Chuẩn hoá quy trình biên soạn số liệu thống kê: Khắc phục con số GRDP “ảo”
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án “Đổi mới quy trình biên soạn số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”. Đề án này được kỳ vọng sẽ giải quyết tình trạng chênh lệch số liệu giữa tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tổng sản phẩm vùng (GRDP) đã tồn tại trong nhiều năm qua.
Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã phỏng vấn ông Hà Quang Tuyến, Vụ trưởng Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia, Tổng cục Thống kê xoay quanh vấn đề này.
Phóng viên: Tại sao trong thời gian qua lại tồn tại chênh lệch số liệu GRDP và GDP, thưa ông?
Ông Hà Quang Tuyến: Một thực trạng hiện nay đang tồn tại trong ngành thống kê đó là sự chênh lệnh GDP của Tổng cục Thống kê tính cho toàn bộ nền kinh tế và số liệu GRDP mà các Cục thống kê tính cho địa phương. Theo tôi, có ba nguyên nhân dẫn tới tình trạng chênh lệch này.
Nguyên nhân thứ nhất là do trong các năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh và năng động dẫn đến tình trạng nhiều doanh nghiệp thành lập tại địa phương này, nhưng đồng thời cũng thành lập các Chi nhánh tại địa phương khác. Việc này dẫn đến công tác thu thập thông tin từ các Chi nhánh trực thuộc gặp rất nhiều khó khăn, gây trùng lặp giữa các địa phương với nhau.
Nguyên nhân thứ hai xuất phát từ thành tích của địa phương. Thực tế là khi các tỉnh và thành phố xây dựng kế hoạch tăng trưởng, thường không căn cứ vào năng lực thực tế của địa phương mà thường xây dựng mục tiêu rất cao. Đơn cử trong kế hoạch giai đoạn 2011 - 2015, cả nước đặt mục tiêu tăng trưởng trên dưới 7%, trong khi đó mục tiêu tăng trưởng của các địa phương cộng dồn vào lên tới 13 - 14%, gấp từ 1,8 - 1,9 lần.
Một nguyên nhân chủ quan khác, theo tôi đó là xuất phát từ nội tại của các cán bộ biên soạn tài khoản quốc gia của các địa phương. Lực lượng này hiện thiếu về số lượng và năng lực cùng còn những hạn chế.
Phóng viên: Việc Tổng cục Thống kê sẽ thay thế các Cục thống kê địa phương thực hiện công tác biên soạn số liệu GRDP sẽ gặp khó khăn gì?
Ông Hà Quang Tuyến: Việc biên soạn và công bố số liệu thống kê 6 tháng đầu năm 2017 cho các địa phương thống nhất sử dụng đã gặp phải không ít khó khăn. Khó khăn thứ nhất, đó là nguồn thông tin đầu vào phân cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Trước đây, nếu giao cho các Cục thống kê biên soạn thì những nguồn thông tin sẽ được thu thập trực tiếp từ các sở, ngành, địa phương, nhưng khi Tổng cục Thống kê biên soạn thì việc này phải do các Bộ, ngành cung cấp. Tuy nhiên, trên thực tế việc cung cấp này chưa đáp ứng được yêu cầu.
Một khó khăn khác là thời gian biên soạn với yêu cầu đặt ra là phải công bố rất sớm. Ví như số liệu của 6 tháng đầu năm thì chúng tôi phải công bố vào 30/5 và cả năm là 30/11, trong khi các hoạt động kinh tế vẫn đang diễn ra, các số liệu thu thập được còn hạn chế nên việc biên soạn chưa đảm bảo chất lượng.
Khó khăn cuối cùng, theo tôi là qua Đ ại hội Đ ảng bộ cấp tỉnh nhiệm kỳ 2015 - 2020 , chúng ta có thể thấy rằng nhiều địa phương vẫn đặt mục tiêu tăng trưởng tương đối cao so với năng lực của từng địa phương.
Đơn cử trong kỳ kế hoạch 2016 - 2020, cả nước đề ra mục tiêu tăng trưởng là 6,5 - 7%, nhưng tổng hợp từ kế hoạch của các địa phương thì con số này được tính là 8,75%. Mặc dù con số này giảm hơn con số chênh lệnh 13,4 % của giai đoạn trước, nhưng vẫn cao hơn so với kế hoạch mà cả nước đề ra.
Phóng viên: Dự kiến những thay đổi mới trong công tác biên soạn GRDP tác động như thế nào đến các địa phương?
Ông Hà Quang Tuyến: Việc chuẩn hóa quy trình biên soạn số liệu GRDP đã thực hiện được 3 cùng. Đó là cùng phương pháp tính, tiếp đến là cùng nguồn thông tin và cùng một người tính. Theo tôi, công tác này sẽ đảm bảo chất lượng số lieu và không bị tác động về mặt khách quan cũng như chủ quan của bên ngoài.
Nếu số liệu biên soạn của GRDP tốt hơn sẽ phục vụ một cách hiệu quả công tác xây dựng quy hoạch cũng như phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong thời gian tới .
Điều này đòi hỏi các địa phương khi xây dựng kế hoạch cần phải căn cứ vào nguồn lực của mình, không nên xây dựng quá cao. Vì rõ ràng, lãnh đạo địa phương và doanh nghiệp dù rất nỗ lực phấn đấu, nhưng quyết toán số liệu của ngành thống kê thường mang tính khách quan. Do đó, nếu chỉ tiêu GRDP đạt thấp sẽ ảnh hưởng tới thành tích của địa phương.
Phóng viên: Tổng cục Thống kê có những kế hoạch nào nhằm đảm bảo công tác và nâng cao hơn nữa chất lượng tính toán chỉ số GDP và GRDP?
Ông Hà Quang Tuyến: Gần đây nhất, ngày 11/5, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 643/QD-TTg phê duyệt đề án tăng cường quản lý Nhà nước về chất lượng thống kê đến năm 2030 . Đây là cơ sở pháp lý để ngành thống kê nâng cao chất lượng số liệu thống kê của mình.
Nói về chất lượng số liệu thống kê, chúng ta đều biết nó phụ thuộc vào 3 nhóm chủ thể chính tham gia vào các hoạt động. Nhóm chủ thể thứ nhất là các đối tượng cung cấp thông tin thống kê như: doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, yêu cầu các đối tượng này làm sao cung cấp đầy đủ và kịp thời các thông tin của ngành thống kê.
Nhóm chủ thể thứ hai là nhóm sản xuất số liệu thống kê chính là Tổng cục Thống kê. Chúng tôi phải nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp để làm sao sản xuất được các thông tin thống kê có chất lượng.
Nhóm cuối cùng là nhóm đối tượng sử dụng thông tin thống kê cũng có sự hiểu biết nhất định về các thông tin thống kê để làm sao trong quá trình sử dung đáp ứng được yêu cầu.
Phóng viên: Xin cám ơn ông./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV: Làm rõ giải pháp thúc đẩy tăng trưởng GDP
20:02' - 09/06/2017
Nhiều ý kiến bày tỏ đồng tình với quyết tâm của Chính phủ, kiên định mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2017 là 6,7% cùng các nhóm giải pháp cụ thể đã được đặt ra.
-
Kinh tế Việt Nam
Phát huy tối đa mọi nguồn lực để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP
19:24' - 25/05/2017
Để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng bền vững, Chính phủ cần tạo môi trường thông thoáng hơn để kêu gọi đầu tư; tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp phát triển.
-
Kinh tế Thế giới
GDP của 70 thị trường mới nổi sẽ tăng trưởng 4,6% năm 2017
10:10' - 23/05/2017
Tổng GDP của 70 thị trường mới nổi trên toàn cầu dự kiến sẽ tăng trưởng 4,6% trong năm 2017, cao hơn nhiều so với mức tăng 1,8% của các nước phát triển.
-
Kinh tế Việt Nam
Dự báo GDP của APEC tăng cao hơn tốc độ tăng trưởng toàn cầu
11:17' - 17/05/2017
Cơ quan hỗ trợ chính sách Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương APEC (PSU) giới thiệu Báo cáo về các xu thế ở khu vực APEC với chủ đề “Toàn cầu hóa: Tốt-Xấu và vai trò của chính sách”.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Đưa Việt Nam trở thành cửa ngõ tài chính quan trọng, đón đầu dòng vốn quốc tế
13:17'
Sáng 11/6, Quốc hội nghe Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Nhiều tín hiệu tích cực tạo đà cho tăng trưởng kinh tế
12:47'
Trong tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2025, nền kinh tế Việt Nam ghi nhận nhiều chỉ số kinh tế tăng trưởng khả quan, với xu hướng cải thiện rõ rệt qua từng tháng...
-
Kinh tế Việt Nam
Khi Đà Nẵng mở lối cho sáng kiến tài chính thế giới
10:47'
Nhiều chuyên gia trong và ngoài nước đánh giá, Việt Nam đang đi đúng hướng trong chiến lược xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC), với cách tiếp cận không tập trung vào một địa điểm duy nhất.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Chính trị, Ban Bí thư cơ bản thống nhất hai nội dung lớn trong dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi)
10:08'
Thay mặt Bộ Chính trị, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 162-KL/TW (ngày 6/6/2025) của Bộ Chính trị.
-
Kinh tế Việt Nam
Thực hiện đồng bộ các giải pháp về sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy
10:07'
Ngày 11/6, Quốc hội bước vào đợt họp thứ 2 Kỳ họp thứ 9. Quốc hội đã thông qua việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.
-
Kinh tế Việt Nam
Còn nhiều tiềm năng để Việt Nam và Anh tăng cường hợp tác thương mại-công nghệ
08:39'
Việt Nam và Anh còn nhiều tiềm năng hợp tác về thương mại số, dịch vụ, công nghệ xanh, công nghệ tài chính, trí tuệ nhân tạo (AI), chất bán dẫn, lượng tử và nhiều lĩnh vực khác.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Chủ tịch Thượng viện Pháp Gérard Larcher
08:38'
Chiều 10/6 theo giờ địa phương, tại thủ đô Paris, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc hội kiến Chủ tịch Thượng viện Gérard Larcher.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam thúc đẩy hợp tác nghị viện ASEAN và Argentina
08:34'
Hạ viện Argentina và Uỷ ban Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Buenos Aires (ACBA) đã tổ chức Hội thảo trao đổi tăng cường hợp tác giữa Nghị viện Argentina và ASEAN.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng đặt hàng chuyên gia, trí thức kiều bào thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ
08:28'
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có buổi gặp gỡ, làm việc để lắng nghe chia sẻ và các ý kiến, đề xuất, hiến kế của đại diện chuyên gia, trí thức kiều bào Việt Nam tại Pháp.