Công nghiệp phụ trợ: “Phụ” nhưng là xương sống
Được coi là lĩnh vực xương sống đối với công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước, ngành công nghiệp phụ trợ là ngành công nghiệp tập trung sản xuất các phụ tùng, phụ kiện và các bán thành phẩm để cung cấp cho các doanh nghiệp chuyên sản xuất, gia công và lắp ráp các thành phẩm là các loại vật liệu công nghiệp và các sản phẩm tiêu dùng.
Trong thời đại kinh tế hóa - công nghiệp hóa, ngành công nghiệp phụ trợ trở thành một nhân tố quan trọng đóng góp vào sự phát triển lâu dài của các doanh nghiệp. Đây cũng là một cơ hội cho các nhà sản xuất tiếp cận công nghệ lẫn bí quyết hiện đại trong quá trình sản xuất.
Ngành công nghiệp phụ trợ cũng cho phép các nhà kinh doanh không nhất thiết phải tham gia quá trình sản xuất toàn diện nhưng vẫn có thể sản xuất các sản phẩm chất lượng cao cũng như thu hút nguồn đầu tư nước ngoài.
“Trợ thủ” đắc lực
Hiện nay trên thế giới, ngành công nghiệp phụ trợ ngày càng phát triển và có vai trò quan trọng trong việc tham gia chuỗi cung ứng cũng như chuỗi giá trị toàn cầu.
Việc phát triển công nghiệp phụ trợ được xem là một trong những chính sách ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia phát triển và đang phát triển nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp, góp phần đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.
Sản phẩm công nghiệp phụ trợ thường được sản xuất với quy mô nhỏ, do các doanh nghiệp nhỏ và vừa thực hiện. Chính vì vậy, các bộ phận như đầu máy, thân xe, bánh xe trong ngành công nghiệp ô tô thường không được kể là công nghiệp phụ trợ vì chủ yếu do các công ty lớn sản xuất với quy mô lớn.
Đối với ngành công nghiệp ô tô, công nghiệp phụ trợ là những linh kiện, những phụ liệu ở cấp thấp hơn được cung cấp để sản xuất ra đầu máy, thân xe...
Kinh nghiệm của một số nước, trong đó có Trung Quốc, cho thấy sự liên kết hiệu suất giữa các doanh nghiệp vừa và nhỏ sản xuất các sản phẩm phụ trợ với các doanh nghiệp lớn có vốn đầu tư của nước ngoài, và công nghệ, tri thức quản lý được chuyển giao từ doanh nghiệp lớn đến doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Ngoài hiệu quả tạo nhiều việc làm, thu hút lao động dư thừa, công nghiệp phụ trợ đóng vai trò rất quan trọng trong việc tăng sức cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp chính và đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá theo cả chiều rộng và chiều sâu.
Công nghiệp phụ trợ không phát triển sẽ làm các công ty lắp ráp và những công ty sản xuất thành phẩm cuối cùng khác sẽ phải phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu.Dù những sản phẩm này có thể được cung cấp với giá rẻ ở nước ngoài nhưng vì chủng loại quá nhiều, phí tổn chuyên chở, bảo hiểm sẽ đẩy chi phí đầu vào tăng lên.
Bên cạnh đó, còn có rủi ro về tiến độ, thời gian nhận hàng nhập khẩu.Công ty đa quốc gia sẽ gặp khó khăn trong việc quản lý dây chuyền cung cấp nếu phải nhập khẩu phần lớn linh kiện, bộ phận, và các sản phẩm công nghiệp phụ trợ khác. Do vậy, công nghiệp phụ trợ không phát triển thì các ngành công nghiệp chính sẽ thiếu sức cạnh tranh và phạm vi cũng giới hạn trong một số ít các ngành.
Điểm tựa tương lai
Theo kinh nghiệm của Singapore, để phát triển ngành công nghiệp phụ trợ là một quá trình lâu dài cần phải chú trọng các nhân tố nhân sự, công nghệ, tài chính và hệ thống phân phối.
Đặc biệt, các nước cần tạo dựng khuôn khổ pháp lý hoàn chỉnh thuận lợi để phục vụ ngành cũng như doanh nghiệp tham gia công nghiệp hỗ trợ. Các nước cần có các văn bản quy định về phẩm cấp kỹ thuật, đăng ký ngành nghề, thay đổi về hải quan, về chính sách thuế...
Trong khi đó, sự phát triển của công nghiệp phụ trợ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó có dung lượng thị trường. Điều này xuất phát từ thực tế rằng ngành công nghiệp phụ trợ là ngành đòi hỏi nhiều vốn và công nghệ hiện đại.
Để giảm thiểu chi phí trên một đơn vị sản phẩm, các doanh nghiệp phải tính đến lợi thế kinh tế nhờ quy mô. Nguyên nhân là các nhà đầu tư muốn đảm bảo một thị trường có dung lượng lớn (hoặc ít ra có tiềm năng dung lượng lớn trong tương lai) trước khi đưa ra quyết định đầu tư.
Một điểm đáng lưu tâm là tình trạng thiếu thông tin và sự chênh lệch về tiêu chuẩn chất lượng giữa nhà cung cấp linh phụ kiện và các doanh nghiệp lắp ráp cũng là các nhân tố cản trở sự phát triển của ngành công nghiệp phụ trợ.
Nhân lực là vấn đề sống còn cho phát triển bất cứ một ngành nghề nào. Vì vậy để phát triển công nghiệp phụ trợ, cần phải xây dựng được một đội ngũ kỹ sư lành nghề, có khả năng sản xuất nguyên phụ liệu hoặc nghiên cứu công nghệ để đưa công nghiệp phụ trợ phát triển.
Các chuyên gia Nhật Bản cho rằng nguồn nhân lực có trình độ cao được đánh giá quan trọng hơn máy móc hiện đại. Nếu chỉ đơn thuần dựa vào máy móc, dây chuyền thì sẽ không tạo ra khả năng cạnh tranh quốc tế vì các quốc gia đều có thể sở hữu chúng.
Vì vậy, điểm tạo ra khác biệt chính là đội ngũ nhân công có tay nghề cao vì họ chính là những người trực tiếp vận hành, cải tiến máy móc, phát minh ra những phương pháp mới nhằm nâng cao hiệu quả công việc.
Bên cạnh đó, những chính sách thuế có tính ưu đãi và các chính sách hỗ trợ khác (hỗ trợ công nghệ, tài chính, đào tạo...) là công cụ quan trọng trong việc thúc đẩy công nghiệp phụ trợ phát triển.
Với các ưu đãi về tài chính, về đất đai hạ tầng, về đầu tư, về nguồn nhân lực, chính sách khuyến khích thành lập các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp hỗ trợ, xây dựng các quỹ đặc thù riêng cho công nghiệp hỗ trợ, hình thành tổ chức đầu mối để dẫn dắt liên kết các doanh nghiệp làm công nghiệp hỗ trợ, phân xử các tranh chấp hợp đồng cung ứng, xây dựng ban hành cơ sở dữ liệu đầy đủ về công nghiệp hỗ trợ...
Tăng nhu cầu nội địa cũng là một trong các nhiệm vụ quan trọng nhất nhằm đẩy mạnh phát triển công nghiệp phụ trợ. Tuy vậy, để đảm bảo có thể thu được lợi nhuận cao nhất cũng như xây dựng được một thị trường nội địa phát triển thì các nước cần quan tâm đến hệ thống phân phối.
Hệ thống phân phối có thể cung cấp đầy đủ, dễ dàng những nhu cầu về linh kiện cho những doanh nghiệp có nhu cầu sẽ góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp phụ trợ.
Tin liên quan
-
DN cần biết
Nhiều doanh nghiệp FDI đầu tư vào công nghiệp phụ trợ tại Đồng Nai
14:46' - 19/04/2016
Gần 4 tháng đầu năm 2016, tỉnh Đồng Nai thu hút được 33 dự án mới của nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có 15 dự án đầu tư vào công nghiệp phụ trợ với 2 ngành chủ yếu là cơ khí và dệt may.
Tin cùng chuyên mục
-
DN cần biết
Quy định mới về mức lương của lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước
06:30'
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 248/2025/NĐ-CP quy định chế độ tiền lương, thù lao, tiền thưởng của lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước.
-
DN cần biết
Mỹ có thể áp thuế với chip bán dẫn và dược phẩm cao hơn ô tô
16:01' - 17/09/2025
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết có thể áp mức thuế quan đối với các mặt hàng có lợi nhuận cao như chip bán dẫn và dược phẩm cao hơn mức 25% đang áp dụng với ô tô.
-
DN cần biết
Sắp diễn ra Triển lãm quốc tế thực phẩm và đồ uống Việt Nam 2025
14:49' - 17/09/2025
Triển lãm không chỉ giới thiệu sản phẩm và công nghệ hiện đại còn tạo cầu nối giữa nhà sản xuất, phân phối, bán lẻ và tạo cơ hội kết nối, hợp tác, mở rộng thị trường.
-
DN cần biết
Bộ trưởng Bộ Công Thương gửi thư đề nghị Hoa Kỳ xem xét khách quan về thương mại thủy sản
08:36' - 16/09/2025
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đề nghị Bộ trưởng Howard Lutnick quan tâm, xem xét khách quan để đảm bảo kết quả hợp lý đối với các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam.
-
DN cần biết
Gỡ “điểm nghẽn” tạo đột phá cho khu vực tư nhân
20:31' - 15/09/2025
Chiều 15/9 tại Hà Nội, Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) 2025 đã diễn ra với chủ đề “Khai phóng tiềm năng – Kiến tạo tương lai Việt”.
-
DN cần biết
Dự thảo Nghị định mới hướng dẫn thi hành Luật Quản lý ngoại thương
21:00' - 13/09/2025
Bộ Công Thương xây dựng dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 69 2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Quản lý ngoại thương, dự kiến trình Chính phủ tháng 11/2025.
-
DN cần biết
Thuế tỉnh Tuyên Quang đồng bộ giải pháp hoàn thành thu ngân sách năm 2025
19:12' - 12/09/2025
Thuế tỉnh Tuyên Quang hỗ trợ người nộp thuế trong việc thực hiện chính sách, pháp luật thuế, các thủ tục hành chính thuế giải đáp các vướng mắc của người nộp thuế về chính sách, pháp luật thuế.
-
DN cần biết
Trung tâm Khuyến nông Hà Nội thông tin làm rõ vụ việc cấm thầu 2 doanh nghiệp
17:40' - 12/09/2025
Như thông tin TTXVN đã đưa ngày 8/9 về việc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cấm thầu 2 doanh nghiệp có hành vi gian lận.
-
DN cần biết
Giá vật liệu biến động khiến giá gói thầu xây dựng tăng đáng kể
10:04' - 11/09/2025
Trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk giá vật liệu xây dựng thông thường có nhiều biến động, đặc biệt là giá cát xây dựng tại một số địa phương tăng đột biến.