Cẩn trọng với rủi ro lạm phát
Các số liệu kinh tế vừa được Tổng cục Thống kê công bố cho thấy dấu hiệu phục hồi đã xuất hiện thể hiện qua GDP tăng dần đều từ quý I-III/2023. Nhiều khả năng mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4,5% của năm nay sẽ đạt được khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng chỉ tăng 3,16% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế cũng đưa cảnh báo về rủi ro lạm phát cũng có thể xuất hiện trở lại.
Với sự điều hành linh hoạt, hiệu quả của Chính phủ, lạm phát bình quân của nền kinh tế đang được kiểm soát theo mục tiêu Quốc hội đề ra. Tổng cục Thống kê cho biết, một số tín hiệu lạc quan về nền kinh tế đã xuất hiện và điều này đặt ra kỳ vọng về sự phục hồi sẽ tiếp tục để đưa nền kinh tế đi vào giai đoạn tăng trưởng mới vào cuối năm 2023.
Theo đó, kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý III/2023 cho thấy, có 30,1% số doanh nghiệp đánh giá tốt hơn so với quý II/2023 và dự kiến quý IV/2023, có 39,1% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng sẽ tốt lên so với quý III/2023.
Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, một trong những yếu tố tích cực tạo lực kéo nền kinh tế trong quý III/2023 là sự phục hồi của sức tiêu dùng. Theo đó, trong quý III, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 1.550,2 nghìn tỷ đồng, tăng 1,9% so với quý trước và tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 4.567,8 nghìn tỷ đồng, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 7,3%.
Tuy nhiên, cùng với tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ tiêu dùng và giá cả một số mặt hàng tăng cao xuất phát từ việc CPI liên tục tăng khá mạnh trong những tháng qua. CPI tháng 7 tăng 0,45% so với tháng trước, tháng 8 tăng 0,88% và tháng 9 tăng tới 1,08%.
Theo công bố của Tổng cục Thống kê, một số địa phương tăng học phí theo lộ trình của Nghị định 81/2021/NĐ-CP quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, cùng với giá gạo, xăng dầu, gas trong nước tăng theo giá thế giới, giá thuê nhà ở tăng là những nguyên nhân chính đẩy CPI tháng 9 tăng khá lớn so với diễn biến giá cả thị trường những năm gần đây. Đó cũng là mức tăng cao nhất của các tháng 9 trong 5 năm qua.
Bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê chỉ ra diễn biến chỉ số CPI đang chứa đựng không ít rủi ro. Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến lạm phát các tháng còn lại của năm 2023 là: giá lương thực, thực phẩm đang tăng. Việc tăng 20% lương cơ bản từ ngày 1/7/2023 cũng tác động đến giá cả hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng. Những tác động này có thể còn lớn hơn trong quý IV/2023, khi vào dịp cuối năm, lễ, Tết, nhu cầu mua sắm hàng hóa, tiêu dùng dịch vụ tăng cao.
Cùng với đó, dịch vụ du lịch tiếp đà phục hồi trở lại sau khi dịch bệnh được kiểm soát cũng như giá các mặt hàng thực phẩm, đồ uống, may mặc tăng theo quy luật vào thời điểm đầu năm và cuối năm do nhu cầu mua sắm...
Số liệu kinh tế 9 tháng năm 2023 so với cùng kỳ năm trước cho thấy, chỉ số giá sản xuất của khu vực nông lâm nghiệp và thuỷ sản tăng 3,26%,; sản xuất dịch vụ tăng 7,34%; nguyên vật liệu dùng trong sản xuất nông nghiệp tăng 0,44%... có thể khiến giá tiêu dùng tăng trong quý IV/2023 nếu không có giải pháp kiểm soát hiệu quả.
Một rủi ro khác là giá dầu trên thị trường thế giới đang tăng cao, hiện giá dầu thô đã tiếp tục đạt đỉnh khi Saudi Arabia và Nga cắt giảm sản lượng, tác động đến thị trường toàn cầu và giữ giá khí đốt ở gần mức cao kỷ lục hồi mùa Hè.
Chuyên gia kinh tế, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm cho rằng, xăng dầu là nhiên liệu quan trọng của nền kinh tế, được dùng trong nhiều ngành sản xuất, đặc biệt trong ngành vận tải, đánh bắt thuỷ sản. Xăng dầu chiếm 3,52% trong tổng chi phí nguyên nhiên vật liệu của nền kinh tế. Xăng dầu chiếm 1,5% trong tổng chi tiêu dùng cuối cùng của các hộ gia đình.
Theo tính toán, xăng dầu tăng 10% sẽ làm CPI tăng 0,36 điểm phần trăm. Nhiều dự báo cho rằng, giá dầu có thể sẽ tăng tới 97 USD/thùng. Vì vậy, tăng giá xăng dầu tạo áp lực khá lớn lên lạm phát thực và lạm phát kỳ vọng của nền kinh tế.
Cùng với đó, khi giá năng lượng tăng, khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể tiếp tục tăng lãi suất nhằm đưa lạm phát về mức mục tiêu. Bên cạnh đó, chính sách tăng lãi suất sẽ phát huy hết tác dụng vào cuối năm nay và đầu năm 2024 sẽ tạo áp lực rất lớn đến tỷ giá hối đoái giữa VND và USD.
Đó là chưa kể còn nhiều yếu tố được cho là sẽ tác động đến giá cả thị trường những tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024. Chẳng hạn, giá điện dự kiến tăng là một điểm đáng lưu ý. Vốn đầu tư công được đẩy mạnh và áp lực kiểm soát lạm phát trong nước khi mà kim ngạch nhập khẩu tư liệu sản xuất chiếm tới 93,7% trong tổng kim ngạch nhập khẩu của nền kinh tế.
Để kiểm soát lạm phát trong 3 tháng còn lại trong năm 2023 chuyên gia Nguyễn Bích Lâm cho rằng, các cơ quan chức năng cần tiếp tục thực hiện giải pháp đảm bảo cân đối cung-cầu thị trường. Đặc biệt là nhóm lương thực, thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an sinh xã hội và tránh việc tăng cục bộ tại một vài địa phương, từ đó gây gia tăng kỳ vọng lạm phát.
Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có biện pháp để hạn chế giá thức ăn chăn nuôi tăng cao gây áp lực cho người chăn nuôi. Bởi, điều này gia tăng khả năng bỏ chuồng, ảnh hưởng tới nguồn cung thực phẩm trong những tháng cuối năm.
Xăng dầu là nhiên liệu quan trọng nên cần đảm bảo nguồn cung mặt hàng xăng dầu và cân đối nguồn điện để đảm bảo nguồn nhiên liệu cho sản xuất và tiêu dùng, đảm bảo an sinh xã hội. Khi giá xăng dầu thế giới tăng cao, Chính phủ dùng quỹ bình ổn giá xăng dầu, giảm thuế nhập khẩu để giữ ổn định giá tránh việc tăng giá xăng dầu quá cao. Đồng thời, hỗ trợ giá cho một số ngành có chi phí xăng dầu chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí sản xuất.
Bên cạnh đó, Chính phủ làm tốt công tác truyền thông để tránh việc tạo ra kỳ vọng lạm phát, đẩy mặt bằng giá tăng lên tại một số thời điểm diễn biến kinh tế thế giới và trong nước bất lợi./.
- Từ khóa :
- lạm phát
- dự báo lạm phát
- Việt Nam
- kinh tế Việt Nam
Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
HSBC: Kinh tế Việt Nam phục hồi tích cực, nhưng lưu ý rủi ro lạm phát
14:53' - 12/10/2023
Nền kinh tế của Việt Nam đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất, đặt nền móng cho đà phục hồi nhẹ với tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ hơn dự kiến đạt mức 5,3% trong quý III/2023.
-
Kinh tế Việt Nam
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: Kiểm soát lạm phát kỳ vọng, ổn định tâm lý người tiêu dùng và doanh nghiệp
18:37' - 11/10/2023
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu cơ quan chức năng tiếp tục giữ ổn định, không để ảnh hưởng, theo dõi sát tình hình để điều hành, nhất là đối với những mặt hàng nền kinh tế đất nước chưa chủ động.
-
Ý kiến và Bình luận
Giảm áp lực lạm phát với kinh tế Việt Nam
06:20' - 16/09/2023
Trong 4 tháng còn lại của năm 2023, dự báo giá lương thực, thực phẩm, nhà ở đi thuê, vật liệu bảo dưỡng nhà ở, dịch vụ y tế sẽ tăng; giá xăng dầu và giá gas giảm; giá dịch vụ giáo dục không tăng.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Tài chính đưa ra hai kịch bản để kiểm soát lạm phát
11:28' - 05/08/2023
Bộ Tài chính đã đưa ra 2 kịch bản kiểm soát lạm phát quý III/2023 và các tháng còn lại của năm.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng phát lệnh đưa vào khai thác cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo và Diễn Châu - Bãi Vọt
18:54'
Chiều 28/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khánh thành Dự án đường bộ cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo và thông xe đưa vào khai thác dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt (đoạn từ Diễn Châu đến Quốc lộ 46B).
-
Kinh tế Việt Nam
Sân bay Long Thành sẽ thi công xuyên dịp lễ 30/4 và 1/5
17:40'
Trong 5 ngày nghỉ lễ 30/4 và 1/5, các nhà thầu tham gia xây dựng sân bay Long Thành huy động 5.000 nhân lực cùng hàng nghìn phương tiện, máy móc thi công cả ngày lẫn đêm.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra, chỉ đạo công tác chống hạn tại Ninh Thuận
13:00'
Trưa 28/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã khảo sát tình hình nắng hạn tại huyện Ninh Sơn; kiểm tra Dự án thủy lợi Tân Mỹ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Từ một tỉnh “khó, khô, khổ”, Ninh Thuận đã vươn lên, tiến kịp, đi cùng
11:16'
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo khai thác tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đưa Ninh Thuận phát triển toàn diện, nhanh và bền vững.
-
Kinh tế Việt Nam
Đầu tư mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn La Sơn - Hòa Liên
22:25' - 27/04/2024
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn La Sơn - Hòa Liên (Dự án).
-
Kinh tế Việt Nam
Chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án Cụm công nghiệp Tân Phú
22:22' - 27/04/2024
UBND tỉnh Long An có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc bóc tách sử dụng tầng đất mặt theo quy định của pháp luật.
-
Kinh tế Việt Nam
Công trường cao tốc Bắc – Nam thi công xuyên lễ
22:00' - 27/04/2024
Mặc dù trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 nhưng trên công trường thi công các dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam qua địa phận tỉnh Phú Yên vẫn duy trì lịch làm việc với 100% nhân công như ngày thường.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng
21:59' - 27/04/2024
Ngày 27/4, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang ký ban hành Công điện số 41/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng.
-
Kinh tế Việt Nam
Khánh thành 2 công trình giải quyết cơ bản việc thoát nước ở thành phố Thủ Đức
15:39' - 27/04/2024
Hai công trình xây dựng hệ thống thoát nước trên đường Võ Văn Ngân và dọc đường ray xe lửa ở phường Linh Đông được xem là công trình trọng điểm của thành phố Thủ Đức.