Hành trang bảo vệ an toàn cho phụ nữ, trẻ em trước thiên tai

Quang cảnh diễn đàn. Ảnh: Thắng Trung/Bnews/vnanet.vn

Chiều 6/10, tại Hà Nội, Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNICEF), Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tổ chức Diễn đàn “Nhà giáo tương lai với hành trang về Phòng chống thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu” với chủ đề  Phụ nữ và trẻ em trong thiên tai.

Đây là một trong những hoạt động hưởng ứng ứng ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai và ngày ASEAN quản lý rủi ro hiên tai (13/10/2025), Diễn đàn này nhằm tạo không gian để các bạn sinh viên, các thầy cô giáo tương lai cùng nhau chia sẻ, học hỏi, tiếp nhận thêm kiến thức, kỹ năng cần thiết, từ đó tự tin đồng hành cùng học sinh và cộng đồng trong công tác phòng, chống thiên tai, thích ứng biến đổi khí hậu. 

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai Nguyễn Văn Tiến cho biết: Trong thiên tai, phụ nữ và trẻ em luôn là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Các em nhỏ có thể bị gián đoạn học tập, chịu nhiều nguy cơ về sức khỏe và tâm lý, trong khi phụ nữ thường phải gánh vác thêm trách nhiệm chăm sóc gia đình, đối mặt với những rủi ro về sinh kế, an toàn và tiếp cận dịch vụ cơ bản. Do đó, bảo vệ quyền lợi và sự an toàn của phụ nữ, trẻ em trong thiên tai không chỉ là nhiệm vụ nhân văn, mà còn là yêu cầu cấp thiết để hướng tới một xã hội an toàn, công bằng và phát triển bền vững.

Trong công tác phòng, chống thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu, giáo dục đóng vai trò vô cùng quan trọng. Các thầy cô chính là cầu nối giúp học sinh tiếp cận tri thức, hình thành kỹ năng phòng tránh và ứng phó thiên tai ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Các bạn sinh viên sư phạm – những “nhà giáo tương lai” – sẽ là những người gieo mầm tri thức, lan tỏa tinh thần chủ động, trách nhiệm và nhân ái đến thế hệ mai sau. Đây chính là hành trang không thể thiếu để xây dựng một cộng đồng an toàn, bền vững trước thiên tai và biến đổi khí hậu.

"Tôi tin tưởng rằng, với tinh thần trách nhiệm và sự tham gia nhiệt tình của các quý vị đại biểu, các thầy cô giáo và các bạn sinh viên, Diễn đàn sẽ thành công tốt đẹp, góp phần lan tỏa thông điệp nhân văn và hành động thiết thực trong bảo vệ phụ nữ, trẻ em và cộng đồng trước thiên tai.", ông Nguyễn Văn Tiến mong muốn.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiền, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch hội đồng trường Đại học sư phạm Hà Nội, diễn đàn hôm nay như "một trạm tiếp sức tri thức và kỹ năng" đặc biệt, nhằm cụ thể hóa hành trang cho các sinh viên thông qua việc cập nhật dữ liệu (nắm bắt cơ thể và xu hướng mới nhất cho biến đổi khí hậu để có thể truyền đạt khoa học chính xác); hoàn thiện phương phương pháp (học hỏi cách lồng ghép linh hoạt kiến thức phòng, chống thiên tai vào các cấp học, cùng với kỹ năng cứu hộ cơ bản và hỗ trợ tâm lý cộng đồng); khơi dậy tinh thần (nhấn mạnh trách nhiệm đạo đức trong việc bảo vệ và hỗ trợ các dối tượng dễ bị tổn thương, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em).

Ông Lý Phát Việt Linh, Quản lý chương trình Biến đổi khí hậu và Giảm nhẹ rủi ro thiên tai, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam chia sẻ, các bạn sinh viên trường Đại học sư phạm Hà Nội sẽ là những người sẽ gieo mầm tri thức và niềm tin tri thức và niềm tin cho thế hệ trẻ. Mỗi bài giảng của các bạn không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn là hành trình trang bị cho học sinh hiểu biết và kỹ năng về bảo vệ bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây là điều cốt lõi nhất và bền vững nhất để ứng phó với khủng hoảng khí hậu hiện nay.

'Giáo dục chính là nền tảng của thay đổi, bởi khi trẻ em được học và truyền cảm hứng, các em sẽ trở thành thế hệ tiên phong, kiến tạo một tương lai xanh, an toàn và nhân ái hơn. Hãy lan tỏa tinh thần trách nhiệm với môi trường và cộng đồng để lớp học trở thành nơi  nuôi dưỡng lòng nhân ái, ý thức công dân và hành động vì hành tinh", ông Lý Phát Việt Linh nhấn mạnh.

Thạc sĩ Dương Thị Thúy Nga, giảng viên khoa Lý luận chính trị - Giáo dục công dân, trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho hay, phòng chống thiên tai không phải là một “kiến thức xa vời” để thêm vào chương trình học, mà phải trở thành kỹ năng sống còn của mỗi giáo viên. Kỹ năng ấy phải song hành cùng chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp, để người thầy thực sự làm tròn trách nhiệm với học sinh và xã hội.

Tại trường Đại học sư phạm Hà Nội, việc trang bị kiến thức và kỹ năng về phòng, chống thiên tai và  và thích ứng với biến đổi khí hậu được triển khai theo một lộ trình rõ ràng, có mục tiêu, có địa chỉ tích hợp cụ thể trong chương trình đào tạo. Điều này giúp sinh viên sư phạm không chỉ học lý thuyết mà còn hình thành năng lực thực tiễn gắn với nghề nghiệp.

Việc trang bị kiến thức, kĩ năng được thực hiện lồng ghép trong các học phần chung của chương trình đào tạo sư phạm. Đây là những học phần bắt buộc với tất cả sinh viên sư phạm, tạo nền tảng chung. Chẳng hạn như:  Học phần Tâm lý học, Giáo dục học, giảng viên trang bị cho sinh viên kiến thức và kỹ năng nhận diện, hỗ trợ tâm lý xã hội cho học sinh sau thiên tai; kỹ năng động viên, trấn an, tạo sự an toàn tâm lý trong khủng hoảng. Trong các học phần của từng chuyên ngành đào tạo, việc lồng ghép các nội dung về phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu được triển khai theo quy trình hợp lí: xác định các học phần tiềm năng, xác định nội dung lồng ghép, địa chỉ lồng ghép, phương thức lồng ghép…

Để những kiến thức và kĩ năng được trang bị thực sự phát huy hiệu quả,  đội ngũ giảng viên cần tiếp tục nâng cao năng lực cho sinh viên trong phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu thông qaa một số hoạt động như: xây dựng kho học liệu số về phòng, chống thiên tai và biến đổi khí hậu, tổ chức diễn đàn mô phỏng ứng phó khủng hoảng thường niên, tiếp tục duy trì và phát triển mô hình liên kết, mở rộng mạng lưới hợp tác giữa trường Đại học sư phạm Hà Nội với các trường phổ thông thực hành và cơ quan chuyên môn về thiên tai.

Từ cuộc thi thiết kế bài giảng tích hợp, các đoàn thể, trung tâm nghiên cứu  phát triển nghiệp vụ sư phạm có thể mở rộng sang các cuộc thi khác như: sáng kiến phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu, khuyến khích sinh viên đề xuất những mô hình, dự án, công cụ giáo dục mới phòng chống thiên tai...

Tại diễn đàn, Ban Tổ chức cũng đã trao đổi, chia sẻ với các sinh viên trường Đại học sư phạm Hà Nội các vấn đề liên quan đến phòng chống thiên tai, thích ứng biến đổi khí hậu, phụ nữ và trẻ em trong thiên tai...