Giảm nhập cư - bài toán của Canada

Tờ Financial Post đăng bài phân tích về vấn đề nhập cư ở Canada, trong đó nhận định việc nhập cư từng giúp ngăn chặn suy thoái kinh tế trong năm ngoái, nhưng những thay đổi sắp xảy ra có thể làm đình trệ tăng trưởng ở nước này.

Theo bài báo, các chuyên gia kinh tế và những người ủng hộ doanh nghiệp cho rằng việc giảm số lượng người mới nhập cư vào nước này có thể gây ra hậu quả tiêu cực cho nền kinh tế cũng như đặt ra thách thức về thương mại.

Tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là tích cực, một phần nhờ dân số tiếp tục tăng do nhập cư tăng. Báo cáo của Cơ quan thống kế Canada cho biết trong quý I/2024, dân số của đất nước đã tăng khoảng 1,3 triệu người trong năm 2023 và 97,6% mức tăng đó là do kết quả của tình trạng nhập cư.

Theo kế hoạch từng được công bố tháng 11/2023, Canada dự kiến sẽ tiếp nhận khoảng 500.000 người mỗi năm trong hai năm 2025 và 2026. Nhưng tuần trước, chính phủ nước này đã thay đổi lộ trình, với thông báo số lượng người thường trú mới vào nước này sẽ bị cắt giảm xuống còn 395.000 người trong năm 2025, 380.000 người năm 2026 và 365.000 người năm 2027.

Bộ trưởng Nhập cư, Tỵ nạn và Quốc tịch Canada Marc Miller giải thích rằng động thái này là nhằm giảm bớt áp lực đối với thị trường nhà ở của Canada và ổn định tốc độ tăng trưởng dân số. Tuy nhiên, một số nhà kinh tế Canada lại lưu ý rằng việc nhập cư nhiều hơn sẽ có lợi cho nền kinh tế và có thể có những hậu quả tiêu cực nếu cắt giảm.

Chuyên gia Charles St-Arnaud của Nhóm công đoàn tín dụng Alberta Central nhận định rằng nếu không có tốc độ tăng trưởng dân số như năm ngoái, kinh tế Canada đã rơi vào suy thoái hồi cuối năm 2023.

“Nó sẽ gây tổn hại” là nhận định của nhóm ủng hộ doanh nghiệp. Theo nhóm này, các doanh nghiệp đang cảnh báo rằng họ cảm thấy sẽ có những hậu quả tiêu cực khi nhập cư bị thu hẹp lại ở Canada.

Liên đoàn doanh nghiệp độc lập Canada (CFIB) nói rằng các thành viên của họ đang phải vất vả tìm thuê người cho các vị trí còn trống ở nhiều nơi trong Canada. Chủ tịch CFIB Dan Kelly cho rằng người nhập cư tạm thời và người thường trú là “món quà của Chúa đối với nền kinh tế Canada", đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động của các doanh nghiệp trên khắp đất nước. Ông này nhận định rằng những thay đổi đối với nhập cư và chương trình lao động nước ngoài tạm thời của chính phủ sẽ gây tổn hại.

Trong khi đó, một nhà nghiên cứu xem xét phản ứng của người Canada đối với vấn đề nhập cư và người nhập cư đã gọi quyết định giảm số lượng là điều tích cực vì nó có thể làm giảm những gì mà bà cho là thái độ tiêu cực gần đây. Giám đốc Mạng lưới xu hướng kinh tế xã hội Victoria Esses của Đại học Western nhận xét, nền kinh tế suy yếu có nghĩa là người Canada sẽ trở nên lo lắng hơn về sự cạnh tranh việc làm, cạnh tranh nguồn lực với những người mới đến.

Nhà kinh tế Robert Kavcic của Ngân hàng Montreal cho biết việc hạn chế nhập cư nói chung có thể thay đổi những gì mà người Canada nhìn thấy ở một số phân khúc trong thị trường nhà ở. Ông cũng hy vọng việc cắt giảm nhập cư sẽ làm giảm bớt “sự trì trệ của thị trường việc làm”, nơi những người nhập cư mới và những người trẻ tuổi đang gặp khó khăn.

Ở một góc nhìn khác, chuyên gia St-Arnaud cho rằng những thay đổi về nhập cư có thể ảnh hưởng đến các quyết định về lãi suất trong tương lai của Ngân hàng trung ương Canada (BoC).

BoC không còn có thể kỳ vọng mức tăng trưởng dân số có khả năng giảm ở mức 0% như trong các dự báo gần đây của họ bởi theo thông báo của Chính phủ, kế hoạch nhập cư mới sẽ khiến dân số giảm 0,2% trong hai năm tới.

Ông này khẳng định điều đó có nghĩa là tăng trưởng tiềm năng của nền kinh tế cũng sẽ thấp hơn nhiều so với những gì BoC kỳ vọng. Thống đốc BoC Tiff Macklem cũng thừa nhận rằng nếu dân số tăng trưởng ít hơn, thì GDP cũng sẽ tăng trưởng thấp hơn. Nếu tăng trưởng dân số giảm nhanh hơn giả định, thì tăng trưởng GDP cũng sẽ thấp hơn giả định.