Đề xuất giải pháp cho đầu tư lưới điện tại Lào Cai

Công nhân điện lực Lào Cai thay máy biến áp. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Trong những năm qua, công tác đầu tư xây dựng dự án điện luôn được Công ty Điện lực Lào Cai (PC Lào Cai) - thuộc Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) quan tâm chú trọng. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện, PC Lào Cai đã và đang gặp phải những khó khăn vướng mắc. Điều này đòi hỏi câu trả lời thỏa đáng để giải quyết.

Công ty Điện lực Lào Cai cho biết, hiện nay, công ty đang thực hiện đầu tư các dự án lưới điện, đây là các công trình hạ tầng kỹ thuật công cộng chủ yếu thuộc công trình cấp IV, có quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp được thực hiện đầu tư trong thời gian ngắn (dưới 1 năm). Mục đích đầu tư nhằm kịp thời chống quá tải, giảm tổn thất, nâng cao chất lượng điện năng cũng như đáp ứng nhu cầu hiện đại hóa lưới điện.

Theo quy định của Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 ngày 17/6/2020 thì các dự án lưới điện nêu trên thuộc diện phải chấp thuận chủ trương đầu tư của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (Điều 32). Tuy nhiên việc lập chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư xây dựng lưới điện là chưa có tiền lệ đối với cả ngành điện và cơ quan chủ trì thẩm định, dẫn đến việc triển khai thực hiện còn nhiều vướng mắc, mất rất nhiều thời gian, ảnh hưởng rất lớn tới việc cân đối bố trí nguồn vốn cũng như tiến độ triển khai dự án.

Bên cạnh đó, đại diện PC Lào Cai cũng cho hay, nhà đầu tư phải thực hiện biện pháp bảo đảm thực hiện dự án đầu tư (ký quỹ hoặc bảo lãnh nghĩa vụ ký quỹ). Nhưng hiện tại ngành điện đang rất khó khăn trong việc huy động vốn, cân đối nguồn vốn để đầu tư các dự án điện, sửa chữa, bảo dưỡng các công trình điện để đảm bảo cung ứng điện, việc phải ký quỹ hoặc bảo lãnh nghĩa vụ ký quỹ là không khả thi, gây phát sinh thêm chi phí không cần thiết cho dự án.

Cán bộ điện lực thành phố Lào Cai kiểm tra khoang trung thế trên đường Hồng Hà. Ảnh: Quốc Khánh - TTXVN

Mặt khác theo quy định trước khi đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, dự án phải được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua Danh mục dự án thu hồi đất; hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư phải đề xuất nhu cầu sử dụng đất, trong đó gồm các yêu cầu: giới thiệu tổng thể về khu đất (địa chỉ, diện tích, ranh giới, vị trí địa lý); lập bảng cơ cấu hiện trạng sử dụng đất, bản đồ hiện trạng sử dụng đất; nêu rõ diện tích đất và cơ cấu sử dụng đất, thời hạn, tỷ lệ sử dụng đất của từng hạng mục công trình. Do đặc thù công trình điện đi theo tuyến, mỗi móng cột chỉ thu hồi một vài m2 đất, nên việc xác định nhu cầu sử dụng đất cho từng vị trí cột như vậy rất khó khăn và không khả thi.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc PC Lào Cai cho biết, qua thực tế triển khai các dự án lưới điện trung hạ áp (điện áp từ 35 kV trở xuống), việc sử dụng đất của công trình chủ yếu trên hành lang đường giao thông, đất sử dụng vào mục đích công cộng (công trình năng lượng) và phần rất nhỏ đất đền bù, giải phóng mặt bằng, thu hồi của người dân. Việc thực hiện các thủ tục giao đất, cho thuê đất cho từng vị trí móng cột, móng trạm, hành lang tuyến đường dây trung hạ áp rất phức tạp và khó thực hiện.

Những khó khăn vướng mặc trên đã được PC Lào Cai báo cáo Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tổng hợp kiến nghị đến các bộ, ngành liên quan. Như vậy vấn đề đặt ra ở đây là cần phải có một cơ chế đặc thù cho các dự án đầu tư hệ thống điện Quốc gia (lưới điện truyền tải và phân phối), coi các công trình này là các công trình hạ tầng kỹ thuật công cộng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, thì được miễn áp dụng thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư.

Trong giai đoạn 2023-2024, Công ty Điện lực Lào Cai đã và đang triển khai 20 dự án đầu tư xây dựng với tổng mức đầu tư trên 200 tỷ đồng. Việc sớm hoàn thành các dự án và đưa vào quản lý vận hành sẽ phát huy hiệu quả trong việc đảm bảo cung cấp điện phục vụ đời sống sinh hoạt cũng như sản xuất của nhân dân, doanh nghiệp đặc biệt là các khu vực vùng sâu vùng xa trên địa bàn tỉnh Lào Cai.