Cải cách mang tính đột phá để thu hút dòng vốn FDI thế hệ mới

Quảng cảnh buổi hội thảo. Ảnh: Thúy Hiền/BNEWS/TTXVN

Chiều 9/7, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giới thiệu Báo cáo các khuyến nghị về Chiến lược và định hướng thu hút FDI thế hệ mới 2020-2030 của Việt Nam nhằm cung cấp các phát hiện và khuyến nghị tham khảo cho Chính phủ xây dựng định hướng thu hút FDI thế hệ mới – một nội dung căn bản của các tài liệu chiến lược như Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội (2021-2030).

Mặc dù, các chính sách mở cửa đầu tư và thương mại đã mang lại sự gia tăng các dòng vốn FDI, tạo thêm nhiều việc làm và đa dạng hóa xuất khẩu, đặc biệt trong thập kỷ qua, dòng vốn FDI vào Việt Nam đã tăng khoảng gấp 10 lần, vượt qua hầu hết các đối thủ cạnh tranh trong khu vực, báo cáo mới này được thực hiện với nhận thức ngày căng rõ nét rằng Việt Nam cần thực hiện các cải cách mang tính đột phá nhằm cạnh tranh thu hút các dòng vốn FDI có chất lượng hơn.

Phát biểu tại buổi giới thiệu, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng cho biết, thách thức Việt Nam phải đối mặt là rất đặc thù, khi mà dòng vốn FDI đạt mức kỷ lục, song hiệu ứng lan tỏa và các giá trị gia tăng mà dòng vốn này mang lại còn khá hạn chế.

Thứ trưởng tin rằng, các khuyến nghị được đưa ra sẽ đặt nền tảng cho một cách tiếp cận mới ở cấp quốc gia về FDI và góp phần vào việc đạt được các mục tiêu phát triển của đất nước.

Báo cáo các khuyến nghị về Chiến lược và định hướng thu hút FDI thế hệ mới 2020-2030 đã tập trung giải quyết các phát hiện gần đây cho thấy rằng, FDI đổ vào Việt Nam chủ yếu bắt nguồn từ các yếu tố như chi phí lao động thấp và có cơ chế ưu đãi lớn.

Thực tế, các nhà đầu tư đã xác định rằng, việc thiếu lao động có kỹ năng là một rào cản đối với tăng trưởng; trong khi việc thiếu các chuỗi cung ứng tích hợp tại các địa phương, khan hiếm các nhà cung ứng trong nước có chất lượng và các chính sách hiệu quả nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương càng làm giảm năng lực cạnh tranh của các công ty.

“Giải quyết được các vấn đề trên sẽ giúp Chính phủ có khả năng đón đầu và tận dụng được nhiều cơ hội hơn nữa cho Việt Nam”, ông Kyle Kelhofer, Giám đốc quốc gia phụ trách Việt Nam, Campuchia và Lào cho biết.

Phân tích chính của báo cáo còn tập trung vào việc rà soát kỹ lưỡng các lĩnh vực ưu tiên tiềm năng. Mục đích là nhằm xác định các ngành, đi kèm các điều kiện cần thiết, sẽ mang lại cơ hội cạnh tranh tốt nhất cho Việt Nam trong việc thu hút đầu tư, từ đó tạo ra nhiều việc làm tốt hơn và tăng tỷ lệ cung ứng từ các doanh nghiệp địa phương.

Để giải quyết các thách thức và nắm bắt các cơ hội của cách mạng công nghiệp 4.0, nhiều ý kiến cho rằng, Việt Nam cần phải nỗ lực xây dựng môi trường kinh doanh phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp trong kỷ nguyên công nghệ số.

Thay vì, “nỗ lực bắt kịp”, quá trình tái khởi động này phải đem lại môi trường đầu tư ưu việt cùng các trải nghiệm vận hành với các giải pháp số, trực tuyến cạnh tranh được với các đối thủ khác trong khu vực.

Bà Lê Bích Loan, Ban quản lý Khu công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, cần tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong khâu thẩm định hồ sơ đầu tư; đơn giản hóa thủ tục về xây dựng trong khâu cấp phép xây dựng và nâng cao vai trò hậu kiểm dự án trong quá trình hoạt động đầu tư.

Bên cạnh đó, cần quy hoạch địa bàn thu hút đầu tư theo lĩnh vực địa phương có nhiều lợi thế phù hợp.

Bên cạnh đó, các khuyến nghị khác bao gồm xây dựng và triển khai một kế hoạch quốc gia về nâng cao tay nghề nhằm giúp Việt Nam đẩy nhanh được quá trình chuyển dịch lao động tay nghề thấp sang lao động tay nghề cao; hiện đại hóa xúc tiến đầu tư, chủ động từ xúc tiến thụ động sang xúc tiến chủ động ở một số ngành ưu tiên; rà soát toàn bộ khung chính sách ưu đãi đầu tư hiện hành; mở cửa một số ngành dịch vụ quan trọng để thúc đẩy nâng cao năng lực cạnh tranh và tăng trưởng đối với đầu tư nước ngoài; và ban hành chiến lược, chính sách thúc đẩy đầu tư ở nước ngoài.

Đặc biệt, là cần thành lập một cơ quan quản lý đầu tư nước ngoài thế hệ mới với đầy đủ thẩm quyền, chức năng, cơ cấu và ngân sách nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả các khuyến nghị trên…/.