Cảnh báo gia tăng các chiêu trò lừa đảo lợi dụng công nghệ cao

Thời gian gần đây, tại nhiều địa phương liên tiếp xuất hiện các thủ đoạn lừa đảo tinh vi, lợi dụng công nghệ và danh nghĩa cơ quan, trường học để chiếm đoạt tài sản. Đáng chú ý là các hình thức giả mạo “Sổ liên lạc điện tử” ở An Giang và giả mạo cán bộ Bảo hiểm xã hội ở Quảng Ngãi gây hoang mang cho người dân.

Giả mạo “Sổ liên lạc điện tử”

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Trung Hồ, hiện nhiều trường học đã ứng dụng “Sổ liên lạc điện tử” thay thế Sổ liên lạc truyền thống, giúp phụ huynh theo dõi, tra cứu điểm số học tập của học sinh dễ dàng, nhanh chóng. Các nhà cung cấp dịch vụ cho ra đời nhiều ứng dụng “Sổ liên lạc điện tử” khác nhau hoặc tra cứu trực tiếp trên các website. Lợi dụng việc sử dụng rộng rãi “Sổ liên lạc điện tử”, các đối tượng đã nghĩ ra các phương thức lừa đảo mới.

Đặc biệt, thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh An Giang ghi nhận nhiều vụ việc phụ huynh nhận được các cuộc gọi giả danh Ban Giám hiệu nhà trường, giáo viên chủ nhiệm nhằm lừa đảo, chiếm đoạt thông tin cá nhân và tài chính. Các đối tượng thường đưa ra lý do như “bổ sung hồ sơ học sinh”, “xác nhận mã định danh điện tử cho học sinh” hoặc “cài đặt ứng dụng Sổ liên lạc điện tử”, sau đó gửi đường link giả mạo và yêu cầu phụ huynh cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng cùng mã OTP. Khi phụ huynh nhẹ dạ làm theo hướng dẫn, tiền trong tài khoản bị chiếm đoạt chỉ sau vài phút hoặc thông tin cá nhân bị khai thác để mở tài khoản ảo, vay tín dụng đen và thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Để chủ động ngăn chặn, phòng ngừa các phương thức lừa đảo mới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Trung Hồ yêu cầu các sở, ban, ngành tỉnh và UBND các xã, phường, đặc khu tiếp tục thực hiện có hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến công tác phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao, trên không gian mạng.

Các đơn vị cần tăng cường tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, nhất là hình thức lừa đảo “Sổ liên lạc điện tử” để người dân nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác, tự phòng ngừa; đẩy mạnh phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; duy trì các hình thức tương tác với nhân dân qua số điện thoại đường dây nóng, ứng dụng VNeID, địa chỉ thư điện tử, mạng xã hội, hòm thư tố giác tội phạm…

Mặt khác, các đơn vị thường xuyên kiểm tra, bảo trì, nâng cấp hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu thuộc phạm vi quản lý nhằm kịp thời phát hiện và khắc phục các lỗ hổng về kỹ thuật, tránh nguy cơ không đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống, dẫn tới lộ, mất dữ liệu cá nhân, nhất là dữ liệu của học sinh, sinh viên.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Trung Hồ giao Sở Khoa học và Công nghệ chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông trên địa bàn tỉnh tuyên truyền phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm “Sổ liên lạc điện tử” trong quần chúng nhân dân qua tin nhắn SMS. Công an tỉnh tham mưu theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện. Khi có vụ việc liên quan xảy ra hoặc có dấu hiệu nghi vấn, các đơn vị, địa phương kịp thời điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Giả danh cán bộ Bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ngãi và các cơ quan Bảo hiểm xã hội cơ sở liên tục nhận được phản ánh của người dân về việc xuất hiện một số đối tượng giả danh cán bộ Bảo hiểm xã hội gọi điện yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân như số căn cước công dân, mã số bảo hiểm xã hội, số tài khoản ngân hàng… với lý do “phục vụ tích hợp thẻ bảo hiểm y tế, chi trả chế độ hưu trí” hoặc “cập nhật ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số”...

Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ngãi khẳng định, đây là thủ đoạn lừa đảo nhằm chiếm đoạt thông tin và tài sản của người dân. Ngành Bảo hiểm xã hội không thực hiện việc gọi điện hay nhắn tin yêu cầu người dân tham gia, thụ hưởng chính sách cung cấp hay cập nhật thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng để làm thủ tục liên quan đến bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Trước tình hình trên, Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ngãi đã phát đi cảnh báo về thủ đoạn giả mạo trên; đồng thời, đề nghị các sở, ban, ngành, Công an tỉnh, Ủy ban nhân dân các xã, phường, đặc khu, các tổ chức dịch vụ thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế phối hợp thông tin đến người lao động, người dân trên địa bàn luôn nêu cao cảnh giác, không cung cấp thông tin và làm theo hướng dẫn của các đối tượng lừa đảo.

Khi có nhu cầu điều chỉnh thông tin cá nhân, giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… người dân cần liên hệ trực tiếp với Bảo hiểm xã hội tỉnh, Bảo hiểm xã hội các cơ sở để được hỗ trợ hoặc thực hiện trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bảo hiểm xã hội Việt Nam, ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số.

Người dân nên thường xuyên cập nhật thông tin về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế qua các kênh chính thống của cơ quan Bảo hiểm xã hội như các kênh thông tin của Bảo hiểm xã hội tỉnh tại các địa chỉ: https://quangngai.baohiemxahoi.gov.vn; Fanpage Facebook: https://www.facebook.com/bhxhtinhquangngai; Zalo Official Account: https://oa.zalo.me/bhxhquangngai; số điện thoại chăm sóc khách hàng 0255.3620230. Người dân nên theo dõi các thông báo của cơ quan chức năng về phương thức, thủ đoạn lừa đảo trên các phương tiện thông tin đại chúng; nghiên cứu, kiểm tra kỹ trước khi thực hiện các giao dịch trên môi trường mạng. Khi phát hiện hành vi có dấu hiệu giả mạo, người dân cần thông báo ngay cho cơ quan công an hoặc cơ quan Bảo hiểm xã hội gần nhất để được xử lý kịp thời.

Trước đó, ngày 7/10, Bảo hiểm xã hội cơ sở Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi tiếp nhận thông tin của bà N.T.A (sinh năm 1960, trú phường Kon Tum) về việc bị một số điện thoại lạ gọi đến, yêu cầu lên trụ sở Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ngãi hoặc Bảo hiểm xã hội cơ sở Kon Tum để thay đổi thông tin căn cước công dân, phục vụ cho việc chi trả lương hưu. Đối tượng này liên tục thúc giục bà và đề nghị nếu không thể đến trụ sở Bảo hiểm xã hội làm thủ tục thì sẽ hỗ trợ qua điện thoại.

Sau khi làm theo các hướng dẫn của đối tượng và đăng nhập vào tài khoản ngân hàng, bà N.T.A đã bị mất toàn bộ số tiền hơn 11 triệu đồng trong tài khoản. Xác định bị lừa đảo, bà A đến Bảo hiểm xã hội cơ sở Kon Tum đăng ký số tài khoản khác để nhận tiền lương hưu.

Cũng trong ngày 7/10, một trường hợp khác là ông T.Đ.H đến trụ sở Bảo hiểm xã hội cơ sở Kon Tum hỏi về việc có người lạ gọi điện đề nghị thay đổi thông tin căn cước công dân. May mắn, ông H chưa làm theo hướng dẫn của đối tượng nên chưa bị thiệt hại về tài sản.

Theo ông Nguyễn Đại Đồng, Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở Kon Tum, trước đây các đối tượng lừa đảo thường nhắm đến người dân ở nhiều độ tuổi khác nhau với thủ đoạn yêu cầu “cập nhật, thay đổi thông tin” trên ứng dụng VssID. Tuy nhiên, thời gian gần đây, chúng chuyển hướng sang nhóm cán bộ hưu trí, người đang nhận lương hưu, bằng cách gọi điện yêu cầu “cập nhật căn cước công dân” để phục vụ chi trả lương hưu hằng tháng. Chỉ tính từ đầu tháng 10/2025 đến nay, đã có hơn 10 trường hợp đến Bảo hiểm xã hội cơ sở Kon Tum để “làm theo hướng dẫn” của các đối tượng lừa đảo.