Giải pháp nào đạt mục tiêu Nghị quyết 19-2018?

Sáng 24/5, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) với sự hỗ trợ của Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam (USAID) tổ chức Hội nghị triển khai Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia nhằm đánh giá kết quả về cải thiện môi trường kinh doanh giai đoạn 2014-2017 và những nội dung, nhiệm vụ cho năm 2018 và các năm tiếp theo.
Với quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Chính phủ, sự vào cuộc tích cực của các Bộ, ngành, địa phương và sự hợp tác chặt chẽ từ khu vực tư nhân trong việc thực hiện Nghị quyết 19 (2014-2017), Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng khích lệ về cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Điều này được phản ánh qua kết quả xếp hạng của Việt Nam theo đánh giá của các tổ chức quốc tế. Năm 2017, năng lực cạnh tranh quốc gia tăng 5 bậc so với năm 2016 (từ vị trí 60/138 lên vị trí 55/137 nền kinh tế); môi trường kinh doanh tăng 14 bậc, từ 82 lên 68/190 nền kinh tế; đổi mới sáng tạo cải thiện 12 bậc, đạt thứ hạng 47/127 nền kinh tế. Đó là những thứ hạng cao nhất mà Việt Nam đã đạt được cho đến nay.
Tuy nhiên, phát biểu tại hội nghị, TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM cho biết, việc thực hiện Nghị quyết 19 trong 4 năm qua cho thấy sự vào cuộc chưa đồng đều giữa các Bộ, ngành, địa phương; nhiều nơi vẫn còn thiếu quyết liệt, chậm thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp. Bởi vậy, các ngành, địa phương cần coi trọng, quyết liệt và theo dõi sát sao việc thực hiện Nghị quyết 19 để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần nâng cao chất lượng và tốc độ tăng trưởng.
TS. Cung nhấn mạnh đến tầm quan trọng của công tác hoàn thiện môi trường pháp luật. “Chính phủ dù muốn cải cách cũng chưa chắc đã được, vì phụ thuộc vào luật, mà chất lượng luật hiện nay là đáng lo ngại”, ông Cung băn khoăn.
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, qua thời gian thực hiện Nghị quyết 19, cần tăng cường đẩy mạnh giám sát việc cắt giảm điều kiện kinh doanh. Trên thực tế, chỉ cần đánh giá chương trình cắt giảm có hiệu quả hay không? xem cắt giảm như thế nào. Từ đó, đưa ra các giải pháp thực thi, đây là điều quan trọng.
Nghị quyết 19-2018 ban hành ngày 15/5/2018 tiếp tục bám sát các tiêu chí đánh giá về môi trường kinh doanh của Ngân hàng Thế giới, về năng lực cạnh tranh của Diễn đàn kinh tế Thế giới, về năng lực đổi mới sáng tạo của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới, về Chính phủ điện tử của Liên hợp quốc. Nghị quyết yêu cầu tập trung cải thiện các chỉ số môi trường kinh doanh để năm 2018 tăng thêm từ 8 -18 bậc trên bảng xếp hạng của Ngân hàng Thế giới. Đến năm 2020, chất lượng môi trường kinh doanh Việt Nam ngang hàng với trung bình các nước ASEAN 4.
Đặc biệt, Nghị quyết nhấn mạnh cải cách điều kiện kinh doanh và quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Ví dụ Nghị quyết yêu cầu bãi bỏ và đơn giản hóa 50% điều kiện đầu tư, kinh doanh, giảm 50% danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu thuộc diện kiểm tra chuyên ngành và giảm tỷ lệ các lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành tại giai đoạn thông quan từ 25-27% hiện nay xuống dưới 10% và đẩy nhanh tiến độ ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính, thực hiện dịch vụ công trực tuyến…
Chính phủ cũng yêu cầu các Bộ trưởng, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải trực tiếp chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh thuộc thẩm quyền và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về kết quả đạt được trong phạm vi ngành, địa phương.
Cụ thể, các bộ, ngành xây dựng Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP, hoàn thành trước ngày 31/5/2018; trong đó xác định cụ thể mục tiêu, các nhiệm vụ phải thực hiện, các văn bản pháp luật phải bổ sung, sửa đổi, thời hạn hoàn thành và đơn vị, cá nhân chịu trách nhiệm, cách thức giám sát, đánh giá.
Tuy nhiên, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, chương trình cắt giảm các điều kiện kinh doanh không nên giao cho các Vụ, Cục. Bởi, họ chính là người đang có quyền cấp phép thì sẽ không có động lực cắt giảm, mà nên giao cho bộ phận pháp chế. “Hiện, tình trạng thanh tra, kiểm tra vẫn tràn lan, doanh nghiệp vẫn phải tiếp hàng chục đoàn thanh tra, kiểm tra hàng năm gây tốn kém cho doanh nghiệp. Do đó, giải pháp thực thi điều kiện kinh doanh là rất quan trọng”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Tháp, ông Trương Hòa Châu, cho rằng, Nghị quyết 19-2018 của Chính phủ đã bổ sung các giải pháp thiết thực giảm chi phí logistics; nâng cao năng lực cạnh tranh ngành du lịch; thực hiện đánh giá tính sáng tạo và kết quả điều hành của các Sở, ban ngành và ỦBND cấp huyện theo chỉ số cạnh tranh cấp Sở, huyện…
“Đồng Tháp sẽ tiếp tục đẩy nhanh quá trình cải cách nhằm tạo “con đường ngắn nhất” cho doanh nghiệp thực hiện thủ tục đầu tư kinh doanh, tiếp tục điều chỉnh, cải tiến mối quan hệ hợp tác giữa Chính quyền và doanh nghiệp để tạo ra một môi trường đầu tư tốt hơn nữa trong thời gian tới.”, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Tháp cũng cam kết./.