EU và Anh chưa thu hẹp được khoảng cách trong các cuộc đàm phán thương mại

Các quan chức châu Âu ngày 1/10 cho hay các nhà đàm phán của Vương quốc Anh và Liên minh châu Âu (EU) đã không thể thu hẹp khoảng cách trong vấn đề viện trợ chính phủ, một yếu tố đang cản trở hai bên đạt được thỏa thuận về quan hệ thương mại song phương hậu Brexit (chỉ việc nước Anh rời EU). 

Vòng đàm phán trong tuần này là vòng đàm phán thứ chín, cũng là vòng cuối cùng được lên kế hoạch thực hiện cho đến nay và các nhà lãnh đạo EU sẽ đánh giá lại tiến độ cuộc đàm phán tại hội nghị diễn ra trong hai ngày 15-16/10.
Giới quan sát cho biết những bất đồng về trợ cấp doanh nghiệp, nghề cá và cách giải quyết tranh chấp đã “phủ bóng” lên các cuộc đàm phán giữa EU và Anh về thỏa thuận thương mại hậu Brexit. Trong khi đó, một đạo luật mới được đề xuất của Anh sẽ làm suy yếu thỏa thuận “ly hôn” trước đó với EU đã gây ra một cuộc khủng hoảng mới trong các cuộc đàm phán về vấn đề trên trong tháng 9/2020.
Ủy ban châu Âu, bên thay mặt cho tất cả thành viên của EU để đàm phán với Anh, muốn London đồng ý với các quy tắc viện trợ chính phủ tương thích với các quy tắc mà EU hiện có. EU cũng muốn Anh có một cơ quan quản lý độc lập chuyên quyết định về vấn đề viện trợ của chính phủ. Đồng thời, EU muốn xây dựng một cơ chế giải quyết tranh chấp mới giữa EU và Anh, qua đó thành lập một Ủy ban chung và một Ban trọng tài để phân xử.
Tuy nhiên, một nhà ngoại gia EU cho hay vấn đề là Anh không muốn đi theo hướng trên. Anh muốn lựa chọn các thủ tục “nhẹ nhàng” hơn cho các thỏa thuận thương mại tự do và Brussels sẽ không còn có tiếng nói gián tiếp trong chính sách về trợ cấp doanh nghiệp của nước này.
Với quỹ thời gian đang thu hẹp dần, EU và Anh đang đối mặt với áp lực ngày một gia tăng để đi đến ký kết một thỏa thuận hậu Brexit nhằm tránh  rủi ro cho hoạt động thương mại song phương trị giá hàng nghìn tỷ euro mỗi năm.
EU cho biết phải có một thỏa thuận vào đầu tháng 11/2020 để Nghị viện châu Âu và một số nghị viện thuộc các quốc gia thành viên có đủ thời gian để phê chuẩn, trước khi quá trình chuyển đổi hậu Brexit kết thúc vào cuối năm nay.
Một nhà ngoại giao cấp cao của EU cho biết trong hai tuần qua, EU đã lạc quan hơn về việc Thủ tướng Boris Johnson đang tìm kiếm một thỏa thuận bất chấp tranh cãi pháp lý mới nói trên làm tăng nguy cơ nước này rời EU mà không có thỏa thuận về quan hệ thương mại song phương hậu Brexit.
Tuy nhiên, các nguồn tin cũng cho hay EU sẽ cương quyết không phê chuẩn hoặc thực hiện bất kỳ thỏa thuận mới nào với Anh chừng nào London không tôn trọng hiệp ước “ly hôn” ký hồi đầu năm nay./.