Đà Nẵng bứt phá chuyển đổi số, hướng tới trung tâm công nghệ số Đông Nam Á

Kế thừa hạ tầng, nền tảng chính quyền điện tử, thành phố Đà Nẵng tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong quản trị hành chính công và phát triển kinh tế số. Ngay khi mô hình chính quyền 2 cấp chính thức đi vào vận hành, Đà Nẵng đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain vào quy trình giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp. Đây cũng là thời điểm thành phố quyết thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Từ vùng thử nghiệm đến thành phố quản trị số tiên phong

Đà Nẵng là địa phương năng động trong việc ứng dụng công nghệ vào quản lý hành chính công. Ứng dụng AI hay blockchain không còn là khái niệm xa vời mà đang trở thành công cụ đắc lực, mang lại những thay đổi đột phá, nâng cao hiệu quả hoạt động trong bộ máy hành chính nhà nước tại địa phương. Trong công tác quản lý hành chính, AI giúp tối ưu hóa quy trình, rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, giảm thiểu giấy tờ, mang lại sự tiện lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp. Công nghệ trí tuệ nhân tạo còn giúp nâng cao chất lượng dịch vụ công, cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, hỗ trợ cán bộ đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu, hướng tới sự minh bạch và công bằng; phân tích dữ liệu lớn, giúp các cơ quan nhà nước hiểu rõ hơn về nhu cầu của người dân, doanh nghiệp, dự báo xu hướng và hoạch định chính sách hiệu quả hơn.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1236/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về ứng dụng và phát triển công nghệ blockchain đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đây là nền tảng pháp lý quan trọng, mở đường cho các địa phương như Đà Nẵng xây dựng hệ sinh thái blockchain riêng, hướng tới phát triển các lĩnh vực mới như tài sản số, quản lý đất đai bằng công nghệ chuỗi khối.

Về vấn đề ứng dụng công nghệ blockchain trong quản trị hành chính công tại Đà Nẵng, ông Nguyễn Hoài Tưởng, Giám đốc Trung tâm Big Data và AI khẳng định, việc ứng dụng blockchain không chỉ giúp nâng cao tính minh mạch, bảo mật trong quản lý dữ liệu, mà còn mở ra hướng tiếp cận mới trong điều hành các dịch vụ công. Tuy nhiên, để hiện thực hóa, địa phương cần triển khai những mô hình thử nghiệm cụ thể. Một trong những cách tiếp cận hiệu quả là áp dụng mô hình sandbox (thử nghiệm có kiểm soát).

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ giải quyết thủ tục hành chính và chỉ đạo điều hành, thành phố Đà Nẵng sử dụng thông tin, dữ liệu, biểu đồ, cảnh báo các dịch vụ để chỉ đạo điều hành như: tình hình xử lý cung cấp thủ tục hành chính (số lượng hồ sơ, thủ tục hành chính sắp đến hạn trả hoặc đến hạn chưa có kết quả, góp ý, phản ánh của người dân); bản đồ điều hành trên địa bàn phường, xã; thông tin mưa ngập.

Tổng đài 1022 đã ứng dụng Chatbot để hỗ trợ cung cấp thông tin, xử lý những ý kiến, phản ánh, góp ý và giải đáp thắc mắc của người dân về dịch vụ công. Chatbot này được tích hợp trên nhiều nền tảng bao gồm: ứng dụng Messenger trên Facebook, trang Fanpage Zalo "Tổng đài 1022" và trên website riêng của tổng đài. Trung tâm giám sát, điều hành thông minh (IOC) thành phố Đà Nẵng cũng đã triển khai chia sẻ dữ liệu đến các phường, xã. Dựa trên những thông tin số liệu mà Trung tâm IOC cung cấp, lãnh đạo phường, xã có thể sử dụng để có thêm thông tin, phục vụ cho công tác chỉ đạo điều hành chung của địa phương.

Ông Nguyễn Văn Quốc, Giám đốc Trung tâm giám sát, điều hành thông minh (IOC) thành phố Đà Nẵng (IOC) cho biết: "Thông qua giám sát việc cung cấp dịch vụ công cũng như xử lý các thủ tục hồ sơ hành chính của IOC, những hồ sơ sắp đến hạn phải trả hoặc quá hạn đều được trung tâm đưa ra cảnh báo về cho các phường, xã, đồng thời nhắn tin, email thông báo cho lãnh đạo phường, xã biết, cũng như gửi trực tiếp đến cán bộ thụ lý hồ sơ. Qua đó, giúp nhắc việc cho cán bộ để kịp thời trả hồ sơ đúng hạn, hạn chế tối đa trả hồ sơ trễ hạn, nâng cao mức độ hài lòng của người dân khi thực hiện dịch vụ công".

Đà Nẵng đã đạt được nhiều kết quả quan trọng như phát triển hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi để xây dựng chính quyền số và hiện đại dịch vụ công. So với các địa phương khác, thành phố Đà Nẵng có hạ tầng công nghệ thông tin khá đồng bộ. Do vậy, khi ứng dụng AI hay blockchain vào hệ thống dịch vụ công như: quản lý đô thị, hạ tầng, đất đai, dân cư… sẽ phát huy hiệu quả vượt trội.

Ông Lê Sơn Phong, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng khẳng định, chuyển đổi số không chỉ là xu thế mà còn là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hiện đại hóa chính quyền và nâng cao chất lượng sống của người dân. Tỷ lệ xử lý hồ sơ trực tuyến toàn trình của thành phố Đà Nẵng đạt gần 60%, gần 50% người dân trưởng thành đã có tài khoản công dân số, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của Trung tâm điều hành thông minh (IOC), đã giúp Đà Nẵng vận hành chính quyền hiệu quả trên nền tảng dữ liệu số.

Phát triển kinh tế số, thương mại điện tử gắn với kết nối vùng Đà Nẵng

Ngành công nghiệp công nghệ thông tin tiếp tục khẳng định là một trong 5 ngành kinh tế trọng điểm của thành phố Đà Nẵng. Năm 2024, doanh thu công nghiệp công nghệ thông tin thành phố Đà Nẵng (cũ) đạt 39.888 tỷ đồng; số lượng doanh nghiệp công nghệ số là 2.556, đạt tỷ lệ 2,35 doanh nghiệp/1.000 dân (gấp gần 3 lần tỷ lệ trung bình toàn quốc). Tổng số lao động công nghệ thông tin trên địa bàn khoảng 57.000 người, đạt tỷ lệ 7,7% tổng lực lượng lao động (gấp gần 3 lần trung bình toàn quốc là 2,7%).

Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng cho biết, năm 2023, kinh tế số đóng góp 20,96% GRDP (trung bình toàn quốc là 16,5%); năm 2024 là 22% GRDP (trung bình toàn quốc là 18,3%). Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030, quy mô kinh tế số đạt tối thiểu 35-40% GRDP toàn thành phố (Nghị quyết số 57-NQ/TW là 30%).

Đà Nẵng phát triển kinh tế số lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm nền tảng, thúc đẩy phát triển bền vững. Công nghệ số được tích hợp vào các ngành, lĩnh vực, tạo động lực đổi mới mô hình, nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, chuyển dịch nền kinh tế theo hướng kinh tế số. Các doanh nghiệp công nghệ số tại địa phương phát triển mạnh mẽ, từng bước làm chủ công nghệ, phát triển các sản phẩm nền tảng, ứng dụng "Made in Da Nang".

Theo ông Trần Quốc Chính, Tổng Giám đốc CMC Cyber Security, thành phố Đà Nẵng phát triển kinh tế số dựa trên thế mạnh về nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực, ví dụ như sản xuất chip, xây dựng các trung tâm ứng dụng dữ liệu số và biến dữ liệu này thành tài sản số để phát triển. Hiện nay, Đà Nẵng đang hướng đến xây dựng đô thị thông minh dựa trên nền tảng số và hướng trở thành trung tâm tài chính số. "Chúng tôi mong muốn được xây dựng một trung tâm Data Center tại Đà Nẵng để phát triển kinh tế số tại đây", ông Chính nói.

Với lợi thế là trung tâm kinh tế lớn nhất của khu vực miền Trung, có hạ tầng giao thông và logistics hiện đại, cùng kinh nghiệm trong triển khai chính quyền điện tử và kinh tế số, Đà Nẵng là điểm hội tụ của các doanh nghiệp kết nối hoạt động kinh doanh trực tuyến thương mại điện tử. Trong giai đoạn 2023 – 2025, hoạt động thúc đẩy liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử đã đạt được nhiều kết quả thiết thực. Thông qua các chuỗi hoạt động như đào tạo, kết nối nền tảng số và triển khai các mô hình hợp tác giữa doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, kênh bán hàng trực tuyến đã hình thành hệ sinh thái thương mại số, tạo điều kiện để Đà Nẵng và các địa phương tiếp cận sâu và từng bước tham gia vào thị trường quốc tế.

Ở góc nhìn kinh tế số từ hoạt động thương mại điện tử, bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho rằng, Đà Nẵng là thành phố tiên phong trong phát triển thương mại số và kết nối vùng. Sự chủ động của Đà Nẵng trong chuyển đổi số đã giúp thành phố tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển kinh tế số bền vững có tính kết nối giữa các vùng và địa phương. Trong giai đoạn 2026 – 2030, Bộ Công Thương định hướng tiếp tục đẩy mạnh hoạt động liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử theo hướng đồng bộ, thực chất và bền vững, tập trung hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng và nền tảng số, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hình thành mạng lưới hợp tác đa tầng giữa các địa phương, doanh nghiệp và đơn vị cung cấp dịch vụ số nhằm góp phần tăng trưởng kinh tế số quốc gia và Đà Nẵng là một mắt xích quan trọng.

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, thành phố Đà Nẵng đặt ra 51 mục tiêu, chỉ tiêu như đến năm 2050, quy mô kinh tế số đạt tối thiểu 60% GRDP (Nghị quyết số 57-NQ/TW là 50%); tối thiểu có 3 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến (mục tiêu toàn quốc có 10 doanh nghiệp); thu hút thêm ít nhất 1 tổ chức, doanh nghiệp công nghệ hàng đầu thế giới đặt trụ sở, đầu tư nghiên cứu, sản xuất tại thành phố... Từ đó, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thành phố phát triển vững chắc; chính quyền thực hiện chỉ đạo, điều hành, cung cấp dịch vụ và giao dịch với người dân, doanh nghiệp trên môi trường số; Đà Nẵng là một trong các trung tâm công nghiệp công nghệ số và đổi mới sáng tạo của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.