Điểm hư hỏng trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi vừa được sửa chữa. Ảnh: Trần Tĩnh - TTXVN
Trao đổi về việc nghiệm thu của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước các công trình xây dựng (HĐNTNN) tại công trình này, ông Ngô Lâm, Phó Cục trưởng Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) – cơ quan thường trực của HĐNTNN chia sẻ, đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi có hai đoạn, đoạn Đà Nẵng – Tam Kỳ sử dụng vốn Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và đoạn Tam Kỳ - Quảng Ngãi sử dụng vốn Ngân hàng Thế giới (WB).
Hư hỏng mặt đường như dư luận phản ánh là ở đoạn Đà Nẵng – Tam Kỳ, đã được HĐNTNN chấp thuận thông xe có điều kiện (chưa phải nghiệm thu hoàn thành) vào tháng 8/2017. Thực chất, đoạn cao tốc đã thông xe và đưa vào sử dụng 14 tháng rồi mới xuất hiện hư hỏng.
Còn đợt kiểm tra công tác nghiệm thu của chủ đầu tư hồi tháng 8/2018 là thực hiện đối với đoạn cao tốc Tam Kỳ - Quảng Ngãi chứ không phải là vừa kiểm tra nghiệm thu hồi tháng 8/2018 thì đến tháng 10/2018 đường đã hư hỏng – ông Ngô Lâm khẳng định.
Trong cả hai thông báo chấp thuận thông xe sau khi kiểm tra nghiệm thu hồi tháng 8/2017 (đối với đoạn cao tốc sử dụng vốn JICA) và tháng 8/2018 (đối với đoạn cao tốc sử dụng vốn WB), HĐNTNN đều đánh giá về các điều kiện thông xe có đảm bảo hay không.
Các văn bản cũng yêu cầu những tồn tại còn lại chủ đầu tư phải tiếp tục khắc phục, báo cáo để HĐNTNN xem xét; nếu đủ điều kiện thì mới chấp thuận nghiệm thu hoàn thành công trình.
Theo Phó Cục trưởng Ngô Lâm, tại thời điểm kiểm tra đợt cuối để cho phép thông xe, lúc đó chưa xuất hiện dấu hiệu cũng như các hư hỏng về mặt đường.
Trên thực tế, các công trình lớn, khi nghiệm thu vẫn có thể tiềm ẩn những khiếm khuyết về chất lượng mà trong quá trình nghiệm thu, giám sát vẫn có thể chưa phát hiện ra, hoặc chưa bộc lộ.
Sau một thời gian khai thác, đường chịu tải trọng và nhiều yếu tố tác động khác thì những khiếm khuyết về chất lượng có thể bộc lộ ra.
Nếu phát hiện ngay lúc kiểm tra nghiệm thu thì chắc chắn công trình không được chấp thuận nghiệm thu.
Chính vì vậy mới có quy định về bảo hành để ràng buộc trách nhiệm của nhà thầu phải khắc phục, sửa chữa đường khi có hư hại.
Ông Ngô Lâm phân tích, những công trình lớn như cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi thường có thời gian bảo hành tối thiểu từ 24 tháng trở lên. Đây là khoảng thời gian đủ để bộc lộ rõ các khiếm khuyết về chất lượng (nếu có).
Những hư hỏng này khi phát hiện phải được khắc phục ngay để đảm bảo an toàn giao thông, tránh lây lan.
Tuy nhiên, tại dự án này, sự cố khắc phục chậm trễ, việc nêu thông tin cũng chưa chuẩn nên gây phản ứng trong dư luận.
Với cụ thể đoạn cao tốc Đà Nẵng – Tam Kỳ, ông Ngô Lâm cho hay, từ ngày 1/8/2017, HĐNTNN đã có thông báo chấp thuận thông xe có điều kiện đối với đoạn đường này.
Thông báo này cũng chỉ ra các tồn tại và yêu cầu nhà thầu, chủ đầu tư phải khắc phục. Phần tồn tại chủ yếu là rãnh thoát nước, ta luy, hàng rào...
Đến nay, chủ đầu tư cũng chưa hoàn thiện do nhiều nguyên nhân; trong đó có giải phóng mặt bằng. Sau khi khắc phục xong, chủ đầu tư, nhà thầu phải nghiệm thu toàn bộ công tác khắc phục đó, báo cáo lại cho HĐNTNN để xem xét nếu đủ điều kiện lúc đó mới nghiệm thu chính thức.
Mặt khác, đoạn cao tốc Đà Nẵng – Tam Kỳ đã thông xe rồi, tức chuyển sang giai đoạn quản lý, khai thác và thực hiện quy trình bảo hành, bảo trì. Với các hạng mục chưa hoàn thành thì HĐNTNN sẽ đánh giá lại tổng thể sau hoàn thiện.
Trong thời gian bảo hành, nhà thầu, chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm kiểm tra, rà soát thường xuyên nhằm phát hiện hư hỏng và khắc phục kịp thời. Tuyến cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi có thời gian bảo hành 24 tháng.
Do đó, trách nhiệm và chi phí khắc phục các hư hỏng trong thời gian này( nếu có) là của các nhà thầu.
Sau khi xảy ra các hư hỏng, bong tróc mặt đường, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã có ý kiến chỉ đạo xử lý.
Bộ Giao thông Vận tải, HĐNTNN cũng đã có văn bản gửi chủ đầu tư yêu cầu xác định rõ nguyên nhân, tổ chức khắc phục sửa chữa.
Quy trình sửa chữa, khắc phục sẽ được thực hiện theo các bước cào bóc các lớp vật liệu bị hư hỏng và thảm bù lại mặt đường.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư và nhà thầu phải khắc phục các tồn tại của công trình đã được chỉ ra tại thông báo của HĐNTNN.
Sau khi chủ đầu tư, nhà thầu hoàn thành các công việc này và có báo cáo, đề nghị chính thức về việc chấp thuận kết quả nghiệm thu hoàn thành công trình, HĐNTNN sẽ tổ chức kiểm tra, đánh giá và có ý kiến chấp thuận nghiệm thu hoàn thành khi đáp ứng đủ yêu cầu.
Theo HĐNTNN, việc kiểm soát và đảm bảo chất lượng công trình là trách nhiệm của nhà thầu, tư vấn giám sát và chủ đầu tư; trong đó, vai trò của chủ đầu tư là phải tổ chức quản lý chất lượng.
Nhà thầu làm ra sản phẩm thì chịu trách nhiệm về sản phẩm của mình, giám sát thì phải tổ chức giám sát đảm bảo công tác thi công của nhà thầu tuân thủ thiết kế, kỹ thuật, các quy chuẩn tiêu chuẩn liên quan.
Khi thi công xong từng hạng mục cụ thể và cả công trình thì 3 chủ thể này phải có trách nhiện nghiệm thu chất lượng. Còn cơ quan chuyên môn về xây dựng, hay HĐNTNN thì kiểm tra công tác nghiệm thu của 3 chủ thể trên.
HĐNTNN kiểm tra công tác nghiệm thu căn cứ vào báo cáo của chủ đầu tư về chất lượng công trình; trong đó, phải khẳng định và chịu trách nhiệm về chất lượng công trình mà các bên đề nghị nghiệm thu.
Cùng đó là biên bản nghiệm thu của HĐNT cơ sở; tiếp đến là ý kiến của các thành viên trong hội đồng gồm tổ chuyên gia (kiểm tra định kỳ 3-6 tháng/lần), cơ quan thường trực của HĐNTNN, tư vấn kiểm định độc lập…
Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi sử dụng vốn vay ODA của JICA và WB; đây là công trình quan trọng trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo Tổng công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) tập trung thực hiện, đưa Dự án vào khai thác, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh của khu vực miền Trung, giảm tải cho Quốc lộ 1, hạn chế ùn tắc, tai nạn giao thông./.