Chống ngập ở các đô thị lớn - Bài cuối: Cần người dân chung sức tham gia
Trao đổi với phóng viên TTXVN, PGS.TS Hồ Long Phi, Giám đốc Trung tâm quản lý nước và biến đổi khí hậu – Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh cho rằng, bên cạnh sự đầu tư của nhà nước, người dân cũng cần có trách nhiệm san sẻ, chung sức tham gia khắc phục tình trạng ngập hiện nay.
Phóng viên: Là người nghiên cứu và theo dõi khá kỹ về các vấn đề liên quan đến công tác chống ngập trong khu vực, nhất là của Tp. Hồ Chí Minh trong thời gian qua, ông có thể cho biết những kết quả đã đạt được và còn hạn chế nào chưa thực hiện được ?
PGS.TS Hồ Long Phi: Phải nhìn nhận khách quan rằng, tình trạng ngập trên địa bàn Tp.Hồ Chí Minh đã được giảm ở những nơi mà hệ thống thoát nước được nâng cấp như quận 1, 3, 5, 10, Phú Nhuận, Tân Bình. Hiện nay, ngập xảy ra ở những nơi chưa có công trình chống ngập hoặc đầu tư chưa xong (như quận Gò Vấp, 12) hay ngập dữ dội ở những nơi chưa có công trình (quận 7, Thủ Đức).
Tuy nhiên, do hạn chế về nguồn vốn nên thành phố chỉ mới đầu tư hệ thống chống ngập ở phần giữa, trung tâm mà chưa thể đầu tư vùng xung quanh nên xảy ra tình trạng tái ngập do quá tải, mưa vượt tần suất thiết kế.
Trong khi đó, thành phố chưa triển khai được hồ điều tiết để ứng cứu nước ngập do không có mặt bằng.
Phóng viên: Thời gian qua, tại các đô thị lớn như Tp. Hồ Chí Minh, Đồng Nai và Bình Dương đang phải đối mặt với nhiều vấn đề về ngập đô thị. Theo ông, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này do đâu?
PGS.TS Hồ Long Phi: Nguyên nhân ngập giống nhau ở chỗ, đó là đô thị hóa quá nhanh nhưng hạ tầng chống ngập lại chưa được đầu tư một cách tương xứng. Trên cơ sở đó, mưa và triều cường chỉ là nhân tố làm lộ rõ hạn chế này thêm mà thôi.
Với Tp. Hồ Chí Minh, trong thời gian qua, ngập không chỉ ở chỗ có địa hình thấp mà cả ở vị trí cao vì ống cống nhỏ lại bị tắc nghẽn do rác khiến nước không thoát được.
Hiện Tp. Hồ Chí Minh vẫn là nơi thu hút mạnh mẽ lượng người di cư khắp nơi từ các tỉnh miền Bắc - Trung đổ vào, miền Tây đi lên gây áp lực nhiều mặt ở vùng ven, ảnh hưởng đến dòng chạy tự nhiên với việc lấn chiếm, xả rác ra kênh rạch.
Sắp tới, thành phố vẫn sẽ phải đối mặt với tình trạng úng, kể cả điểm ngập mới và những điểm tái ngập, nhất là khi mực nước mưa đang quá tần suất thiết kế của hệ thống thoát nước đô thị. Vì thế, thành phố phải kiểm soát được tốc độ gia tăng dân số cơ học, sớm xây dựng các đô thị vệ tinh. Các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai cũng rơi vào cảnh tương tự.
Phóng viên: Trong điều kiện nguồn vốn để đầu tư cho các công trình dự án, chương trình chống ngập còn khó khăn hiện nay thì giải quyết vấn đề này như thế nào, thưa ông ?
PGS.TS Hồ Long Phi: Từ năm 2001, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Nhật Bản trong quá trình tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật đã ước tính tổng vốn 6 tỷ USD để Tp. Hồ Chí Minh chống ngập. Tuy nhiên hiện nay thành phố cũng chỉ mới triển khai được hơn 1 tỷ USD.
Với số vốn này, thành phố sẽ phải đối mặt với tình trạng vừa giải quyết ngập chỗ này xong thì xuất hiện điểm ngập mới chưa kể tình trạng tái ngập. Vì vậy, về lâu dài, cần có sự san sẻ trách nhiệm của người dân, có thể tăng phí môi trường, đẩy mạnh tìm nguồn vốn từ xã hội hoá... để tìm nguồn vốn xoay vòng đầu tư chống ngập.
Phóng viên: Từ tình hình thực tế của vấn đề ngập tại các địa phương như Tp.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương vừa qua, theo ông cần có những giải pháp nào để từng bước khắc phục tình trạng này?
PGS.TS Hồ Long Phi: Theo tôi, cùng với hồ điều tiết thì việc dùng máy bơm được xem là giải pháp khá hiệu quả. Tuy nhiên giải pháp nào cũng có giới hạn, không thể giải quyết ngập một cách tuyệt đối.
Nhiều nước trên thế giới đã áp dụng bắt buộc quy định chia sẻ trách nhiệm cộng đồng khi một căn nhà, chung cư xây dựng phải đảm bảo tự điều tiết nước cho chính mình, không đẩy trách nhiệm cho ai khác. Về lâu dài, Việt Nam cũng cần nghiên cứu và ứng dụng cách làm này.
Bởi hiện nay, khi xây dựng nhà ở, công trình, khu đô thị thì nâng đường, đẩy nước qua khu vực có vị trí thấp hơn, nghĩa là không tự giải quyết trách nhiệm của chính mình mà đẩy ra cho cơ quan quản lý Nhà nước.
Đối với công tác quy hoạch đô thị, khi làm quy hoạch, nếu dành 9 phần cho xây dựng thì cũng phải giữ lấy 1 phần cho nước thoát, như vậy mới giải quyết được nguyên nhân, nếu không vẫn chỉ mãi chạy theo giải quyết hậu quả của ngập.
Trong tình hình thời tiết liên tục diễn biến cực đoan như hiện nay do tác động của biến đổi khí hậu, không phải chỉ có Tp.Hồ Chí Minh mà nhiều thành phố khác trên thế giới cũng phải chấp nhận “sống chung” với ngập. “Sống chung” không nhất thiết có nghĩa là chịu đựng mà là thích nghi sao cho thiệt hại và thương tổn thấp nhất.
Đặc biệt, phải thay đổi quan điểm chống ngập, thay vì dồn hết kinh phí cho các chương trình chống ngập lớn của Thành phố thì nên dành một phần để hỗ trợ các ban ngành khác, hay hỗ trợ doanh nghiệp và người dân để họ chủ động giảm thiệt hại do ngập gây ra.
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Chống ngập ở các đô thị lớn - Bài 1: Nỗi ám ảnh
13:09' - 12/11/2016
Vấn đề ngập lụt đô thị tại các địa phương như Tp. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương... ngày càng nghiêm trọng. Thực tế này đặt ra bài toán chung cho các địa phương để cùng giải quyết.
-
Kinh tế Việt Nam
Tp. Hồ Chí Minh thí điểm sử dụng máy bơm công suất lớn chống ngập
19:07' - 28/10/2016
Ông Lê văn khoa, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đồng ý cho công ty thực hiện thí điểm giải pháp sử dụng máy bơm công suất lớn chống ngập.
-
Kinh tế Việt Nam
Thành phố Hồ Chí Minh thí điểm chống ngập bằng máy bơm ly tâm
14:33' - 29/09/2016
Sở Giao thông vận tải và Trung tâm điều hành chương trình chống ngập thành phố đã cho phép triển khai thí điểm đặt máy bơm ly tâm tại điểm ngập trên đường Nguyễn Hữu Cảnh để hút nước chống ngập.
-
Kinh tế Việt Nam
TP Hồ Chí Minh ký hợp đồng BT dự án chống ngập gần 10 nghìn tỷ đồng
12:39' - 03/06/2016
Ngày 3/6, UBND Tp. Hồ Chí Minh và Trung Nam Group ký hợp đồng BT Dự án giải quyết ngập do triều khu vực Tp. Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1).
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương tăng kiểm soát hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung
11:04'
Uỷ ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết, hiện trong một số lĩnh vực, việc cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng được thực hiện thông qua việc ký kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.
-
Kinh tế Việt Nam
Loạt chính sách liên quan kinh tế mới hiệu lực từ tháng 5/2024
09:50'
Một loạt chính sách liên quan kinh tế như Chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển cụm công nghiệp; Quy định mới về quản lý seri tiền mới in; ... sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 5/2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Thời hạn chuyển nhượng quyền thu phí sử dụng tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
08:00'
Chính phủ ban hành Nghị định số 44/2024/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.
-
Kinh tế Việt Nam
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có Tổng Giám đốc mới
22:03' - 26/04/2024
Ông Nguyễn Tiến Thanh, Tổng Biên tập Tạp chí Đời sống và Pháp luật làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, đồng thời là Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Sân bay Tân Sơn Nhất thông thoáng, nhiều tuyến đường cửa ngõ TP. HCM ùn ứ
20:33' - 26/04/2024
Một số khu vực cửa ngõ TP.HCM ùn ứ cục bộ nhưng không quá nghiêm trọng. Trong khi đó, các bến xe, nhà ga nhộn nhịp hành khách, bắt đầu hành trình nghỉ Lễ 30/4 và 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Đưa vào hoạt động nhiều trạm dừng nghỉ tạm trên cao tốc Bắc - Nam dịp nghỉ lễ
17:45' - 26/04/2024
Cục Đường cao tốc Việt Nam đã có văn bản về việc tổ chức các điểm dừng nghỉ tạm dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông với những đoạn đã hoàn thành nhưng chưa có trạm dừng nghỉ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu ở Lạng Sơn dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5
17:39' - 26/04/2024
Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn thông tin, phía Cục Thương mại Bằng Tường, Trung Quốc thông báo việc làm thủ tục thông quan xuất nhập khẩu hàng hóa trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Giá vé máy bay dự báo tăng theo xu hướng toàn cầu
17:05' - 26/04/2024
Báo cáo xu hướng toàn cầu (Global Trend Report) do FCM Consulting dự báo giá vé máy bay toàn cầu sẽ tăng từ 3-7% trong năm 2024 và sẽ tiếp tục tăng trong những năm tiếp theo.
-
Kinh tế Việt Nam
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để đồng chí Vương Đình Huệ thôi giữ các chức vụ
16:48' - 26/04/2024
Ngày 26/4/2024, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã họp xem xét, cho ý kiến về công tác cán bộ như sau: