Dù dịch bệnh COVID-19 cơ bản được khống chế và các hoạt động kinh doanh đã trở lại bình thường nhưng do ảnh hưởng từ dịch khiến nhiều doanh nghiệp, tiểu thương kinh doanh thua lỗ. Hiện hầu hết các trung tâm thương mại, chủ nhà cho thuê mặt bằng tại Hà Nội đều đã giảm giá từ 20 - 30% nhưng vẫn không có người thuê hoặc bị trả lại mặt bằng.

Qua khảo sát tại một số tuyến phố trung tâm như: phố Huế, Hàng Bài, Hàng Bông, Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Buồm, Hàng Gai, Hàng Đường... nhiều cửa hàng mặt phố đang “bất động” đìu hiu không có người thuê. Hay trên các tuyến phố như:  Xã Đàn, Chùa Bộc, Thái Hà… gặp rất nhiều biển hiệu ghi cho thuê, sang nhượng, hoặc thanh lý toàn bộ cửa hàng.
Anh Phạm Danh Tùng, chủ một cửa hàng thời trang trên phố Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) cho biết, do lượng khách hàng và doanh thu sụt giảm mạnh, cộng với giá thuê cửa hàng cao, vốn eo hẹp nên sau thời gian “cầm cự” đến nay buộc phải dừng kinh doanh để trả lại mặt bằng.
Cùng cảnh ngộ với anh Tùng, chị Ánh Hồng chủ cửa hàng kinh doanh hóa mỹ phẩm trên phố Hàng Ngang, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) cho biết, vào thời điểm trước dịch để kiếm mặt bằng kinh doanh trên các tuyến phố lớn của Hà Nội thường phải thuê với giá từ 1,5-2 triệu đồng/m2/tháng và cũng rất khó thuê được mặt bằng. Nhưng do dịch bệnh xảy ra, kinh doanh ế ẩm, cung lớn hơn cầu, cộng thêm kinh doanh online phát triển mạnh nên có rất nhiều doanh nghiệp, chủ cửa hàng đã trả lại mặt bằng kinh doanh.
Nhằm thu hút khách thuê trong thời điểm sau dịch, hầu hết chủ nhà có diện tích cho thuê kinh doanh đều chấp nhận giảm 20 - 30% giá tiền thuê nhà. Đơn cử trên trang thương mại điện tử Chợ tốt đang rao 1 ngôi nhà 4 tầng, 70 m2 trên phố Hàng Bài cho thuê với giá 150 triệu đồng/tháng và miễn phí 2 tháng để ổn định kinh doanh. So với thời điểm cuối năm 2019, mức giá cho thuê này đã giảm 20%.
Bác Lê Kim Dung, chủ một mặt bằng cho thuê trên phố Chùa Bộc cho biết, trước khi xảy ra dịch COVID-19 lúc nào cũng có khách hỏi thuê mặt bằng để làm cửa hàng kinh doanh. Tuy nhiên, nay thì dù đã giảm 30% so với trước để thu hút khách nhưng gần 1 tháng nay vẫn chưa có người mới đến thuê.
Theo các chuyên gia kinh tế, nguyên nhân là do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhiều cá nhân, doanh nghiệp, không thể tiếp tục cầm cự, dẫn đến hàng loạt các cửa hàng phải đóng cửa, treo biển cho thuê, sang nhượng cửa hàng. Dịch bệnh chính là phép thử để các doanh nghiệp, cá nhân thấm thía bài học thích nghi và tìm thêm những hướng kinh doanh mới phù hợp thực tế, không quá phụ thuộc vào phương thức bán hàng truyền thống.
Khảo sát của CBRE thực hiện trong tháng 4/2020 về tác động COVID-19 ghi nhận: 43% khách thuê cho rằng doanh thu sẽ giảm từ 10% - 30% trong năm 2020; 61% khách thuê chưa được nhận hỗ trợ tiền thuê nhà từ chủ nhà; 27% khách thuê mong đợi các chủ nhà hỗ trợ nhiều hơn vì hoạt động kinh doanh bị ảnh hưởng nặng từ COVID-19.
Thực tế cho thấy, trong thời gian dịch COVID-19 người dân có xu hướng đặt mua hàng qua mạng thay vì trực tiếp đến cửa hàng đã khiến bán hàng online “lên ngôi”.
Chuyên gia bán lẻ Vũ Vinh Phú cho biết, mua bán online là một xu thế tích cực trong dịch COVID-19, xu thế này khiến “Mặt tiền vàng, mặt phố vàng” không còn chiếm thế độc tôn trong kinh doanh bán lẻ. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp, tiểu thương nắm bắt được nhu cầu của người tiêu dùng, nhiều cửa hàng đã tận dụng cơ hội đẩy mạnh bán hàng đa kênh online thu hút người tiêu dùng.
Đồng quan điểm này, Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho biết, xu hướng trả mặt bằng kinh doanh cũng là quá trình cơ cấu lại thị phần của thị trường bán lẻ “hậu” COVID-19. Tuy nhiên muốn thu hút khách thuê đòi hỏi những chủ mặt bằng bán lẻ thích ứng với tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế chậm lại từ đó điểu chỉnh giá cho thuê hợp lý.
Bà Võ Thị Phương Mai, Trưởng bộ phận dịch vụ mặt bằng bán lẻ của CBRE Việt Nam nhận định, dịch COVID-19 đã ảnh hưởng tiêu cực đến kênh mua sắm truyền thống nhưng đồng thời tạo ra nhiều cơ hội tăng trưởng tích cực cho các mô hình cửa hàng tiện lợi và thương mại điện tử. Thương mại điện tử là một điểm sáng làm thay đổi xu hướng phát triển của thị trường bán lẻ trong thời gian dịch bệnh bùng phát, đồng thời giúp cho khả năng bán hàng đa kênh sẽ linh hoạt và vượt trội hơn trong thời gian tới./.