Hiện tượng thời tiết cực đoan có phải hoàn toàn do biến đổi khí hậu?

Công tác cứu hộ sau trận bão tuyết kinh hoàng tại Nepal. Ảnh: Reuters

Các trận bão tuyết lớn tại dãy Himalaya ở Nepal, đợt nắng nóng khủng khiếp tại Argentina hay những trận mưa như trút nước tại miền Nam nước Pháp hồi năm ngoái đều do hiện tượng biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, không phải tất cả mọi hiện tượng thời tiết cực đoan đều do tác động của biến đổi khí hậu. Đây là kết luận trong báo cáo "Giải thích các hiện tượng cực đoan năm 2014 từ góc nhìn khí hậu" được công bố ngày 5/11.

32 nhóm nghiên cứu quốc tế đã tiến hành phân tích 28 hiện tượng thời tiết cực đoan như các cơn bão, các đợt hạn hán, cháy rừng và lũ lụt với mục đích chỉ ra tình trạng biến đổi khí hậu do các hoạt động của con người là nguyên nhân chính dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Qua nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy những cơn bão nhiệt đới tại Hawaii (Mỹ) và lũ lụt tại miền Đông Nam Canada hồi năm ngoái là hệ quả của sự biến đổi khí hậu và việc khai thác đất đai, bắt nguồn từ những hoạt động do con người gây ra.

Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến những trận mưa lớn tại dãy núi Cevennes, miền Nam nước Pháp; những đợt nắng nóng như thiêu đốt tại Hàn Quốc, Trung Quốc năm 2014 và Argentina hồi tháng 12/2013 và những đợt hạn hán tại Đông Phi.

Tình trạng ấm lên toàn cầu và yếu tố con người cũng nhiều khả năng dẫn tới tình trạng lũ lụt nghiêm trọng tại thủ đô Jakarta của Indonesia và các trận bão tuyết tại dãy Himalaya hồi năm ngoái khiến hơn 40 người thiệt mạng ở Nepal. Tại Australia, con người cũng bị quy trách nhiệm cho việc làm gia tăng những đợt nắng nóng.

Giới khoa học nhận định khó có thể kiểm chứng mối liên hệ giữa các hiện tượng thời tiết cực đoan khác và sự ảnh hưởng của con người. Biến đổi khí hậu do hoạt động của con người gây ra cũng không phải là nguyên nhân khiến số lượng cơn bão tăng lên mức kỷ lục tại các hòn đảo nhỏ của Anh, các trận mưa lớn tại Anh, siêu bão Gonzalo tại châu Âu và hạn hán tại các nước châu Á như Trung Quốc và Singapore. 

Mặc dù vậy, các nhà khoa học cho rằng sự biến đổi khí hậu tác động đến hầu hết hiện tượng thời tiết, trong đó có các đợt nắng nóng. Với những kết luận và nhận định trên, nhóm tác giả hy vọng trong tương lai thế giới sẽ có thêm nhiều nghiên cứu để làm rõ mối quan hệ giữa biến đổi khí hậu và hiện tượng thời tiết cực đoan.

Họ cũng hy vọng báo cáo trên sẽ giúp các nhà lãnh đạo và hoạch định chính sách của các nước đưa ra những biện pháp bảo vệ người dân trước mối đe dọa từ những hiện tượng thời tiết cực đoan./. 

Hà Thị Phương Oanh/TTXVN