Giá vàng, bạc trồi sụt mạnh: Nhà đầu tư nhỏ lẻ, “lướt sóng” cần thận trọng!

Với sự trồi sụt mạnh và nhanh của giá vàng, bạc thế giới, việc đầu tư vào các kim loại quý này cần hết sức thận trọng, nhất là với các nhà đầu tư nhỏ lẻ chưa có tích sản vàng, bạc trong thời gian dài hoặc các nhà đầu tư cá nhân phải vay tiền ngân hàng.

*Triển vọng đầu tư vàng, bạc

Tại Diễn đàn Kinh doanh 2026 "Không gian tăng trưởng mới: Cơ hội và chiến lược" do trang Nhịp sống Kinh doanh (BizLIVE) tổ chức ngày 22/10 tại Hà Nội, ông Huỳnh Minh Tuấn, Nhà sáng lập Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư và quản lý tài sản FIDT kiêm Phó Chủ tịch Công ty Cổ phần Chứng khoán APG cho biết, với vị thế là "kênh trú ẩn" trong bối cảnh kinh tế vĩ mô nhiều biến động, giá vàng, bạc thời gian qua đã tăng mạnh. Trong 10 tháng qua, giá vàng đã tăng 56% nhờ ba động lực chính: Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất chậm hơn kỳ vọng làm tăng sức hấp dẫn của vàng; lo ngại khủng hoảng kinh tế toàn cầu từ các chính sách thuế quan khiến vàng trở thành "kênh trú ẩn" an toàn; nhu cầu mua vào mạnh mẽ từ các ngân hàng trung ương. "Với bối cảnh nhiều bất ổn, vàng được dự báo sẽ tiếp tục là một tâm điểm trong thời gian tới", ông Tuấn nhận định.

Tuy nhiên, từ góc độ nhà đầu tư tích sản vàng lâu dài, bà Chu Phương, chuyên gia vàng bạc cảnh báo với biến động trồi sụt thất thường của giá vàng như hiện nay, nhà đầu tư nhỏ lẻ không có nền tảng tích sản lớn trước đó cần rất thận trọng. Đặc biệt, các nhà đầu tư bất chấp an toàn mua vàng qua tay trên thị trường chợ đen không chỉ đối mặt với rủi ro thua lỗ mà cả nguy cơ vàng giả trà trộn.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Quang Huy, Khoa Tài chính-Ngân hàng, Đại học Nguyễn Trãi cho rằng nhà đầu tư cá nhân chỉ nên dành khoảng 10% nguồn lực đầu tư dài hạn vào vàng như một kênh phòng thủ an toàn. Theo đó, cần cân nhắc các nhịp điều chỉnh để mua vào. Còn với các nhà đầu tư lướt sóng nhỏ lẻ, cần cân nhắc để tránh đu đỉnh, dẫn tới thua lỗ.

Trong khi đó, ông Hoàng Long - Giám đốc Marketing Tập đoàn Vàng bạc đá quý Phú Quý cũng cho rằng, cả vàng và bạc đều đã tăng giá mạnh từ đầu năm đến nay nhưng lại rơi mạnh vào ngày hôm qua 21/10. Vì vậy, các nhà đầu tư nhỏ lẻ, nhà đầu tư "lướt sóng" ngắn cần thận trọng, "chậm lại một nhịp" để quan sát biến động này, tránh tình trạng mua bất chấp để rồi thua lỗ.

Về xu hướng chuyển sang đầu tư bạc, bà Phương cho biết biên lợi nhuận của bạc thời gian qua cao hơn vàng. Tại Việt Nam, từ đầu năm đến nay, giá bạc đã tăng hơn 50%. Giá bạc tăng cao thời gian qua là do bạc không chỉ là nguyên liệu chế tác trang sức mà còn là nguyên liệu gắn liền với công nghệ năng lượng xanh của thế giới. Hiện Cục Địa chất của Mỹ coi bạc là sản phẩm chiến lược trong năm 2025 và có dự kiến đánh thuế bạc. Bên cạnh đó, việc nhiều ngân hàng lớn trên thế giới phải tăng cường mua bạc bù vào khối lượng đã bán khống trong thời gian qua đã khiến kim loại quý này trở nên khan hiếm với nhà đầu tư, từ đó đẩy giá bạc tăng lên.

"Đặc biệt, nếu chính phủ Mỹ tiếp tục đóng cửa và Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ có dữ liệu kinh tế để quyết định chính sách lãi suất, nhà đầu tư vẫn tiếp tục mua bạc để trú ẩn", bà Phương dự báo.

Tại diễn đàn, các chuyên gia cũng cho rằng, khi nguồn cung của vàng hạn hẹp, giới đầu tư sẽ chuyển dần sang đầu tư bạc. Thêm vào đó, với xu thế tăng trưởng xanh trong trung và dài hạn, đầu tư bạc cũng sẽ là xu hướng bền vững. Tuy nhiên, do đầu tư bạc là kênh đầu tư mới mẻ nên các nhà đầu tư cần nâng cao kiến thức về kênh đầu tư mới này, "không nên đầu tư theo đám đông và không nên vay tiền để mua bạc" - chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cảnh báo.

*Bình ổn thị trường vàng trong nước

Theo các chuyên gia, chênh lệch giá vàng trong nước tại Việt Nam đang cao hơn giá vàng thế giới khoảng 10-11%, cao hơn nhiều so với mức chênh 0,5% của một số nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, tuy nhiên thấp hơn mức chênh khoảng 18% của Hàn Quốc.

Theo chuyên gia Ngô Trí Long, giá vàng Việt Nam đi theo giá vàng thế giới do phụ thuộc nhập khẩu nhưng chênh lệch giá lớn là do quy định về "độc quyền vàng" trong thời gian dài. Hiện Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, có hiệu lực từ ngày 10/10/2025 đang được kỳ vọng sẽ có thể xoá độc quyền vàng, góp phần giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), trong đó có quy định về thuế với giao dịch mua bán vàng, dự kiến sẽ được Quốc hội xem xét thông qua trong thời gian tới. "Đây sẽ là giải pháp quan trọng, góp phần tạo sự ổn định, nâng cao tính minh bạch của thị trường vàng và hạn chế đầu cơ".

"Tuy nhiên, việc đánh thuế giao dịch vàng cũng cần tính toán các mức hợp lý theo từng loại đối tượng tham gia trên thị trường vàng cũng như cần tính tới các nguy cơ khiến giá vàng tăng lên, nguy cơ gia tăng trốn thuế hoặc giao dịch ngầm", ông Ngô Trí Long nhấn mạnh.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quang Huy, Khoa Tài chính-Ngân hàng, Đại học Nguyễn Trãi cho rằng, nguyên nhân giá vàng trong nước tăng là do tâm lý tích luỹ của người dân trong bối cảnh biến động kinh tế, biến động giá vàng. Vì vậy, giải pháp để bình ổn thị trường vàng trước hết là nâng cao nhận thức về đầu tư vàng của người dân để chống vàng hoá trong dân. Bên cạnh đó, thuế giao dịch mua bán vàng cũng nên có quy định chi tiết hơn để góp phần chống đầu cơ vàng, gây lũng đoạn giá vàng trên thị trường.

Đề xuất về giải pháp bình ổn giá vàng trong nước, PGS. TS. Nguyễn Thường Lạng - Giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế Quốc tế, Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, giá vàng trong nước phụ thuộc vào giá vàng thế giới và Việt Nam không thể chi phối giá vàng do quy mô nền kinh tế còn nhỏ. Vì vậy, mục tiêu cần làm là giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới. Theo đó, Chính phủ cần tăng đầu mối nhập khẩu vàng, tức là tăng cung, cũng như cần có các tuyên bố công khai rõ ràng về lượng vàng nhập khẩu trong thời gian tới, từ đó giúp các nhà đầu tư yên tâm về nguồn cung vàng, tránh tình trạng đầu cơ tích trữ đẩy giá vàng tăng cao.

Ông Huỳnh Minh Tuấn, Nhà sáng lập Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư và quản lý tài sản FIDT kiêm Phó Chủ tịch Công ty Cổ phần Chứng khoán APG cho rằng, Nghị định 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 là bước đột phá về tư duy khi chuyển từ "cấm sang quản lý". Theo đó, việc chuyển đổi tư duy này sẽ huy động được nguồn vàng trong dân, tạo ra nguồn lực dồi dào cho nền kinh tế, đồng thời là bước đi cần thiết để giúp vận hành mô hình sàn giao dịch vàng trong năm 2026, từ đó giúp minh bạch hóa dữ liệu thị trường, hỗ trợ hoạch định chính sách, giúp kiểm soát hoạt động mua bán bất thường, ngăn chặn rửa tiền và đầu cơ.