Người dân Mỹ hưởng lợi gì từ việc Fed cắt giảm lãi suất?

Sau một thời gian dài tạm ngừng, ngày 17/9, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã thông báo cắt giảm 0,25 điểm phần trăm lãi suất chuẩn. Theo tờ USA TODAY ngày 18/9, các nhà kinh tế cho rằng đây có thể là bước khởi đầu cho một loạt đợt cắt giảm tiếp theo, nhằm giúp việc vay mượn của người tiêu dùng trở nên dễ dàng hơn.

Chủ tịch Fed Jerome Powell mô tả động thái này là một “biện pháp quản lý rủi ro” trước những nguy cơ gia tăng đối với thị trường việc làm. Tuy nhiên, khi lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Fed – vốn thường là lý do để tăng hoặc giữ nguyên lãi suất – ông Powell thừa nhận rằng các quyết định của Fed phía trước “không có con đường nào an toàn tuyệt đối”.

Sự bất định này thể hiện rõ trong dự báo của Fed về các lần cắt giảm lãi suất trong tương lai, cho thấy có nhiều ý kiến trái chiều giữa các quan chức.

Đợt cắt giảm lãi suất tháng 9 được thúc đẩy bởi mối lo ngại của Fed về thị trường lao động, vốn đã xuất hiện dấu hiệu suy yếu trong các báo cáo gần đây. Tuyên bố cập nhật của Fed không còn mô tả thị trường lao động là “vững chắc,” mà thay vào đó lưu ý rằng tốc độ tăng việc làm đã chậm lại.

“Đây là một tình huống rất bất thường”, ông Powell nói tại cuộc họp báo sau phiên họp kéo dài 2 ngày. “Đây thực sự là một tình huống khó khăn cho các nhà hoạch định chính sách, và tôi hoàn toàn không ngạc nhiên khi có nhiều quan điểm khác nhau”.

*Liệu còn có thêm đợt cắt giảm nào nữa?

Ngày 17/9, Fed công bố biểu đồ chấm (dot plot) hàng quý, thể hiện dự báo của 19 thành viên Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) về các đợt cắt giảm lãi suất sắp tới.

Mặc dù dự báo trung vị cho thấy sẽ có thêm 2 lần cắt giảm từ nay đến cuối năm, song quan điểm giữa các quan chức rất khác nhau.

7 thành viên không kỳ vọng sẽ có thêm đợt cắt giảm nào, trong đó một người thậm chí không đồng tình với việc cắt giảm trong tháng 9. 2 người kỳ vọng thêm một lần cắt giảm. 10 người dự đoán sẽ có 2 lần cắt giảm, trong đó có một người dự báo mức lãi suất thấp đến mức cần các đợt cắt giảm mạnh 0,5 điểm phần trăm vào tháng 9, 10 và 12.

Đối với năm 2026, dự báo còn phân tán hơn, dao động từ 1 đến 6 lần cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm. “Khi hỏi các chuyên gia dự báo rằng liệu họ có thực sự tự tin với dự báo của mình không, tôi nghĩ câu trả lời thành thật sẽ là không”, ông Powell nói.

Người tiêu dùng sẽ nhận thấy thay đổi nhanh đến mức nào?

Tổng thống Donald Trump đang thúc ép Fed thực hiện cắt giảm mạnh tay, song theo chuyên gia Michael Pearce, Phó giám đốc phụ trách kinh tế Mỹ tại Oxford Economics, Fed có khả năng sẽ thận trọng hơn trong năm nay. Theo chuyên gia Pearce, tác động tới người tiêu dùng trong ngắn hạn gần như không đáng kể.

Một lần cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm sẽ “không tạo ra khác biệt quá lớn” cho người vay, nhưng nếu Fed tiếp tục giảm lãi suất, lợi ích sẽ rõ rệt hơn. “Đến thời điểm này năm sau, một số loại lãi suất như thẻ tín dụng hay vay mua ô tô sẽ thấp hơn tương đối”, chuyên gia Pearce nhận định, đồng thời cho rằng việc vay vốn cũng sẽ dễ dàng được chấp thuận hơn.

*Ảnh hưởng tới vay mua ô tô?

Một đợt cắt giảm lãi suất của Fed có thể giúp vay mua xe rẻ hơn, nhưng không đảm bảo chắc chắn.

Lãi suất vay mua xe chịu ảnh hưởng từ lãi suất chuẩn của Fed, song còn phụ thuộc vào lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 5 năm và 10 năm. Ngoài ra, lãi suất cũng “biến động mạnh” tùy theo điểm tín dụng, theo chuyên gia phân tích cấp cao Erin Keating tại Cox Automotive.

“Người có điểm tín dụng thấp vẫn phải chịu lãi suất cao, thậm chí tăng nhẹ, trong khi những người có điểm tín dụng cao lại được hưởng mức lãi suất tốt hơn nhiều”, chuyên gia Keating cho biết.

Theo Edmunds, lãi suất vay mua ô tô trung bình trong tháng 8 là 7% đối với xe mới và 10,7% đối với xe cũ.

Tuy nhiên, theo Phó chủ tịch cấp cao phụ trách chiến lược tín dụng tại Moody’s Ratings, Madhavi Bokil, triển vọng việc làm mới là yếu tố then chốt đối với chi tiêu của người tiêu dùng cho những mặt hàng lớn như ô tô. Phó chủ tịch cấp cao phụ trách chiến lược tín dụng tại Moody’s Ratings, Madhavi Bokil, nói: “Tăng trưởng việc làm chậm lại có thể làm suy giảm chi tiêu, ngay cả khi Fed cắt giảm lãi suất”.

*Ảnh hưởng tới lãi suất thế chấp?

Lãi suất thế chấp thường đi theo lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm, chứ không trực tiếp theo lãi suất chuẩn của Fed. Ông Powell thừa nhận các quyết định lãi suất có thể tác động tới thị trường nhà ở, nhưng cho rằng Fed cần những thay đổi rất lớn thì mới tạo ra tác động đáng kể. “Vấn đề sâu xa hơn là tình trạng thiếu hụt nhà ở trên toàn quốc, điều này không phải là vấn đề chu kỳ mà Fed có thể giải quyết”, ông Powell nói.

Theo Freddie Mac, lãi suất thế chấp cố định 30 năm trung bình là 6,35% vào ngày 11/9.

*Ảnh hưởng tới thẻ tín dụng?

Lãi suất thẻ tín dụng dự kiến sẽ giảm 0,25 điểm phần trăm trong một tháng đến hai tháng tới, nhưng mức giảm này gần như không tạo khác biệt cho người vay, theo nhà phân tích ngành cấp cao tại Bankrate, Ted Rossman.

Hiện lãi suất thẻ tín dụng trung bình hơn 20%. Với khoản nợ khoảng 6.500 USD, mức giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm chỉ giúp giảm thanh toán hàng tháng từ 173 USD xuống 172 USD, tổng lãi phải trả trong 219 tháng từ 9.426 USD xuống 9.300 USD. “Ngay cả khi lãi suất giảm vài điểm phần trăm, xuống khoảng 17–18%, thì vẫn là khoản nợ chi phí cao”, nhà phân tích Rossman nhận định.

*Ảnh hưởng tới tài khoản tiết kiệm?

Người gửi tiết kiệm sẽ thiệt hơn khi Fed hạ lãi suất. Thông thường, các tổ chức tài chính chậm điều chỉnh lãi suất cho vay, nhưng lại nhanh chóng hạ lãi suất tiền gửi và chứng chỉ tiền gửi (CD).

*Tính độc lập của Fed bị đặt dấu hỏi

Động thái Tổng thống Trump bổ nhiệm thêm nhiều nhân sự vào Fed làm dấy lên lo ngại về khả năng duy trì tính độc lập chính trị của cơ quan này.

Ông Stephen Miran – Thống đốc Fed mới được bổ nhiệm – là người duy nhất bất đồng, muốn cắt giảm mạnh lãi suất 0,5 điểm phần trăm trong tháng 9. Ông cũng đang tạm nghỉ chức Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng. Theo ghi chú của chuyên gia kinh tế trưởng Diane Swonk của KPMG, đây là lần đầu trong 90 năm có người cùng lúc giữ vai trò ở Nhà Trắng và Fed.

Tuy vậy, các thống đốc Christopher Waller và Michelle Bowman – đều do Tổng thống Trump bổ nhiệm – từng phản đối việc cắt giảm hồi tháng 7, đã đồng thuận trong tháng 9. Nhà kinh tế học Michael Feroli của JP Morgan cho biết trong một ghi chú rằng điều này cho thấy “tính độc lập của Fed có thể bền vững hơn so với những lo ngại trước đây”.

Trong khi đó, tòa phúc thẩm gần đây cũng cho phép Thống đốc Lisa Cook tiếp tục tham dự các cuộc họp của Fed trong khi bà đấu tranh chống lại quyết định sa thải từ Tổng thống Trump./.