi và kết nối với Trục liên thông văn bản quốc gia; Hệ thống hội nghị trực tuyến cũng đang được mở rộng trên 3 miền, triển khai đến tận các CQTT và có khả năng kết nối với hệ thống hội nghị trực tuyến của Chính phủ. Các hoạt động trên đã tăng cường chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý, điều hành của TTXVN, hướng tới Chính phủ điện tử.

Trung tâm Truyền hình (Vnews) đã được đầu tư, hoàn thành và đưa vào vận hành toàn bộ hệ thống quản trị tài nguyên đa phương tiện MAM (Media Asset Management). Theo đó, từ đăng ký thông tin tới kịch bản, sản phẩm hoàn chỉnh đều được vận hành chuyên nghiệp, nhanh gọn, bắt nhịp kịp thời công nghệ làm truyền hình hiện đại.

Hệ thống quản trị nội dung CMS (Content Management System) và website của các tòa soạn như: Tin tức, VietnamPlus, Thể thao và Văn hóa, Việt Nam News, Le Courrier du Vietnam, Báo ảnh Việt Nam, Báo ảnh Dân tộc và Miền núi, Vietnam Law,… cũng đã được nâng cấp mạnh mẽ trong 2 năm qua nhằm hỗ trợ các tòa soạn triển khai thông tin đa phương tiện, đặc biệt là video và các loại hình báo chí mới (longform, báo chí dữ liệu), tăng trải nghiệm độc giả và góp phần quản trị nội dung chặt chẽ hơn.

Để đáp ứng hạ tầng kỹ thuật cho quá trình chuyển đổi số, TTXVN cũng đã đầu tư xây dựng, nâng cấp trung tâm dữ liệu chính và dự phòng kết hợp với các giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn thông tin.

Tuy nhiên, như vấn đề mà phóng viên đề cập, chuyển đổi số cần có một nguồn lực đầu tư lớn về cả cơ sở vật chất và nguồn nhân lực đủ khả năng làm việc trong môi trường số. Đó cũng sẽ tiếp tục là nhiệm vụ trọng tâm để TTXVN có thể đẩy mạnh chuyển đổi số trong thời gian tới; thực hiện thành công Kế hoạch chuyển đổi số của Ngành bám sát Kế hoạch hành động của Bộ Thông tin và Truyền thông về triển khai chiến lược chuyển đối số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Sang năm 2025, TTXVN tròn 80 năm thành lập và phát triển. Đây là một dấu mốc quan trọng và ý nghĩa, mở ra chặng đường phát triển mới. Thưa Tổng Giám đốc, thời gian tới, TTXVN sẽ lựa chọn mũi nhọn đột phá nào, để tiếp tục là đơn vị dẫn đầu dòng thông tin chủ lưu, xứng đáng là cơ quan thông tin chiến lược tin cậy của Đảng và Nhà nước?

Tổng Giám đốc Vũ Việt Trang: TTXVN bước sang năm thứ 80 với những trọng trách mới của một thời kỳ mới. Năm 2025 ghi dấu những mốc son lịch sử của đất nước: 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đại hội đại biểu các cấp hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam... TTXVN với vai trò cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, cơ quan báo chí đối ngoại chủ lực quốc gia sẽ tiếp tục truyền đi thông điệp về những nỗ lực và thành tựu của đất nước sau gần 40 năm đổi mới; thể hiện vai trò của báo chí cách mạng trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính động viên, chúc mừng năm mới phóng viên, biên tập viên Ban biên tập tin Thế giới, chiều 9/2/2024 (30 Tết).

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định 3 khâu đột phá đó là nguồn nhân lực, thể chế và hạ tầng. Từ ánh sáng của Nghị quyết soi vào sự phát triển của TTXVN, tập thể lãnh đạo Ngành nhận thức các nhiệm vụ trọng tâm của TTXVN hiện nay và những năm tiếp theo là không ngừng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có bản lĩnh chính trị vững vàng và đáp ứng yêu cầu của báo chí hiện đại, từng bước phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tiên tiến và tiếp tục đổi mới quy trình tác nghiệp và cơ chế tài chính nội bộ nhằm phát huy tinh thần trách nhiệm và thúc đẩy đổi mới sáng tạo của tập thể những người làm báo TTXVN.

Tuy nhiên, trên hành trình thực hiện 3 mục tiêu trọng tâm, TTXVN cũng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức. Trong đó, thách thức về nguồn lực là lớn nhất. Nguồn ngân sách tự chủ của TTXVN thời gian qua có sự giảm sút đáng kể do nền kinh tế phục hồi sau đại dịch COVID-19 chậm hơn kỳ vọng, nguồn thu từ quảng cáo giảm sút nặng nề. Bên cạnh đó, nguồn lực hiện nay không cho phép TTXVN có thể tuyển dụng được nhiều nhân sự trẻ đáp ứng yêu cầu của báo chí hiện đại. Cùng đó, TTXVN vẫn phải dành nguồn đầu tư công khá hạn hẹp cho phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật và công nghệ.

Nói như vậy không phải là chúng ta lùi bước trước khó khăn. Thực tế cho thấy, tập thể những người làm báo của TTXVN đã luôn đoàn kết, trách nhiệm, sáng tạo và có khả năng thích ứng cao với mọi hoàn cảnh. Về nhân lực, hàng trăm lượt phóng viên, biên tập viên và viên chức của TTXVN được tham gia các khóa học nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ ở trong và ngoài nước, các lớp nâng cao trình độ lý luận chính trị. Việc chia sẻ kỹ năng làm báo hiện đại được thực hiện thường xuyên, liên tục trong ngành. Nhờ đó, TTXVN luôn có được nhiều tác phẩm báo chí chất lượng cao và lan tỏa thông tin chính thức, chính thống kịp thời trên nhiều nền tảng, dành được sự tin tưởng của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành và địa phương và đặc biệt là của đông đảo công chúng.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đến làm việc với cán bộ chủ chốt của Thông tấn xã Việt Nam, tháng 2/2024.

Bên cạnh đó, TTXVN hoàn thành việc xây dựng Nghị định 87/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của TTXVN theo đúng thời gian quy định của Chính phủ. Trên cơ sở Nghị định, việc sắp xếp lại các tổ chức bên trong (giảm hai đầu mối cấp ban) cũng như xây dựng quy chế cho toàn bộ các đơn vị trong ngành đã được hoàn thành. TTXVN đang trong quá trình xây dựng lại nhiều quy chế nội bộ, phù hợp với quy định của luật pháp hiện hành cũng như giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành.

Các hoạt động hợp tác quốc tế cũng được đẩy mạnh theo hướng thiết thực và hiệu quả, giúp TTXVN có thêm các nguồn tin đa dạng và lan tỏa thông tin đối ngoại của TTXVN trên nhiều nền tảng. Cùng đó, chúng ta tiếp tục dành cho bạn bè truyền thống sự giúp đỡ từ chính trái tim mình.

Tất cả các đơn vị của TTXVN đang nỗ lực hoàn thành và hoàn thành xuất sắc những những nhiệm vụ trọng tâm cho giai đoạn hiện nay và những năm tới để phục vụ đắc lực sự nghiệp cách mạng của Đảng và lợi ích của quốc gia, dân tộc; góp thêm những thành tích mới vào trang vàng 80 năm lịch sử của cơ quan thông tấn Anh hùng.

Trân trọng cảm ơn Tổng Giám đốc!