Hơn 1.700 vụ kiện liên quan đến biến đổi khí hậu trong năm 2020
Con số trên phần nào phản ánh thất vọng của người dân trước sự thiếu trách nhiệm của chính phủ các nước hay những doanh nghiệp gây phát thải lớn nhất trong công cuộc chống biến đổi khí hậu.
Theo Giám đốc điều hành Trung tâm Sabin - Michael Burgur, 5 năm qua ghi nhận sự tăng vọt số các vụ kiện tại Mỹ và toàn thế giới.
Viện nghiên cứu Grantham của Anh chuyên về biến đổi khí hậu cho biết chỉ có khoảng 40 vụ kiện ghi nhận tại các nước đang phát triển, trong khi số vụ kiện chủ yếu tập trung tại những nước giàu có, và con số này không ngừng tăng.
Bất cứ vụ kiện tụng nào tại tòa án đều có bên thắng và bên thua. Trong các vụ kiện liên quan đến biến đổi khí hậu, phán quyết thường không đứng về phía những người tìm cách bảo vệ môi trường.
Tại Mỹ, tòa phúc thẩm Oregon vào tháng 1/2020 đã bác đơn kiện năm 2015 mà bên nguyên đơn là trẻ em nhằm tìm cách buộc Chính phủ Mỹ bảo vệ quyền các nguồn sống trước tình trạng biến đổi khí hậu.
Lý do được đưa ra là bên nguyên đơn chưa đủ tư cách pháp lý. Trong khi đó, theo nhà nghiên cứu Marta Torre-Schaub thuộc Đại học Pantheon-Sorbonne của Pháp, rất ít vụ kiện liên quan đến biến đổi khí hậu thực sự thành công, song các vụ kiện trở thành yếu tố uy hiếp mà chính quyền các bang và doanh nghiệp e ngại, khiến họ phải nhìn nhận một cách nghiêm túc về các vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu, để tránh dính dáng đến các vụ kiện pháp lý rùm beng.
Đáng nhớ có vụ kiện năm 2019, Tòa án tối cao Hà Lan đã ra phán quyết buộc nước này đến năm 2020 phải cắt giảm ít nhất 25% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính so với mức phát thải năm 1990.
Các vụ kiện tương tự cũng đang diễn ra tại Pháp. Các nhà vận động ở nước này được sự ủng hộ của 2 triệu công dân, đang tìm cách buộc chính phủ giải trình về thiếu các hành động bảo vệ khí hậu trong cái gọi là "Vụ kiện thế kỷ".
Không chỉ chính phủ các nước, các công ty sản xuất nhiên liệu hóa thạch chịu trách nhiệm về việc phát thải lượng lớn khí CO2, đang đứng trước trong vòng vây pháp lý. Bên nguyên đơn không chỉ yêu cầu bồi thường, mà còn đòi hỏi các công ty phải thay đổi hoạt động vận hành.
Tháng 11/2017, một tòa án Đức quyết định tiếp nhận vụ kiện mà bên nguyên đơn là một nông dân Peru và bên bị đơn là công ty năng lượng RWE về những tác động tiêu cực của tình trạng biến đổi khí hậu tại dãy Andes.
Các tổ chức phi chính phủ cũng đã có hành động pháp lý tại Pháp chống lại Tập đoàn dầu mỏ Total vì thiếu hành động giảm khí thải carbon. Mới đây nhất, trong tháng này, một số nhóm bảo vệ môi trường đã đối mặt với Tập đoàn Shell tại một tòa án ở Hà Lan để buộc tập đoàn dầu khí này đáp ứng đạt được mục tiêu giảm phát thải theo Hiệp định Paris chống biến đổi khí hậu.
Trong khi đó, có một số vụ kiện đặc biệt có mục đích buộc các dự án "chết yểu". Năm 2019, các tòa án Australia đã từ chối cấp phép hoạt động khai thác một hầm mỏ than đá Rockey Hill.
Nhờ sự đấu tranh của các nhà bảo vệ môi trường, trong những năm gần đây, nhiều địa điểm tự nhiên hầu hết ở châu Á và Mỹ Latinh đã được cấp quyền pháp lý.
Sông Atrato của Colombia được công nhận là một thực thể hợp pháp với các quyền theo quy định của tòa án hiến pháp vào năm 2016. Tòa án tối cao Colombia đã cấp quy chế tương tự cho vùng Amazon vào năm 2018.
Có thể thấy rằng các vụ kiện liên quan đến vấn đề khí hậu tuy chưa mang thể mang đến kết quả như ý nguyện của bên nguyên đơn là thúc đẩy hành động chống biến đổi khí hậu ngay lập tức, song phần nào đã gây chú ý tới công luận, để chính phủ các nước, các doanh nghiệp có ý thức trách nhiệm hơn trong việc hoạch định chính sách, chiến lược kinh doanh để sao cho yếu tố môi trường là điều phải được cân nhắc tới./.
Tin liên quan
-
Ngân hàng
Các ngân hàng đưa ra cam kết để chống biến đổi khí hậu
08:08' - 02/12/2020
Các ngân hàng phát triển thuộc sở hữu công trên thế giới vừa qua đã cam kết điều chỉnh nguồn tài chính theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.
-
Kinh tế Thế giới
Nước Mỹ và Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu: Một chặng đường dài
06:30' - 19/11/2020
Trong lúc tranh cử, ông Joe Biden hứa hẹn sẽ hướng tới những mục tiêu giảm khí thải nhà kính đầy táo bạo, song liệu ông có thể thúc đẩy chương trình nghị sự về biến đổi khí hậu toàn cầu hay không?
Tin cùng chuyên mục
-
Pháp luật
“Thiếu tướng tự phong” Hoa Hữu Long bị phạt tù chung thân
17:50' - 20/01/2021
Sau 3 ngày xét xử, chiều 20/1, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên án phạt các bị cáo trong vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
-
Pháp luật
Tổng thống Mỹ D.Trump ký sắc lệnh ngăn chặn các cuộc tấn công mạng từ nước ngoài
12:19' - 20/01/2021
Tổng thống sắp mãn nhiệm Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp ngăn chặn các đối tượng lợi dụng các sản phẩm điện toán đám mây để thực hiện các hoạt động độc hại trên không gian mạng chống lại Mỹ.
-
Pháp luật
Bắt đối tượng bị buộc tội lấy cắp máy tính từ Văn phòng Chủ tịch Hạ viện Mỹ
07:23' - 20/01/2021
Lực lượng chức năng liên bang đã bắt giữ một phụ nữ với cáo buộc lấy cắp máy tính cá nhân hoặc ổ cứng trong Văn phòng Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi trong vụ bạo loạn xảy ra tại Đồi Capitol ngày 6/1.
-
Pháp luật
Nghị định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới có hiệu lực từ 1/3
06:00' - 20/01/2021
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 03/2021/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
-
Pháp luật
Đồng Tháp bắt giữ 90 kg ma túy
20:24' - 19/01/2021
Lực lượng chức năng tỉnh Đồng Tháp vừa thu giữ gần 90 kg các chất ma túy. Đây là vụ vận chuyển ma túy trái phép lớn nhất từ trước đến nay được phát hiện, thu giữ ở Đồng Tháp.
-
Pháp luật
Khởi tố 4 bị can trong vụ án tại Tổng Công ty 3/2
16:06' - 19/01/2021
Bộ Công an đã khởi tố vụ án xảy ra tại Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (Tổng Công ty 3/2).
-
Pháp luật
Lào Cai triệt phá chuyên án, bắt giữ 20.400 viên ma túy tổng hợp
07:40' - 19/01/2021
Công an thành phố Lào Cai vừa triệt phá chuyên án, bắt giữ 3 đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển 20.400 viên ma túy tổng hợp cùng nhiều tang vật có liên quan.
-
Pháp luật
Xét xử Vũ Huy Hoàng và đồng phạm: Lần thứ 2 hoãn phiên tòa do thiếu nhiều người liên quan
10:59' - 18/01/2021
Lần thứ 2, phiên toàn xét xử bị cáo Vũ Huy Hoàng và đồng phạm bị hoãn do thiếu nhiều người liên quan tham gia tố tụng.
-
Pháp luật
Ecuador thu giữ 1,3 tấn ma túy
08:24' - 18/01/2021
Bộ trưởng Nội vụ Ecuador Patricio Pazmino thông báo cảnh sát nước này đã tịch thu được 1,3 tấn ma túy giấu trong một container với đích đến là châu Âu.