Doanh nghiệp "hiến kế" thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt

"Để người dân hạn chế sử dụng dùng tiền mặt, nhất thiết phải tạo được sự tiện dụng và an toàn dựa trên các giải pháp công nghệ tài chính". Đây là ý kiến của ông Đinh Thanh Sơn, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Cổ phần bưu chính Viettel (Viettel Post) tại diễn đàn "Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong doanh nghiệp" diễn ra chiều 26/8, tại Hà Nội.
Chia sẻ thực tế tại Viettel Post, ông Đinh Thanh Sơn cho biết việc người dùng chủ yếu lựa chọn phương thức thanh toán bằng tiền mặt đang gây ra nhiều khó khăn và rủi ro cho các đơn vị cung cấp dịch vụ hậu cần thương mại điện tử trong việc kiểm soát và điều hành. Cụ thể như rủi ro trong việc thu tiền cước, tiền hàng trả sau (COD)... do tính toán nhầm lẫn, tiền giả hoặc mất cắp trong quá trình giao hàng...và rủi ro tài chính khi nhân viên có thể chiếm dụng công nợ trong quá trình thu tiền của khách hàng.
"Do đó, nếu việc mua bán hàng hóa, đặc biệt là thương mại điện tử hạn chế việc sử dụng tiền mặt thì doanh nghiệp hậu cần thương mại điện tử như chúng tôi sẽ là những đối tượng được hưởng lợi từ chủ trương này của Chính phủ", ông Sơn khẳng định.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, trong 6 tháng đầu năm 2020, số lượng giao dịch qua kênh Internet là hơn 200 triệu giao dịch, với giá trị khoảng 12,9 triệu tỷ đồng (tăng 36% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019); số lượng giao dịch qua kênh điện thoại di động đạt hơn 472 triệu giao dịch, với giá trị khoảng 4,9 triệu tỷ đồng (tăng tương ứng 178% và 177% so cùng kỳ năm 2019).
Đến cuối tháng 6 năm 2020, số lượng thẻ lưu hành đạt mức 106 triệu thẻ (tăng khoảng 14,5% so với cùng kỳ năm 2019); số lượng giao dịch thanh toán nội địa qua thẻ ngân hàng trong 6 tháng đầu năm đạt trên 171 triệu giao dịch với giá trị đạt khoảng 399 nghìn tỷ đồng (tăng tương ứng 9,1% so với cùng kỳ năm 2019).
Tuy nhiên, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá: "Chúng ta vẫn chưa đạt được mục tiêu như kỳ vọng. Ở góc độ doanh nghiệp, việc thanh toán không dùng tiền mặt dù đã trở thành nhu cầu tất yếu, nhưng cũng chưa được quan tâm đúng mức. Nguyên nhân là do vấn đề nhận thức và ý thức. Trong đó, hạ tầng cơ sở và trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt ở Việt Nam còn kém hiệu quả, chưa tương xứng với tiềm năng".
Về môi trường pháp lý, ông Lộc cho rằng, dù đã có những tiến bộ nhất định trong việc xây dựng hành lang pháp lý cho dịch vụ thanh toán số, song còn đó những trở ngại. Cụ thể là sự thiếu phù hợp giữa các quy định về chứng từ điện tử hiện hành và tính chất đặc thù của những chứng từ điện tử phát sinh trong các giao dịch số; vấn đề bảo vệ tính riêng tư dữ liệu người dùng chưa đảm bảo...
Nhận định được nhiều rào cản ở cả phía người dùng, nhà cung cấp dịch vụ..., ông Đinh Thanh Sơn đề xuất: "Các ngân hàng thương mại nên có phương án giảm phí giao dịch chuyển tiền, đặc biệt là phí giao dịch thanh toán qua các thẻ quốc tế như Visa, Master Card bởi đang ở mức rất cao khiến người dân có tâm lý hạn chế thanh toán qua thẻ".
Mặt khác, nên có chính sách kích thích người dân sử dụng ví điện tử như các chương trình chiết khấu, liên kết kích cầu giữa ví điện tử và các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp thương mại điện tử. Đồng thời, xây dựng hệ thống QR code dùng chung cho tất cả các ví điện tử tại Việt Nam nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động thanh toán của người dân.
Với những tồn tại và thách thức trên, ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ thanh toán Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã đề ra phương châm chỉ đạo hoạt động thanh toán thời gian tới theo nguyên tắc lấy khách hàng làm trọng tâm để nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng sức cạnh tranh, lấy ứng dụng công nghệ thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để tạo sự phát triển bứt phá.
Trong đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nghiên cứu ban hành, sửa đổi, bổ sung quy định hiện hành nhằm tạo hành lang pháp lý thông thoáng, thuận lợi cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử; hoàn thành kế hoạch chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip; triển khai rộng khắp tiêu chuẩn cơ sở QR code.
Ông Dũng cho biết thêm, Ngân hàng Nhà nước sẽ khẩn trương ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 23/2014 về mở và sử dụng tài khoản thanh toán, trong đó có quy định hướng dẫn mở tài khoản thanh toán cá nhân bằng phương thức điện tử (e-KYC), cho phép người dân, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa dễ dàng mở tài khoản, tiếp cận dịch vụ thanh toán qua kênh số, không cần gặp mặt trực tiếp.../.

>>>Hướng tới tương lai thanh toán trực tuyến và không dùng tiền mặt