Bài học từ sự bùng phát khủng hoảng ngành ngân hàng Mỹ
Lượng tiền gửi quý I/2023 của FRC giảm hơn 100 tỷ USD, khiến giá cổ phiếu ngân hàng giảm mạnh 75%, dẫn đến nguy cơ phá sản. Cuộc khủng hoảng cho thấy những rắc rối của ngành ngân hàng Mỹ vẫn chưa kết thúc và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cần phải xem xét vấn đề quản lý giám sát yếu kém.
Sau khi ngân hàng Silicon Valley Bank (SVB) và Signature Bank (SB) lần lượt sụp đổ trong vòng 3 ngày vào tháng 3/2023 khiến thị trường hoảng loạn và kích hoạt làn sóng rút tiền, nhưng giới tài chính Mỹ tuyên bố đây chỉ là sự cố riêng lẻ, "sức khỏe" tổng thể của ngành ngân hàng vẫn đảm bảo.Do cả hai ngân hàng này có liên quan đến việc phục vụ ngành công nghiệp kỹ thuật số và chuỗi khối (blockchain) của Thung lũng Silicon, nên thị trường cho rằng đây chỉ là vấn đề của một lĩnh vực riêng lẻ.
Ngòi nổ dẫn đến khủng hoảng là việc Fed tăng lãi suất khiến tài sản của SVB, vốn nắm giữ một lượng lớn trái phiếu Mỹ, bị suy giảm. Phố Wall nhân cơ hội này gây áp lực buộc Fed ngừng tăng lãi suất để giúp họ có thể tiếp tục thu nhận được nguồn vốn giá rẻ, đẩy cao giá tài sản cổ phiếu.
Cuộc khủng hoảng hồi tháng Ba đã phơi bày lợi ích tài chính của phố Wall đi ngược với lợi ích của đại chúng. Để ngăn chặn lạm phát, Fed đã khởi động chương trình tăng lãi suất từ đầu năm 2022 và đảo ngược chính sách nới lỏng có định lượng. Điều này đã trực tiếp gây ảnh hưởng tiêu cực đối với thị trường cổ phiếu. Do đó, cuộc khủng hoảng ngân hàng vào tháng Ba được phố Wall xem là cơ hội để gây sức ép đối với Fed. Đương nhiên, Fed không thể hoàn toàn không có trách nhiệm, mà vấn đề chủ yếu nằm ở lĩnh vực quản lý giám sát. Thông qua các nhóm vận động hành lang lợi ích, SVB và SB kết hợp với một số công ty công nghệ, thuyết phục thành công Fed nới lỏng quản lý giám sát đối với các ngân hàng nhỏ và vừa của địa phương, không phải trải qua bài kiểm tra sức ép định kỳ của các ngân hàng lớn. Lỗ hổng này đã góp phần làm phát sinh cuộc khủng hoảng. Fed và FDIC lần lượt công bố báo cáo điều tra sự cố đối với SVB và SB, thừa nhận sự quản lý giám sát yếu kém đối với những ngân hàng này. Fed cam kết sẽ thắt chặt quản lý giám sát đối với ngân hàng, nhiệm vụ cấp bách trước mắt là nâng cao “tốc độ, cường độ và mức độ linh hoạt của quản lý giám sát”. Fed cũng chuẩn bị kiểm tra một loạt quy định của các ngân hàng vừa có quy mô tài sản trên 100 tỷ USD, bao gồm kiểm tra sức ép và yêu cầu tính thanh khoản. Cả hai bản báo cáo của Fed và FDIC đều xác định, ban lãnh đạo các ngân hàng phá sản cần phải chịu trách nhiệm chính về hậu quả của việc ưu tiên tăng trưởng kinh doanh trong khi bỏ qua các rủi ro cơ bản. Bên cạnh quản lý giám sát yếu kém, công nghệ kỹ thuật số dường như cũng đã đóng vai trò thúc đẩy nhất định trong cuộc khủng hoảng rút tiền gửi của ngân hàng. Chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ ngày 10/3, SB đã "bốc hơi" khoảng 1/5 lượng tiền gửi. Do hầu hết khách hàng sau khi nghe tin đồn nguồn tiền của ngân hàng không đủ đã nhanh chóng sử dụng dịch vụ chuyển khoản trực tuyến để rút hết tiền gửi, góp phần đẩy nhanh tình trạng thiếu hụt thanh khoản của ngân hàng. So với các khách hàng truyền thống đến ngân hàng chen chúc rút tiền, rút tiền trực tuyến chắc chắn là “đòn giáng chí mạng” hơn. Đây có lẽ là hiện tượng mới mà tất cả các ngân hàng trung ương cần phải quan tâm chặt chẽ trong thời gian tới, đặc biệt là trong bối cảnh nhấn mạnh tính tiện lợi của dịch vụ tài chính kỹ thuật số hiện nay. Cuộc khủng hoảng ngân hàng Mỹ tái diễn cho thấy vấn đề nghiêm trọng hơn nhiều so với hiện tượng bên ngoài. Việc Fed có thể “mất bò mới lo làm chuồng” hay không có ảnh hưởng rất lớn đến sự phục hồi của kinh tế toàn cầu. Các biện pháp cứu chữa nhanh chóng, mạnh mẽ tất nhiên cần thiết, nhưng liệu Fed có thảo luận lại chính sách tăng lãi suất do khủng hoảng hay không có thể sẽ chi phối nhiều hơn niềm tin và xu thế phát triển của thị trường trong tương lai. Trong bối cảnh cuộc đọ sức Mỹ-Trung ngày càng gay gắt, các tiếng nói kêu gọi “phi USD hóa” ngày càng mạnh, nếu Washington không thể khôi phục niềm tin của mọi người đối với sự ổn định tài chính của Mỹ, hậu quả rõ ràng sẽ vượt ra ngoài lĩnh vực kinh tế. Mức độ liên kết cao và sự phức tạp hóa của kinh tế toàn cầu khiến sức ảnh hưởng của ngành tài chính ngày càng lớn. Bất cứ quyết sách liều lĩnh hoặc sai lầm nào của nhà hoạch định nhẹ thì sẽ khiến nhiều người phá sản, nặng thì đủ sức làm đảo lộn cả nền kinh tế, thậm chí làm thay đổi cả vận mệnh đất nước. Do đó, quyền lực mà những nhà hoạch định chính sách tài chính có được phải gắn liền với nghĩa vụ tương ứng. Rất nhiều ngành nghề như luật sư, bác sĩ, kế toán, giám sát xây dựng… đều có những quy tắc ứng xử chuyên nghiệp nghiêm ngặt, yêu cầu những người hành nghề thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ, đồng thời xử phạt nghiêm những ai vi phạm. Hậu quả từ sai lầm của những người hành nghề trên lĩnh vực tài chính càng nghiêm trọng hơn, song hiện nay chưa có những yêu cầu chuyên nghiệp tương ứng. Ngân hàng trung ương các nước cần phải xem xét nghiêm túc việc xây dựng quy tắc ứng xử chuyên nghiệp khắt khe đối với các nhà điều hành ngành tài chính để ngăn chặn hành vi tìm cách tối đa hóa lợi nhuận một cách mù quáng mà xem nhẹ rủi ro của họ./.Tin liên quan
-
Ngân hàng
Nhà Trắng: Tăng lãi suất có tác động tiêu cực đến ngành ngân hàng
20:34' - 03/05/2023
Heather Boushey, thành viên của Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, cho rằng việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát đang có tác động tiêu cực đến lĩnh vực ngân hàng.
-
Ngân hàng
Mỹ hy vọng khép lại cuộc khủng hoảng ngân hàng
15:11' - 02/05/2023
Nhà chức trách Mỹ đã thu hồi tài sản của Ngân hàng First Republic (FRB) đang gặp khó khăn và bán lại cho JPMorgan Chase, hy vọng có thể khép lại cuộc khủng hoảng trong ngân hàng kéo dài hai tháng qua.
-
Tài chính & Ngân hàng
Các ngân hàng khu vực tại Mỹ gặp khó khăn hơn sau khi SVB phá sản
11:18' - 30/04/2023
Sự ổn định của các ngân hàng tại Mỹ bị tác động đáng kể sau khi ngân hàng Silicon Valley Bank (SVB) phá sản.
-
Tài chính & Ngân hàng
Fed thừa nhận thất bại liên quan tới cuộc khủng hoảng ngân hàng
20:12' - 29/04/2023
Trong báo cáo được công bố ngày 28/4, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã kêu gọi tăng cường việc giám sát hệ thống ngân hàng.
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Trang mới trong chính sách năng lượng của Nhật Bản?
06:30'
Tình trạng nắng nóng trong những năm gần đây tại Nhật Bản ngày càng gay gắt và việc đối phó hiệu quả với biến đổi khí hậu trở thành nhiệm vụ cấp bách.
-
Phân tích - Dự báo
Vẫn còn không gian để giải quyết bất đồng EU-Trung Quốc về thuế quan xe điện
05:30'
Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc đang có chuyến thăm và làm việc ở châu Âu, liên quan tới cuộc đàm phán về thuế quan xe điện, trước khi các thành viên EU bỏ phiếu về việc tăng thuế quan.
-
Phân tích - Dự báo
Bài học sau bão lũ nhìn từ Philippines
05:30' - 19/09/2024
Mục tiêu cơ bản của quản lý vùng đồng bằng ngập lụt không phải là cấm phát triển mà là hướng dẫn phát triển theo cách làm giảm đáng kể tổn thất kinh tế và gián đoạn xã hội do lũ lụt gây ra.
-
Phân tích - Dự báo
Kinh tế Mỹ và châu Âu có nguy cơ chệch hướng
15:06' - 18/09/2024
Không gây tổn thương, chỉ mang lại tích cực. Đó là thông điệp đầy bất ngờ từ thị trường lao động tại Mỹ và châu Âu trong hai năm qua.
-
Phân tích - Dự báo
Nga với tham vọng điều tiết thị trường khoáng sản toàn cầu
14:31' - 18/09/2024
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ đạo xem xét thành lập các liên minh nguyên liệu thô, với mục đích điều tiết thị trường khoáng sản toàn cầu và bao gồm cả xây dựng tổ hợp lâm nghiệp.
-
Phân tích - Dự báo
Lý do châu Âu muốn đi theo mô hình tăng trưởng kinh tế kiểu Mỹ
05:30' - 18/09/2024
Cựu Chủ tịch ECB, Mario Draghi, vừa công bố bản báo cáo cạnh tranh châu Âu, trong đó khuyến nghị EU cần học theo Mỹ trong việc thúc đẩy tăng trưởng sản xuất và đổi mới sáng tạo.
-
Phân tích - Dự báo
Những tác động đa chiều khi Fed hạ lãi suất
18:12' - 17/09/2024
Nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 18/9, đây sẽ là lần hạ đầu tiên trong bốn năm, với những tác động vượt ra ngoài nước Mỹ.
-
Phân tích - Dự báo
Nghịch lý tại nền kinh tế đầu tàu châu Âu
06:30' - 17/09/2024
Bất chấp thực tế là nền kinh tế Đức liên tục suy yếu, người lao động nước này vẫn ủng hộ đề xuất cắt giảm giờ làm xuống còn 4 ngày/tuần.
-
Phân tích - Dự báo
Nhật Bản nỗ lực giành lại vị thế dẫn đầu về công nghệ
05:30' - 17/09/2024
Sau “ba thập kỷ mất mát”, Nhật Bản đang nỗ lực thúc đẩy chính sách công nghiệp trị giá hàng tỷ USD, tăng động lực cho nền kinh tế và giành lại vị thế là nhà đổi mới công nghệ hàng đầu toàn cầu.