Chống buôn lậu, hàng giả - cuộc “tổng vệ sinh” cần lặp lại mỗi ngày

Nhiều sản phẩm mỹ phẩm nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ bị lực lượng chức năng phát hiện. Ảnh: TTXVN phát

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường hội nhập sâu rộng, vấn nạn buôn lậu, hàng giả, hàng nhái không chỉ là nguy cơ bóp méo môi trường kinh doanh, thất thu ngân sách mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi, sức khỏe người tiêu dùng. Vì thế, đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả chính là "cuộc tổng vệ sinh" thị trường, khẳng định một chuyển hướng mạnh mẽ từ phòng ngừa sang tấn công chủ động, quyết liệt. Điều này đã được Chính phủ đặt thành nhiệm vụ chính trị trọng tâm và lâu dài.

Ngày 15/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện 65/CĐ-TTg năm 2025 về mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên toàn quốc, thời gian từ ngày 15/5/2025 đến ngày 15/6/2025.

Đội QLTT số 2 kiểm tra một cửa hàng kinh doanh trên phố Hàng Đào ngày 10/6/2025. Ảnh: Trần Việt - TTXVN

Lực lượng Quản lý thị trường tỉnh Hà Giang kiểm tra các mặt hàng kính mắt, đồng hồ. Ảnh: Minh Tâm - TTXVN

Một trong những nút thắt lớn nhất hiện nay là trách nhiệm chưa rõ ràng bởi địa bàn không rõ, lĩnh vực chồng chéo, khi có vi phạm đùn đẩy, né tránh. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu: "Phải rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ địa bàn", có như vậy mới nâng cao vai trò người đứng đầu và xóa bỏ tình trạng “cha chung không ai khóc”.

Thực tế cho thấy, không ít vụ việc lớn chỉ được phát hiện khi đã tồn tại nhiều năm. Nếu không có sự giám sát thường xuyên và trách nhiệm cụ thể gắn với từng địa phương, từng đơn vị, những nỗ lực chống hàng giả sẽ chỉ như “bắt cóc bỏ đĩa”.

Bên cạnh đó, vai trò của doanh nghiệp và người tiêu dùng cũng cần được đặt ra. Việc một doanh nghiệp phân phối hơn 130 thương hiệu quốc tế đã từng giãi bày rằng sản phẩm nhái khiến doanh nghiệp thất thu từ 15 - 20% cho thấy họ không thể "đơn độc" bảo vệ thương hiệu. Doanh nghiệp cần một hệ thống pháp luật minh bạch, cơ chế phản hồi nhanh chóng, xử lý vi phạm triệt để.

Về phía người tiêu dùng, nếu vẫn dễ dãi bắt tay tiêu thụ hàng nhái, “ham rẻ” mà bỏ qua chất lượng và xuất xứ, hàng giả sẽ còn đất sống. Vì thế, chống hàng giả cũng cần sự thay đổi hành vi tiêu dùng thông qua truyền thông giáo dục, nâng cao nhận thức.

Bản chất của đợt cao điểm lần này không đơn thuần là “ra quân bắt vi phạm”, mà là bước đầu chuẩn hóa thị trường theo hướng văn minh, minh bạch, bảo vệ người tiêu dùng. Đây là tiền đề cho chính sách cải cách sâu rộng hơn: hoàn thiện luật pháp, tăng cường chế tài, ứng dụng công nghệ để kiểm tra, truy xuất nguồn gốc, xây dựng dữ liệu vi phạm tập trung...

Lực lượng quản lý thị trường tỉnh Yên Bái kiểm tra các loại thực phẩm chức năng. Ảnh: Đinh Thùy - TTXVN

Bởi vậy, đợt cao điểm chống buôn lậu, hàng giả đang diễn ra không phải là một chiến dịch đơn lẻ, mà là phát súng mở màn cho giai đoạn thay đổi lớn về tư duy quản lý thị trường. Nếu giữ được "lửa hành động", xác định đúng trọng tâm, rõ trách nhiệm và duy trì sự giám sát xã hội rộng khắp, Việt Nam hoàn toàn có thể tiến tới mục tiêu tối thượng: xóa bỏ hàng giả, hàng lậu, lành mạnh hóa thị trường, nâng cao chất lượng sống của nhân dân. Đặc biệt, đợt cao điểm chống buôn lậu, hàng giả năm 2025 còn là “cú hích” mạnh mẽ để định hình lại tư duy quản lý, thiết lập lại kỷ cương thị trường và gửi đi thông điệp pháp luật không khoan nhượng.

Chống buôn lậu, hàng giả như Thủ tướng từng nhấn mạnh không phải là một chiến dịch nhất thời mà là nhiệm vụ trường kỳ, xuyên suốt, không ngừng nghỉ. Đó là cuộc “tổng vệ sinh” vì chất lượng sống của người dân, sự phát triển của doanh nghiệp tử tế. Việt Nam sản xuất kinh doanh lành mạnh, minh bạch và tin cậy trong mắt thế giới.

Nhà báo Uyên Hương, Ban biên tập Tin kinh tế, Thông tấn xã Việt Nam. Ảnh: BNEWS/TTXVN