Vận chuyển hàng hóa tại cảng ở Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: AFP/TTXVN
Hàn Quốc kêu gọi Nhật Bản cùng giải quyết vấn đề căng thẳng thương mại song phương bằng biện pháp ngoại giao và tránh làm gia tăng mâu thuẫn liên quan đến biện pháp của Tokyo hạn chế xuất khẩu các vật liệu công nghệ cao sang Seoul.
Ngày 25/7, Thủ tướng Hàn Quốc Lee Nak-yon đưa ra tuyên bố khi chủ trì cuộc họp hàng tuần của chính phủ nước này giữa lúc Nhật Bản chuẩn bị đưa ra quyết định sau cùng liên quan tới kế hoạch đưa Hàn Quốc ra khỏi "danh sách trắng" những quốc gia được hưởng ưu đãi trong thủ tục xuất khẩu.
Ông Lee Nak-yon bày tỏ Hàn Quốc sẵn sàng với các giải pháp ngoại giao và mong Nhật Bản có "quyết định đúng đắn". Ông cảnh báo nếu Tokyo khiến tình hình xấu hơn, quan hệ căng thẳng giữa hai nước có thể "vượt ngoài tầm kiểm soát".
Từ ngày 4/7 vừa qua, Nhật Bản đã siết chặt quy định xuất khẩu sang Hàn Quốc 3 vật liệu công nghệ cao dùng trong sản xuất chất bán dẫn và màn hình - gồm nhựa nhiệt dẻo (fluorinated polyimide), chất cản màu (resist) và hydro clorua có độ tinh khiết cao (HF).
Theo một kết quả khảo sát, Hàn Quốc nhập khẩu từ Nhật Bản 94% nhu cầu về các vật liệu trên. Hàn Quốc cáo buộc đây là động thái của Nhật Bản nhằm gây sức ép giải quyết mâu thuẫn song phương về vấn để lao động thời chiến. Tuy nhiên, Tokyo luôn khẳng định biện pháp này được đưa ra vì lý do an ninh.
Quan chức cấp cao Bộ Thương mại Hàn Quốc (bên phải) trong cuộc đàm phán cấp chuyên viên với những người đồng nhiệm Nhật Bản về việc Tokyo siết chặt quy chế xuất khẩu đối với ba mặt hàng nguyên liệu công nghệ cao sang Seoul, tại Tokyo ngày 12/7/2019. Ảnh: YONHAP/TTXVN
Dự kiến, trong vài ngày tới, Nhật Bản sẽ công bố quyết định về việc có đưa Hàn Quốc khỏi "danh sách trắng" hay không sau khi kết thúc cuộc tham vấn đề vấn đề này ngày 24/7. Hiện "danh sách trắng" có 27 quốc gia như Mỹ, Anh, Pháp…
Đối với những quốc gia nằm trong danh sách, Nhật Bản cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa ngoài danh mục quy định không cần phải kiểm tra, cấp phép riêng đối với từng hợp đồng mà chỉ cần một giấy phép chung.
Nhật Bản đã đưa Hàn Quốc vào "danh sách trắng" từ năm 2004. Nếu quyết định được đưa ra, Hàn Quốc sẽ trở thành quốc gia đầu tiên bị Nhật Bản loại khỏi danh sách.
Việc đưa Hàn Quốc ra khỏi danh sách này đồng nghĩa sẽ phát sinh thêm các thủ tục kiểm tra trước khi xuất khẩu đối với nhiều mặt hàng xuất khẩu từ Nhật Bản sang Hàn Quốc như hóa chất, dược phẩm, linh kiện điện tử, máy móc...
Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) sẽ đưa ra các yêu cầu kiểm tra dựa trên những phán đoán liên quan tới vấn đề như an ninh, dự kiến việc cấp phép sẽ mất tới 90 ngày. Ngoài sự kiểm soát từ METI, Bộ Tài chính Nhật Bản cũng thông báo sẽ kiểm tra về mặt thuế quan, dù đã được METI cấp phép./.