Bộ Công Thương triển khai phân cấp, phân quyền tới địa phương

 

Bộ Công Thương vừa ban hành thông báo số 6534/BCT-PС ngày 29/8 gửi Ban thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy; UBND các tỉnh, thành phố về phối hợp triển khai phân cấp, phân quyền và nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương.

Thông báo nêu rõ, trong gần 2 tháng thực hiện nghiêm túc các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chỉ đạo của Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thực hiện nhiệm vụ liên quan đến vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ đã có nhiều văn bản phối hợp, hướng dẫn chính quyền địa phương để triển khai chuyển mạnh cấp cơ sở sang chủ động điều hành kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh.

Bộ Công Thương nhận thấy cấp ủy, chính quyền địa phương đã có nhiều nỗ lực đáng ghi nhận trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thành công nhiều nhiệm vụ quan trọng trong tổ chức, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp với nhiều mô hình sáng tạo, triển khai quyết liệt, khắc phục cơ bản các khó khăn, vướng mắc, cơ bản đạt các mục tiêu kinh tế - xã hội trong lĩnh vực công thương.

Tuy nhiên, còn một số địa phương còn gặp một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Do vậy, để khắc phục trong chỉ đạo, điều hành, Bộ Công Thương thông tin, trao đổi và đề nghị Ban thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố quan tâm, chỉ đạo một số nội dung.

Cụ thể, Bộ đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 139/2025/NĐ-CP và Nghị định số 146/2025/NĐ-CP về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, tổng số nhiệm vụ phân cấp, phân quyền cho địa phương là 208 nhiệm vụ/401 nhiệm vụ cần phân cấp, phân quyền, chiếm tỷ lệ 52%. Bộ cũng ban hành 5 Thông tư triển khai thực hiện.

Đối với việc phân cấp, phân quyền cho địa phương theo Nghị định số 146/2025/NĐ-CP tổng nhiệm vụ, thẩm quyền được phân cấp, phân quyền trong Nghị định là 208 nhiệm vụ bao gồm: 26 nhiệm vụ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân quyền, phân cấp; 182 nhiệm vụ của Bộ trưởng Bộ Công Thương đã phân cấp cho chính quyền địa phương. Với việc phân định thẩm quyền (Nghị định số 139/2025/NĐ-CP), có 39 nhiệm vụ, thẩm quyền được phân định thẩm quyền gồm: từ cấp huyện xuống cấp xã là 32 nhiệm vụ; từ cấp huyện lên cấp tỉnh là 7 nhiệm vụ.

Bộ cũng đã ban hành Thông tư số 38/2025/TT-BCT sửa đổi, bổ sung một số quy định về phân cấp thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ (theo đó đã rà soát, sửa đổi, bố sung 27 Thông tư và 1 Thông tư liên tịch). Đồng thời, hoàn thành việc công bố, công khai trên cơ sở dữ liệu quốc gia 116 thủ tục hành chính trong 16 lĩnh vực có thủ tục hành chính được điều chỉnh về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương khi thực hiện mô hình tổchức chính quyền địa phương 2 cấp.

Để kịp thời tổ chức triển khai các Nghị định của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định 1739/QĐ-BCT về Kế hoạch triển khai thi hành các Nghị định về phân định thm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương. Theo đó, thực hiện quyết định nói trên, các đơn vị thuộc Bộ đã tích cực ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, giải đáp kịp thời cơ quan chuyên môn ngành công thương của địa phương.

Bộ Công Thương đang xây dựng chuyên mục về nội dung này trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và cập nhật văn bản hướng dẫn để địa phương chủ động theo dõi, thực hiện. Cùng đó, thành lập Tổ công tác do một Thứ trưởng làm Tổ trưởng và thiết lập, duy trì đường dây nóng 24/7 (điện thoại, tài khoản Zalo) từ trước khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp đề nghị, kiến nghị, khó khăn vướng mắc từ cơ sở.

Ngoài ra, Bộ còn tổ chức nhiều hội nghị tập huấn chuyên sâu về nhiệm vụ, quyền hạn và trình tự, quy trình thực hiện thủ tục hành chính đã được phân cấp; biên soạn bộ tài liệu gồm đầy đủ lĩnh vực chuyên môn ngành công thương…Cử công chức lãnh đạo đi công tác tại đia phương để trực tiếp nắm tình hình, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ. Tính đến thời điểm hiện tại, 34 cán bộ lãnh đạo quản lý đã có mặt tại địa phương được giao để làm việc, nắm bắt tình hình và 34/34 cán bộ đã gửi báo cáo về Bộ.

Mặt khác, Bộ đã ban hành Thông tư số 37/2025/TT-BCT hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn về công thương thuộc UBND tỉnh, thành phố và UBND xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố; văn bản số 4397/BCT-TCCB gửi UBND các tỉnh, thành phố về việc hướng dẫn sắp xếp, tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập ngành ở địa phương khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tuy nhiên, qua rà soát, Sở Công Thương và Chi cục tại 34 tỉnh, thành phố đã cơ bản hoàn thành việc ban hành quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tố chức của Sở Công Thương và Chi cục Quản lý thị trường. Tại cấp xã tại một số địa phương vẫn đang tiếp tục triển khai hoàn thiện việc ban hành và kiện toàn nhân sự.

Về trình độ chuyên môn, chỉ có 7 địa phương có tỉ lệ cán bộ có năng lực, trình độ, kinh nghiệm phù hợp với vị trí về công thương tại nhiều địa phương từ 50% trở lên. Cùng đó, 16 địa phương có tỉ lệ cán bộ có năng lực, trình độ, kinh nghiệm phù hợp với vị trí về công thương dưới 50%; trong đó, có 6 địa phương có tỉ lệ dưới 20%. Các địa phương còn lại chưa có con số chính xác nhưng qua đánh giá chung nhiều công chức phụ trách lĩnh vực công thương từ các ngành, lĩnh vực khác chuyển sang.

Số lượng cán bộ công chức đang được từng bước tinh giảm so với trước đây trong bối cảnh khối lượng công việc của địa phương lại tăng lên do được phân cấp, phân quyền thêm nhiều nhiệm vụ mới nên gặp khó khăn về nguồn nhân lực. Hơn nữa, một số lượng không nhỏ cán bộ tại địa phương chưa nắm được quy định hiện hành về việc thực hiện chuyên môn trong công nghiệp và thương mại.

Đáng lưu ý, nhiều địa phương còn lúng túng, chưa thực hiện việc phân cấp, ủy quyền cho các cơ quan chuyên môn, UBND cấp dưới thực hiện các nhiệm vụ đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương phân cấp, phân quyền, nhất là trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), xuất nhập khẩu, kinh doanh, mua bán hàng hóa...

Việc tổ chức triển khai các công trình, dự án năng lượng quan trọng, cấp bách còn vướng mắc đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhiều lần chỉ đạo. Trong đó, việc tổ chức triển khai đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư, triển khai xây dựng dự án năng lượng theo Quy hoạch điện lực quốc gia được triển khai chậm, tiểm ẩn nguy cơ ảnh hướng đến an ninh năng lượng quốc gia.

Ngoài ra, việc tổ chức tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho dự án điện năng lượng tái tạo theo tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết số 233/NQ-CP của Chính phủ, Bộ đã có nhiều báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo. Tuy nhiên, việc tổ chức thực hiện vẫn chậm, chưa đạt yêu cầu tiến độ đề ra.

Để hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, Bộ Công Thương đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy các tỉnh, thành phố sớm kiện toàn, hoàn thiện tổ chức, cán bộ các cơ quan chuyên môn về công thương trên địa bàn. Về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy UBND tinh, thành phố thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kinh tế - xã hội trong lĩnh vực công thương theo các Nghị quyết số 226/NQ-CP của Chính phủ về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực, địa phương và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm bảo đảm tăng trưởng năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%; Nghị quyết số 230/NQ-CP của Chính phủ về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương; Công điện số 133/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025

Bên cạnh đó, chỉ đạo xử lý, tháo gỡ dự án điện năng lượng tái tạo theo Nghị quyết số,233/NQ-CP và Công điện số 138/CĐ-TTg; tổ chức chỉ đạo tháo gỡ dự án cấp bách để đảm bảo đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế, an ninh năng lượng, an ninh kinh tế quốc gia và chăm lo đời sống nhân dân.

Đối với Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương chỉ đạo hoàn thành việc tham mưu cho Ban Thường vụ tỉnh ủy, Thành ủy rà soát, hoàn thành sắp xếp tổ chức bộ máy, nhân sự chuyên môn ngành công thương cấp tỉnh, cấp xã đảm bảo đáp ứng yêu cầu, tính chất về chuyên môn, nghiệp vụ.

Chỉ đạo ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn cấp tỉnh đảm bảo không bỏ sót nhiệm vụ, không để ách tắc giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp. Đặc biệt, quan tâm việc kịp thời phân cấp, ủy quyền cho cơ quan chuyên môn, UBND cấp dưới trong thực hiện nhiệm vụ, thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Mặt khác, chỉ đạo tổ chức thực hiện đầy đủ, toàn diện chỉ tiêu kinh tế - xã hội ngành công thương theo Nghị quyết của Chính phủ, Chỉ thị, Công điện của Thủ tướng Chính phủ. Khẩn trương chỉ đạo cơ quan chức năng tổ chức thực hiện nhiệm vụ theo thẩm quyền để tháo gỡ khó khăn cho dự án điện năng lượng tái tạo; khẩn trương thực hiện nhiệm vụ đẩy nhanh tiến độ dự án đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển kinh tế - xã hội.