Chủ động kịch bản lạm phát, sẵn sàng điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý

15:05' - 09/07/2025
BNEWS Các chuyên gia kinh tế cho rằng, các chính sách tài khóa mở rộng hay các biện pháp tiền tệ nới lỏng là điểm tựa cho các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất định.

Ngày 9/7, tại hội thảo "Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2025" do Cục Quản lý giá và Học viện Tài chính (Bộ Tài chính) tổ chức, các chuyên gia cho rằng lạm phát năm 2025 có thể ở mức 3,4-4,2%.

Theo TS Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính (Bộ Tài chính) trong 6 tháng cuối năm, áp lực lạm phát được dự báo không lớn khi nguồn cung hàng hóa trong nước dồi dào do xuất khẩu gặp nhiều thách thức, đồng thời nhu cầu bên ngoài tăng trưởng chậm. Lạm hát trung bình cả năm 2025 được dự báo sẽ xoay quanh mức 3,4% nếu nhà nước không điều chỉnh mạnh giá dịch vụ y tế và giáo dục. Trong trường hợp căng thẳng thương mại giữa Mỹ và các đối tác lớn kéo dài, dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát trung bình năm 2025 có thể chỉ ở mức 3%.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, các chính sách tài khóa mở rộng như miễn, giảm thuế, tăng đầu tư công hay các biện pháp tiền tệ nới lỏng như hạ lãi suất, tăng hạn mức tín dụng, điều chỉnh tỷ giá linh hoạt trong suốt thời gian qua đã thực sự là điểm tựa cho các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất định.

Bên cạnh đó, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động trong 6 tháng đầu năm 2025 đã đạt mức hơn 152,7 nghìn doanh nghiệp, tăng 26,5% so với cùng kỳ năm trước. Nhờ đó, lao động có việc làm trong 6 tháng đầu năm 2025 đã tăng 538,1 nghìn người, còn thu nhập của người lao động cũng tăng 10,1% so với cùng giai đoạn của năm 2024.

 

Sự phát triển mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân nói trên trong nửa đầu năm 2025 cho thấy các Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.66 và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, đã ngay lập tức đi vào cuộc sống, củng cố, gia tăng niềm tin của người dân và cộng đồng doanh nghiệp vào quyết tâm cải cách của Đảng, Nhà nước cũng như vào sự cải thiện của môi trường kinh doanh theo hướng ngày càng thông thoáng hơn, công bằng hơn.

Theo PGS.TS Đào Thanh Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, các số liệu cũng cho thấy cùng với tăng trưởng kinh tế đạt mức cao, các cân đối vĩ mô vẫn được duy trì ổn định. Lạm phát trung bình 6 tháng đầu năm 2025 vẫn được kiểm soát ở mức hợp lý là 3,27%, thấp hơn mức mục tiêu 4 - 4,5% rất nhiều nhưng thách thức trong 6 tháng cuối năm cũng rất lớn.

PGS.TS Đào Thanh Tùng cho rằng, cùng với những căng thẳng về thương mại do chính sách thuế quan của Mỹ, kinh tế thế giới được dự báo sẽ tăng trưởng chậm lại, tạo ra những thách thức to lớn đối với xuất khẩu và sản xuất của Việt Nam.

Ở trong nước, việc cung tiền, tỷ giá tăng tương đối nhanh trong nửa đầu năm 2025 có thể gây sức ép lên giá cả trong thời gian tới. Điểm thuận lợi là giá cả hàng hóa cơ bản trên thế giới được dự báo sẽ khó tăng mạnh trong bối cảnh triển vọng kinh tế toàn cầu kém lạc quan.

Cùng quan điểm. TS. Nguyễn Đức Độ cũng lưu ý các áp lực từ tỷ giá và tăng trưởng tín dụng đến lạm phát cần được theo dõi sát sao để có chính sách kiểm soát lạm phát phù hợp. 

Theo TS. Nguyễn Đức Độ, trong 6 tháng đầu năm, tỷ giá USD/VND đã tăng tương đối mạnh, bất chấp đồng USD có xu hướng giảm giá trên thị trường quốc tế. Điều này trái với quy luật thông thường, chẳng hạn như trong 6 tháng cuối năm 2024 chỉ số DXY và tỷ giá USD/VND biến động cùng chiều.

Nguyên nhân chính khiến tỷ giá USD/VND biến động ngược chiều với chỉ số DXY trong năm 2025 là do chính sách tăng thuế nhập khẩu của Mỹ dẫn đến lo ngại xuất khẩu của Việt Nam bị ảnh hưởng tiêu cực, khiến nguồn cung USD sụt giảm. Ngoài ra, chính sách thuế quan mới của Mỹ được dự báo cũng khiến lạm phát tại nước này giảm chậm, do đó lãi suất tại Mỹ sẽ được duy trì ở mức cao trong một thời gian dài hơn.

Chênh lệch lãi suất giữa USD và VND cao sẽ tiếp tục tạo sức ép lên tỷ giá. Với việc chính sách thuế quan của Mỹ vẫn còn nhiều bất định, đồng thời mức thuế nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam cao hơn so với trước đây, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ sẽ gặp nhiều thách thức trong nửa cuối năm 2025 và gây sức ép lên tỷ giá và lạm phát. 

Trong khi đó, với định hướng tăng trưởng tín dụng trong cả năm 2025 là 16%, đồng thời Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) duy trì mặt bằng lãi suất thấp để hỗ trợ tăng trưởng GDP đạt 8% năm 2025, nhiều khả năng cung tiền sẽ tiếp tục tăng nhanh hơn tốc độ tăng GDP danh nghĩa khá nhiều và gây sức ép lên giá cả thời gian tới.

Ở chiều ngược lại, có nhiều yếu tố giúp kiềm chế lạm phát như việc xuất khẩu gặp nhiều thách thức tại thị trường Mỹ (do thuế quan) cũng như tại các thị trường khác (do tăng trưởng kinh tế thấp) sẽ khiến nguồn cung hàng hóa trong nước dồi dào hơn, giúp giảm áp lực lạm phát. Cùng với đó, giá các hàng hóa cơ bản đang có xu hướng giảm trong bối cảnh kinh tế toàn cầu được dự báo tăng trưởng chậm lại đáng kể do thuế quan.

Theo TS. Nguyễn Đức Độ, những thách thức đối với tăng trưởng của Việt Nam và thế giới cũng sẽ đồng thời là các yếu tố giúp cản đà tăng của giá cả trong nửa cuối năm 2025. 

Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết, trong những tháng cuối năm để bảo đảm thực hiện kiểm soát tốt lạm phát thì cần tiếp tục chú trọng theo dõi sát diễn biến kinh tế và lạm phát thế giới, những điều chỉnh chính sách kinh tế của các nước lớn đặc biệt là các đối tác thương mại chính của Việt Nam... nhằm đánh giá tác động, đưa ra các giải pháp ứng phó phù hợp nhằm hạn chế tác động tiêu cực lên mặt bằng giá trong nước.

Cùng với đó, giám sát chặt chẽ biến động giá cả thị trường trong nước nhất là với những hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu; chủ động và linh hoạt có các biện pháp điều tiết cung cầu và bình ổn thị trường nhằm bảo đảm sản xuất, đáp ứng nhu cầu của xã hội, không để xảy ra thiếu hàng, sốt giá, góp phần kiềm chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội.

Đồng thời, tiếp tục đảm bảo cân đối cung-cầu thị trường, đặc biệt là nhóm lương thực, thực phẩm và các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, điện và các nguyên liệu đầu vào quan trọng phục vụ sản xuất, đồng thời chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm hạn chế tác động của diễn biến thời tiết cực đoan tới nguồn cung hàng hóa và mặt bằng giá cả hàng hóa trong nước. Các bộ, ngành, địa phương chủ động thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp xúc tiến thương mại trong và ngoài nước để thúc đẩy hoạt động thương mại năm 2025.

Đặc biệt, chủ động công tác dự báo, tính toán và cập nhật kịch bản lạm phát theo diễn biến giá các mặt hàng thiết yếu và phương án giá cụ thể các mặt hàng nhà nước quản lý, thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường và các mặt hàng do Nhà nước quản lý theo nguyên tắc thị trường, chủ động tính toán, chuẩn bị sẵn sang các phương án giá, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng để kịp thời điều chỉnh theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét quyết định mức độ, thời điểm điều chỉnh phù hợp với diễn biến, mặt bằng giá thị trường, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Cục Quản lý giá cũng đề nghị, sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá theo quy định của pháp luật về giá để kiểm soát, bình ổn thị trường. Các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm tổ chức triển khai nhiệm vụ quản lý giá cả theo phân công thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan, đơn vị theo quy định tại Luật Giá và các văn bản hướng dẫn, tổ chức, theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thuộc lĩnh vực quản lý để có biện pháp điều hành phù hợp.

Ngoài ra, chủ động dự báo và có phương án bảo đảm cân đối cung cầu, nhất là trong các thời điểm thị trường có nhu cầu tăng cao đối với các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, vật liệu xây dựng, lương thực, thực phẩm, vật tư nông nghiệp, dịch vụ vận tải, …, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng gây tăng giá đột biến.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục