Gỡ khó cho dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông

Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông. Ảnh: baodaknong.org.vn

Nguyên nhân là do dự án cơ sở hạ tầng Khu Công nghiệp Nhân Cơ thuộc xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’Lấp – nơi xây dựng nhà máy, không đáp ứng kịp thời cho tiến độ xây dựng và vận hành Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông.
Theo ông Nguyễn Mạnh Quân, đại diện chủ đầu tư dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông, dự án này được động khởi công xây dựng từ tháng 2/2015 trên diện tích 128 ha/150 ha tại Khu công nghiệp Nhân Cơ.

Từ khi khởi công Công ty TNHH Luyện kim Trần Hồng Quân đã tập trung mọi nguồn lực thực hiện dự án, phấn đấu hoàn thành xây dựng và đưa Nhà máy điện phân nhôm vào sản xuất, có sản phẩm nhôm kim loại đầu tiên vào vào cuối năm 2017; đến năm 2019 đạt công suất thiết kế 450 ngàn tấn/năm.
Đến nay, nhiều hạng mục của dự án đã cơ bản hoàn thành như khu văn phòng-nhà ở, gồm 8 hạng mục kiến trúc xây dựng với tổng diện tích khoảng 14.000 m2; nhà xưởng gia công thiết bị điện phân với diện tích 15.000 m2; hoàn thành phần móng cọc nhồi nhà xưởng điện phân nhôm với diện tích 74.000m2. Dự kiến, trong năm 2016 sẽ hoàn thành phần xây dựng Phân kỳ 1 để chuyên gia triển khai việc lắp đặt thiết bị từ đầu năm 2017…
Tuy nhiên k hó khăn, vướng mắc và lo ngại lớn nhất hiện nay của nhà đầu tư là dự án đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Nhân Cơ do tỉnh Đắk Nông làm chủ đầu tư không đảm bảo được tiến độ để đáp ứng cho việc xây dựng và vận hành Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông. “Nếu dự án cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Nhân Cơ không đi trước một bước sẽ gây thiệt hại rất lớn cho nhà đầu tư. Bởi nhiều hợp đồng xây lắp đã được ký kết”. - ông Quân cho hay.
Về vấn đề này, UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, dự án đầu tư cơ sở hạ tầng khu Công nghiệp Nhân Cơ chủ yếu xây dựng phục vụ dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông. Dự án này được Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư và hỗ trợ toàn bộ số vốn hơn 1.658 tỷ đồng từ nguồn ngân sách; trong đó, ngân sách Trung ương là hơn 1.540 tỷ đồng, còn lại ngân sách địa phương 118 tỷ đồng. Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính ưu tiên cấp đủ vốn cho dự án.
Nhằm sớm tạo cơ sở hạ tầng cho nhà đầu tư xây dựng dự án Nhà máy điện phân nhôm, đảm bảo tiến độ cam kết với Chính phủ cuối năm 2017 sẽ đưa Nhà máy vào hoạt động, t ỉnh Đắk Nông đã quyết liệt chỉ đạo và tập trung nguồn lực triển khai công tác giải phóng mặt bằng, ưu tiên thi công một số hạng mục cấp bách. Các nhà thầu thi công các hạng mục dự án cũng đã ứng trước kinh phí để triển khai thực hiện các gói thầu được giao.
Tính đến hết tháng 5/2016 khối lượng thi công đạt giá trị khoảng 600 tỷ đồng. Nếu tính cả khối lượng sẽ tiếp tục thực hiện đến cuối năm 2016 dự kiến khoảng 500 tỷ đồng thì tổng giá trị ước đạt khoảng 1.100 tỷ đồng. Trong khi đó, đến nay Chính phủ mới tạm cấp cho dự án 200 tỷ đồng /1.540,88 tỷ đồng (khoảng 13% số vốn yêu cầu). Việc thiếu vốn dẫn đến tỷ lệ thanh toán cho các nhà thầu rất thấp, gây khó khăn gay gắt về tài chính cho các nhà thầu.
Hiện tại, trong 16 hạng mục của dự án, tỉnh mới triển khai được 5 hạng mục cấp bách đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép chỉ định thầu. Các hạng mục còn lại vẫn chưa thể tổ chức đấu thầu để lựa chọn nhà thầu theo quy định do chưa được bố trí vốn tiếp. Trong đó có hai hạng mục rất quan trọng là hệ thống giao thông nội bộ và hệ thống thoát nước mặt Khu công nghiệp. Vì vậy, nếu không được cấp vốn kịp thời dự án cơ sở hạ tầng Khu Công nghiệp Nhân Cơ sẽ ách tắc kéo dài, không thể hoàn thành đồng bộ. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ đầu tư Nhà máy điện phân nhôm.
Ông Nguyễn Bốn, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, với tính chất cấp bách và mối quan hệ mật thiết của 2 dự án như đã nêu ở trên, nhằm đảm bảo việc hoàn thành dự án cơ sở hạ tầng Khu Công nghiệp Nhân Cơ kịp thời phục vụ cho Nhà máy điện phân nhôm, UBND tỉnh Đắk Nông đã báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và các Bộ ngành liên quan để giải quyết các khó khăn vướng mắc.

Tỉnh kiến nghị Chính phủ có biện pháp khẩn cấp giải quyết cấp số vốn còn thiếu 1.340 tỷ đồng đã được Thủ tướng phê duyệt cho Dự án cơ sở hạ tầng Khu Công nghiệp Nhân Cơ.

Trước mắt, ưu tiên cấp số tiền 500 tỷ để trả nợ cho khối lượng mà các nhà thầu đã thực hiện đến hết tháng 5/2016 và để các nhà thầu có nguồn vốn gối đầu tiếp tục thực hiện các hạng mục.

Mặt khác, trong khi nguồn vốn chưa được bố trí kịp thời, đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tỉnh Đắk Nông tổ chức đấu thầu lựa chon những nhà thầu thực hiện các hạng mục còn lại
Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông (Dự án điện phân nhôm) do Công ty TNHH Luyện kim Trần Hồng Quân làm Chủ đầu tư là Dự án sản xuất nhôm kim loại đầu tiên của Việt Nam, xây dựng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông - nơi có nguồn quặng bauxite lớn nhất cả nước và là địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn. Dự án được khởi công từ tháng 2/2015 và dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2017.
Khi đi vào sản xuất, Dự án sẽ bao tiêu toàn bộ sản lượng alumina của Nhà máy alumin Nhân Cơ (630.000 tấn/năm) và một phần sản lượng của Nhà máy alumina Tân Rai (270.000 tấn/năm); đồng thời sẽ cung cấp đủ toàn bộ lượng nhôm cho thị trường trong nước thay vì phải nhập khẩu hiện nay.

Hơn nữa, khi hoàn thành nhà máy sẽ đóng góp cho GDP của tỉnh Đắk Nông khoảng 900 triệu USD/năm, nộp ngân sách nhà nước bình quân khoảng 70 triệu USD/năm và tạo việc làm cho khoảng 1.000 lao động trực tiếp./.