Trong phiên giao dịch ngày 20/4, giá dầu thô ngọt nhẹ WTI giao tháng 5/2020 trên sàn Nymex của New York đã giảm xuống dưới 0 USD/thùng lần đầu tiên trong lịch sử, một dấu hiệu tiêu cực cho thấy tình trạng dư cung năng lượng chưa từng có trên toàn cầu, trong bối cảnh dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 đã hạn chế hoạt động đi lại và các hoạt động kinh tế khác.

* Nên hiểu thế nào về giá dầu kỳ hạn âm
Giá một thùng dầu thường biến động phụ thuộc vào các yếu tố như cung, cầu và chất lượng. Nguồn cung nhiêu liệu đã vượt xa nhu cầu kể từ khi dịch COVID-19 buộc hàng tỷ người phải ngừng hoạt động đi lại.
Vì dư cung nên khả năng dự trữ dầu WTI đang trở nên quá tải. Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) hồi tuần trước cho biết khả năng dự trữ của mỏ Cushing ở Oklahoma, trung tâm mạng lưới đường ống dẫn dầu của Mỹ, đã đầy đến khoảng 72% tính đến ngày 10/4.
Bob Yawger, giám đốc phụ trách các hợp đồng kỳ hạn của công ty Mizuho ở New York, cho hay hiện không còn chỗ để chứa dầu nữa, nên giá của mặt hàng này phải giảm xuống, và khi nó ở mức âm, có nghĩa là người ta sẽ trả tiền cho người mua để giải phóng dầu ra khỏi kho chứa.
Sự sụt giảm giá một phần là do cách mà dầu đang được giao dịch. Một hợp đồng kỳ hạn áp dụng cho 1.000 thùng dầu thô, được vận chuyển vào kho Cushing, nơi các công ty năng lượng sở hữu các bể dự trữ dầu với sức chứa khoảng 76 triệu thùng. Mỗi hợp đồng giao dịch trong một tháng, trong đó hợp đồng giao tháng Năm hết hạn vào ngày 20/4. Các nhà đầu tư đang nắm giữ các hợp đồng giao tháng Năm này lại không muốn vận chuyển dầu ra khỏi kho để phải chịu thêm chi phí dự trữ nó, và cuối cùng phải trả tiền để người khác mua lại lượng dầu này.
Hợp đồng dầu giao tháng Sáu, tức một tháng nữa hoạt động vận chuyển mới diễn ra, vẫn được giao dịch ở mức trên 20 USD/thùng, nhưng sự sụt giảm của giá dầu cho thấy không còn nhiều khả năng chứa dầu.
* Đối với người tiêu dùng
Tom Kloza, chuyên gia phân tích của công ty cung cấp dịch vụ thông tin giá dầu Oil Price Information Services, cho hay sự sụt giảm giá dầu kỳ hạn tại mỏ Cushing sẽ không đồng nghĩa với việc giá tại các trạm xăng sẽ giảm xuống. Ông cho biết giá xăng, dầu diesel và nghiên liệu máy bay có thể giảm trong tháng Năm, nhưng chúng ta không nên kết luận rằng nhiên liệu sẽ được “cho đi” hay giá xăng sẽ giảm một cách khó tin và chưa từng có như những gì vừa xảy ra với giá dầu thô.

Chuyên gia này ước tính với giá dầu ở mức thấp trong thời gian gần đây, một gia đình Mỹ trung bình có thể sẽ tiết kiệm được hóa đơn nhiên liệu khoảng 150-175 USD trong tháng này.

Còn đối với các hãng hàng không, sự sụt giảm của giá dầu sẽ giảm chi phí vận hành các chuyến bay vốn đang ế ẩm khi người dân vẫn đang ở nhà để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.
Chuyên gia phân tích Raymond James của công ty Savanthi Syth cho rằng giá dầu kỳ hạn sụt giảm cũng cho thấy thị trường đang không trông đợi vào khả năng các hãng hàng có thể sớm khôi phục số chuyến bay của mình.
* Sự sụt giảm giá và triển vọng phục hồi kinh tế
Trong khi giới đầu tư và các chuyên gia đang cố gắng phân tích những yếu tố kỹ thuật trên thị trường dầu đã góp phần dẫn đến sự sụt giảm mạnh đến vậy, nhiều người khác lại đang tìm hiểu xem liệu diễn biến này có thể nói lên điều gì về nền kinh tế.
Con số 30 triệu thùng/ngày, từng chiếm 30% nhu cầu dầu toàn cầu, đã được bơm vào các kho chứa trên toàn thế giới trong hai đến ba tháng qua. Kể cả khi nhu cầu quay về các mức như trước khi dịch bệnh bùng phát, thì cũng phải mất một thời gian dài để thị trường có thể tiêu thụ hết toàn bộ lượng dầu dự trữ này.
Kevin Flanagan, quan chức cấp cao của công ty quản lý tài sản Wisdomtree Asset Management ở New York nhận định: "Điều mà thị trường năng lượng đang muốn nói là nhu cầu sẽ không sớm quay trở lại, và nguồn cung đang bị dư thừa”.
Giá dầu giao tháng Sáu cũng giảm mạnh trong phiên 20/4, với mức giảm 18,4% xuống còn 20,43 USD/thùng. Đây là một chỉ báo đáng tin cậy hơn về việc các nhà giao dịch đang nghĩ gì về nhu cầu tiêu thụ năng lượng trong tương lai gần: không đến mức âm nhưng đang sụt giảm nhanh chóng./.