Lạ thật, bao nhiêu thứ để nhớ về ngày Tết, vậy mà tôi lại nhớ về mùi nước lá thơm quá đỗi bình dị.
Hương thơm chiều 30 Tết. Ảnh: Healthplus.vn
Mùi hương dường như là cội nguồn của nỗi nhớ nhung, là thứ được lưu giữ mạnh mẽ và lâu nhất trong những kí ức tôi có về tuổi thơ của mình.
Chẳng biết tự bao giờ, tắm lá mùi để xua tan buồn phiền của năm cũ đón Tết đã trở thành tục không thể thiếu trong chiều cuối năm. Hương thơm ngan ngát, làn khói xông “ma mị” ấy như kéo cả nỗi nhớ, tình yêu gia đình ùa về, tràn ngập trong tâm trí…” Nước lá mùi tắm cho da. Hương bay ngan ngát bao la xuân nồng.”
Những vần thơ của nhà thơ Phạm Ngọc Vĩnh như đưa tôi trở về những ngày đó, vào những chiều 30 Tết, sau khi “no nê” với mùi củ kiệu, mùi khói từ nồi bánh chưng mà cha mất cả đêm để thêm củi lửa, mùi vôi ve thay áo cho những bức tường trắng, mùi hoa đào bung nụ đón Tết…, tôi lại hí hửng chờ đón nồi nước lá mùi.
“Bố khom lưng nhóm củi
Mẹ đun nước lá mùi
Ngát nồng hương xuân mới
Tâm hồn thật vui tươi.”
Dù công việc ngày Tết có bận rộn đến mấy, Tết có đầy đủ đến mấy thì việc tắm bằng nước lá mùi già vào ngày 30 Tết vẫn không thể thiếu. Ngày ấy, dù ở thành thị hay nông thôn, gia đình giàu sang hay nghèo khó đều cố gắng giữ nét đẹp này ngày Tết.
Trùm lên mình chiếc chăn vải cũ, ôm trọn lấy nồi nước lá xông để hít hà cái mùi vị cay cay và rồi khoan khoái khi được mẹ gội đầu, tắm bằng thứ nước lá có mùi thơm dịu; ủ ấm trong một chiếc khăn.
Ngày Tết trẻ thơ, Tết cổ truyền thật thơm mà tha thiết biết bao trong vòng tay mẹ. Với tôi, mùi hương ấy là mùi của sự gắn kết gia đình. Có lẽ vì thế, tắm lá mùi chiều cuối năm là thứ làm tôi nhớ đến vậy.
Giờ đây, khi đã có gia đình nhỏ của mình, sau những ngày dọn dẹp, tất bật chuẩn bị đón Tết, tôi mua lá, đun nước để truyền cho các con mùi hương yêu thương, thanh nhẹ ấy. Không giống như dùng dầu gội, sữa tắm, tắm lá mùi “xua tan xui xẻo” phải chọn loại mùi già đã trổ hoa li ti, kết những trái nhỏ xíu trên cành, thân cây đã chuyển từ màu xanh sang nâu tía.
Bó lá mùi phải được rửa sạch sẽ, không để nát, để khi đun lên cho mùi thơm ngan ngát, cay cay, rất riêng biệt. Có lẽ vì sự riêng biệt ấy mà hương thơm của lá mùi lại có thể đọng lại rất lâu, cả tận sâu thẳm trong tâm trí mỗi người khi nhớ về tuổi thơ, nhớ về quê hương.
Tắm nước lá mùi, chẳng những “Thơm sao, thơm khắp nẻo đường. Thơm trong vời vợi, tay ươm sắc mùa” mà theo những gì cha ông truyền lại, tắm thứ nước này những đen đủi, muộn phiền lo lắng trong năm cũ cũng được gột bỏ.
Theo Đông y, hạt mùi là một vị thuốc quý, có vị cay, tính ôn, có tác dụng lưu thông khí huyết, giải cảm, tiêu độc trong cơ thể. Ngoài ra, lá của nó còn giúp ích nhiều cho những người bị suy nhược thần kinh, trầm cảm, đau nhức nửa đầu, căng thẳng.
Chưa hết, loại cây này còn có tính sát khuẩn tốt. Tinh dầu rau mùi chứa chất chống oxy hóa cao, có tác dụng giảm viêm trong trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa, viêm đường tiểu. Bởi vậy tắm nước đun từ hạt hoặc lá mùi có tác dụng làm cho da sạch, chống viêm nhiễm…
Vì thế mà chỉ cần ngồi lại trong hương lá mùi thấm đẫm nó khiến con người ta cảm thấy sảng khoái, thanh nhẹ và thông suốt; tĩnh lặng cảm nhận, gột rửa đi những gì đã qua, sẵn sàng đón một năm mới với nhiều niềm vui, hạnh phúc và may mắn.
Tắm lá mùi không chỉ là sạch, là thơm mà còn để quên đi những nỗi buồn, muộn phiền, không may của năm cũ để rồi khoan khoái mang một “thân thể mới”, khoác lên mình tấm áo mới.
“Gột bao chát đắng quanh năm. Ba mươi Tết, được đằm trong hương mùi”. Cả thân thể và tâm hồn được làm mới lại, được tiếp thêm hi vọng và khao khát sống một năm mới tốt đẹp hơn.
Những ai đã từng được tắm nước lá mùi để đón Tết, chắc hẳn sẽ không quên hình ảnh của cha, của mẹ lụi cụi trong bếp, chuẩn bị một nồi nước lá to, khói bốc nghi ngút. Với tôi, mùi hương bình dị ấy không chỉ giúp nhớ về những phút giây đẹp đẽ, yên bình của tuổi thơ mà còn đong đầy sự yêu thương của cha mẹ…/.
>>>Các loại bánh cổ truyền hút khách dịp Tết