Độc đáo tục cưới hỏi của người Thái đen ở Sơn La
“Trai khôn dựng vợ, gái lớn gả chồng” là phong tục bao đời nay nhưng mỗi dân tộc lại có truyền thống khác nhau. Dân tộc Thái vùng Tây Bắc nói chung và Thái đen ở Sơn La nói riêng có tục cưới hỏi rất đặc sắc, là nét văn hóa truyền thống được gìn giữ, bảo tồn.
Con trai, con gái dân tộc Thái đen ở Sơn La khi trưởng thành, muốn lấy vợ, lấy chồng đều được tự do tìm hiểu, ít có sự sắp đặt của cha mẹ. Đồng bào dân tộc Thái đen ở Sơn La quan niệm, con trai muốn lấy vợ phải chăm chỉ lao động, đặc biệt là biết đan lát; con gái phải biết thêu khăn piêu, dệt vải. Khi đôi nam nữ đã thương nhau, muốn nên vợ chồng, nhà trai cho bà mối cùng những người trong họ hàng mang lễ vật sang nhà gái dạm hỏi. Bà Lò Thị Tâm, dân tộc Thái đen ở phường Chiềng An, thành phố Sơn La, chia sẻ: Theo phong tục truyền thống, trong lễ cưới hỏi của người Thái đen, gia đình nhà trai sẽ phải chuẩn bị đầy đủ các lễ vật để sang dạm hỏi và làm thủ tục xin cưới bên nhà gái. Lễ để cúng xin tổ tiên bên nhà gái gồm có 2 con gà, xôi nếp và 2 chai rượu.Những đồ lễ vật thường được dùng lá dong gói vào mỗi thứ 12 gói nhỏ gồm có gà, cá, cơm xôi, muối, gừng, trầu cau, thuốc lào. Ngoài ra, nhà trai còn chuẩn bị một bộ váy áo cóm, khăn piêu, đồ làm lễ "tẳng cẩu" (búi tóc trên đỉnh đầu) cho cô dâu mới như trâm cài tóc bằng bạc, 1 đôi tóc độn, 1 đôi vòng, 4 sải vải khít... và 1 đôi vòng bạc tặng mẹ vợ để đền đáp công sinh thành, dưỡng dục. Bên cạnh đó, còn có chăn, đệm dệt thổ cẩm đặc trưng của người dân tộc Thái.
Thực hiện nếp sống văn hóa mới, ngày nay, việc cưới hỏi của người Thái đen ở Sơn La đã giảm bớt nhiều thủ tục rườm rà, tốn kém như không thách cưới, không bắt buộc ở rể...Các nghi lễ trong cưới hỏi cũng được các gia đình rút gọn nhưng vẫn giữ được bản sắc truyền thống của dân tộc Thái đen như chuẩn bị sính lễ hỏi cưới, lễ "tẳng cẩu", xin dâu…
Chị Lò Thu Hương, dân tộc Thái đen ở bản Hìn, phường Chiềng An là cô dâu mới bộc bạch, từ xưa chị đã được chứng kiến nhiều đám cưới trong bản. Gia đình chị là người dân tộc Thái đen nên chị cũng được các ông, bà truyền dạy về các thủ tục truyền thống của dân tộc mình.
Trong đó, lễ cưới truyền thống của người Thái đen có nhiều thủ tục vẫn được lưu giữ qua các đời như lễ "tẳng cẩu", mặc áo cóm cho con dâu trước khi về nhà chồng... "Tôi rất tự hào vì lễ cưới của mình được tổ chức theo phong tục truyền thống. Tôi hy vọng rằng lễ cưới của người Thái đen luôn giữ được những phong tục tốt đẹp đó”, chị Lò Thu Hương tâm sự.
Anh Lường Văn Lâm, chồng của chị Lò Thu Hương cho hay, là thế hệ trẻ sống ở thành phố, nhưng gia đình là người Thái đen nên anh và vợ đã tổ chức lễ cưới theo đúng phong tục truyền thống để góp phần gìn giữ những giá trị tốt đẹp của dân tộc. Người dân tộc Thái đen ở Sơn La cho rằng, con gái sinh ra được cha mẹ nuôi nấng, lớn khôn đi lấy chồng thành người của nhà chồng. Do đó, chàng rể phải có trách nhiệm, nghĩa vụ đối với gia đình vợ để đền đáp công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Khi ăn cơm, bố vợ ngồi mâm trên và được đặt trước mặt 2 chén rượu ngon. Bên cạnh đó, có một nghi lễ đặc trưng trong ngày cô dâu về nhà chồng đó là tục “tẳng cẩu” (búi tóc trên đỉnh đầu) - một dấu hiệu cho mọi người biết người con gái đó đã lập gia đình.Để tiến hành tục lệ này, sau khi nhà trai chọn được ngày lành tháng tốt sẽ cử hai người phụ nữ đại diện đến làm lễ “tẳng cẩu” cho cô dâu. Họ là những người có cuộc sống gia đình êm ấm, hạnh phúc, khéo ăn nói, hiểu biết về phong tục tập quán và họ cũng chính là người trực tiếp trải chuốt, “tẳng cẩu” cho cô dâu; đồng thời dặn dò cô dâu những điều hay lẽ phải trước khi về nhà chồng.
Một trong những đồ lễ không thể thiếu trong nghi thức “tẳng cẩu” được bên nhà trai chuẩn bị là các cặp búi tóc độn. Mái tóc càng dày, càng mượt sẽ càng dễ búi, dễ quấn và có một “tẳng cẩu” đẹp trong mắt mọi người. Khi đã "tẳng cẩu" lên rồi thì người phụ nữ không được tự tiện "bỏ cẩu" xuống (buông tóc). Chỉ khi nào người chồng qua đời, người vợ mới "bỏ cẩu".
Cuộc sống hiện đại ngày nay cũng có phụ nữ Thái đen khi lấy chồng không "tẳng cẩu" do thỏa thuận của vợ chồng hoặc đặc thù ngành nghề công tác, nhưng phải được sự đồng ý của bố mẹ hai bên gia đình.
Nghệ nhân ưu tú Lò Văn Lả, thành phố Sơn La, cho biết tục cưới hỏi của người Thái đen ở Sơn La đã thay đổi nhiều và có sự giao thoa giữa các dân tộc, nhưng những nghi lễ truyền thống tốt đẹp vẫn được giữ gìn.Trong đó, lễ "tẳng cẩu" cho cô dâu về nhà chồng là tục lệ của người Thái không bỏ được. Hiện nay, người con gái sống ở thành thị có "tẳng cẩu" hay không cũng được, còn ở bản dứt khoát phải "tẳng cẩu" nếu không sẽ bị chê bai./.
Tin liên quan
-
Đời sống
Những phong tục đón Giáng sinh thú vị trên thế giới
05:30' - 25/12/2020
Phong tục đón Giáng sinh tại các quốc gia cũng vô cùng đa dạng, mang màu sắc văn hóa riêng độc đáo.
-
Đời sống
Những phong tục Giáng sinh lạ kỳ nhất thế giới
07:30' - 21/12/2020
Bên cạnh những phong tục đón Giáng sinh phổ biến với cây thông Noel, ông già tuyết, bánh khúc củi Giáng sinh, thế giới còn những phong tục đón Giáng sinh lạ kỳ.
-
Đời sống
Những phong tục độc đáo đón Giáng sinh ở các nước châu Âu
20:00' - 20/12/2020
Lễ Giáng sinh được coi là một ngày hội lớn ở nhiều nước châu Âu. Tuy nhiên, lễ Giáng sinh ở mỗi nước lại có những nét độc đáo và thú vị riêng.
Tin cùng chuyên mục
-
Đời sống
Tận dụng nguồn nguyên liệu bản địa để khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
19:08' - 26/10/2024
Ngày 26/10, tại Trường Cao đẳng sư phạm Kiên Giang diễn ra vòng bán kết Hội thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024.
-
Đời sống
Đức đối mặt với tỷ lệ sinh giảm mạnh
07:30' - 26/10/2024
Theo báo cáo do Viện Nghiên cứu Kinh tế ifo (Đức) công bố mới đây, tỷ lệ sinh ở nước này đã giảm mạnh từ mức 1,58 con/phụ nữ hồi năm 2021 xuống còn 1,35 con/phụ nữ trong năm nay.
-
Đời sống
Ấn Độ sơ tán khẩn cấp hơn 300.000 người trước siêu bão Dana
10:35' - 25/10/2024
Trước nguy cơ siêu bão Dana đổ bộ với sức gió lên đến 120 km/h vào đêm 24 và ngày 25/10, Ấn Độ đã quyết định dừng hoạt động 203 chuyến tàu và sơ tán hơn 300.000 người dân đến nơi an toàn.
-
Đời sống
Nestlé Health Science đồng hành cùng "5000 Bước Chân Hạnh Phúc"
20:19' - 24/10/2024
Nestlé Health Science mong muốn mang đến những giải pháp dinh dưỡng tốt nhất để nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi người. Thông qua những sự kiện như “5000 bước chân hạnh phúc”.
-
Đời sống
Halloween và những phong tục độc đáo trên thế giới
16:07' - 24/10/2024
Halloween là một lễ hội vô cùng thú vị và có nhiều nét đặc trưng ở mỗi quốc gia. Dưới đây là một số phong tục đón Halloween độc đáo trên thế giới.
-
Đời sống
Halloween năm 2024 là ngày nào và vào thứ mấy? Ý nghĩa ngày Halloween
09:25' - 24/10/2024
Bnews. Lễ Halloween có xuất xứ từ các nước phương Tây. Halloween có nguồn gốc từ một lễ hội cổ xưa của người Celt gọi là Samhain, diễn ra vào ngày 31 tháng 10.
-
Đời sống
Phát hiện kho báu gần 1.000 năm tuổi tại Anh
06:30' - 24/10/2024
Anh Adam Staples biết mình đã tìm thấy điều gì đó trên cánh đồng ở Tây Nam nước Anh, khi máy dò kim loại phát ra những tiếng “bíp” liên hồi.
-
Đời sống
Nam Phi đang thiếu nước trầm trọng dù mới vào mùa Hè
07:43' - 23/10/2024
Tình trạng thiếu nước đang trở thành thách thức lớn cho chính quyền thành phố Johannesburg của Nam Phi, trong bối cảnh nhiệt độ bắt đầu tăng cao khi mùa Hè bắt đầu.
-
Đời sống
Hệ sinh thái biển vịnh Nha Trang dần phục hồi tích cực
18:42' - 22/10/2024
Sau hơn 1,5 năm thực hiện đồng bộ các giải pháp theo Kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang của tỉnh Khánh Hòa, đến nay bước đầu đã có những chuyển biến đáng kể.