Israel: Khi chính trị tác động bất lợi đến kinh tế
Tờ Haaretz đăng tải bài viết tựa đề "Bầu cử lần ba là tin xấu đối với kinh tế Israel", nội dung xoay quanh tuyên bố hồi tuần trước của Bộ trưởng Tài chính Moshe Kahlon: "Cuộc bầu cử vào năm tới sẽ là một thảm họa".
Tại Israel, hai cuộc bầu cử trước đã khiến Chính phủ gần như tê liệt, dẫn tới những tác động về xã hội, kinh tế và chính trị, ông Kahlon nói, đồng thời cho rằng tác động này sẽ còn tồi tệ hơn nếu Israel phải tiến hành bầu cử lần ba trong những tháng tới.
* Thiếu một lối thoát rõ ràng
Tất cả các cuộc bầu cử đều làm cho hoạt động của Chính phủ bị đình trệ và ảnh hưởng tới hoạt động thường ngày của các Bộ và ban ngành. Rất khó để nói chính xác con số thiệt hại cụ thể, nhưng Chính phủ đã phải chi hàng trăm triệu đô la Mỹ để tổ chức bầu cử và hỗ trợ cho các đảng phái chính trị.
Ngoài ra, những thiệt hại đối với nền kinh tế vào ngày tổ chức bầu cử ước tính khoảng 290 triệu USD. Đó là chưa kể quá trình đàm phán các thỏa thuận liên minh cần thiết để thành lập Chính phủ mới thậm chí còn gây tổn hại cho nền kinh tế hơn. Bên cạnh đó, cũng có nhiều rủi ro về việc Chính phủ thất bại trong việc giải quyết vấn đề thâm hụt ngân sách đang gia tăng của Israel.
Các công ty xếp hạng tín dụng quốc tế cho đến hiện nay có quan điểm rằng sau cuộc bầu cử thứ nhất và thứ hai, một chính phủ sẽ được thành lập và vấn đề thâm hụt được giải quyết. Tuy nhiên, hai tuần trước, hãng Moody's bắt đầu bày tỏ quan ngại về việc thiếu lối thoát rõ ràng sau cuộc bầu cử ngày 17/9 và rủi ro về bất ổn chính trị kéo dài.
* Trách nhiệm của Chính phủ mới
Tuần này, Moody's đã công bố bản báo cáo cập nhật theo giai đoạn về nền kinh tế Israel và một lần nữa kỳ vọng Chính phủ tiếp theo sẽ tôn trọng trách nhiệm về tín dụng và giảm thâm hụt. Tuy nhiên, "việc thất bại trong thành lập Chính phủ mới hoặc thành lập liên minh mới không thể tập hợp được sự đồng thuận trong nội bộ cần thiết để thúc đẩy các biện pháp tài khóa mới sẽ gây ra rủi ro đối với hồ sư tín dụng của Israel”, hãng Moody's cảnh báo.
Nhóm phân tích do chuyên gia Evan Wohlmann đứng đầu cho biết, khả năng và sự sẵn sàng của Chính phủ tiếp theo về xử lý những khó khăn tài khóa trong thời gian hạn hẹp, ví dụ như giảm các khoản nợ phải trả đã gia tăng trong thập kỷ qua, sẽ là một tiêu chí quan trọng trong đánh giá về hồ sơ điểm số tín dụng.
Các nhà phân tích của Moody's giải thích rằng việc xếp hạng sẽ được quyết định bằng khả năng và năng lực của Chính phủ tiếp theo trong giải quyết vấn đề tài khóa của Israel hiện nay và ngăn chặn nợ công gia tăng. Bản báo cáo không nêu cụ thể các tác động của việc Chính phủ nâng trần thâm hụt đối với những năm tới như kỳ vọng của giới kinh tế. Tuy nhiên, Moody's đánh giá thâm hụt sẽ ở mức 4% GDP của Israel trong năm nay. Trong 12 tháng tính từ tháng 8/2018, thâm hụt là 3,8%. Moody's cũng đánh giá nợ trên GDP sẽ tăng từ 61% vào cuối năm 2018 lên 62% vào cuối năm 2019 và 62,8% vào cuối năm 2020.
Trừ khi Chính phủ tiếp theo thông qua ngân sách 2020 vào ngày 31/12, một triển vọng xa xôi thậm chí trước cuộc bầu cử tháng Chín vừa qua, nếu không Chính phủ sẽ tiếp tục các mức chi tiêu như năm 2019 theo cơ sở từng tháng, có tính đến lạm phát.
Hãng Moody's nhấn mạnh rằng điều này sẽ tác động lên mức chi tiêu, nhưng nguồn thu là một câu chuyện khác. Ngân sách năm 2019 dựa trên thuế và thuế thu nhập là 95,3 tỷ USD, tương đương mức tăng 5,5% so với mức thu của năm 2018 trước lạm phát, nhưng trên thực tế chỉ tăng 2,2% (do lạm phát).
Việc trì hoãn thông qua ngân sách năm 2020 cũng đe dọa gây ra căng thẳng. Khối quốc phòng muốn bảo đảm những kế hoạch chi tiêu tổng thể được xác định trước để Bộ quốc phòng có các kế hoạch tốt hơn. Trong khi đó, hệ thống y tế và chăm sóc sức khỏe muốn gia tăng ngân sách để giải quyết vấn đề bênh viện quá tải và tăng khả năng chăm sóc những người khuyết tật. Bác sỹ, giáo viên và công nhân lĩnh vực công cộng mong muốn đối thoại về các thỏa thuận lao động tập thể mới.
Do đó, có thể sẽ có vấn đề trong chương trình tài chính, những chương trình nhận từ ngân sách chỉ trong năm 2019. Nếu các quan chức Bộ Tài chính không đưa ra kế hoạch, những chương trình này sẽ bị chấm dứt vào ngày 31/12.
Khoản ngân sách này cũng bao gồm trên 400 triệu USD tiền miễn thuế hải quan và thuế mua hàng cho các sản phẩm tiêu dùng như đồ áo, thiết bị gia dụng và điện thoại. Bộ Tài chính sẽ gặp nhiều áp lực từ lĩnh vực công nghiệp bán lẻ và các lĩnh vực khác. Vào thời điểm ngân sách hết hiệu lực, giá cả sẽ tăng đột biến. Một chương trình khác cũng đang gặp các thách thức về ngân sách là trại hè cho các trường cấp 1, 2 và 3.
Trong khi đó, các quan ngại của Moody's đã không làm tổn thương vị trí xếp hạng tín nhiệm của Israel. Xếp hạng của nước này vẫn ở mức A1 - tương đương với A+ theo tiêu chuẩn của Standard & Poor’s và Fitch. Tầm nhìn của Moody's vẫn không thay đổi ở mức "Positive" (tích cực), có nghĩa xếp hạng của Israel có thể tăng thêm nếu có chính sách đúng.
Tạm gác các quan ngại về tài khóa sang một bên, Moody's vẫn nhận định tích cực về tổng thể nền kinh tế Israel. Hãng này nhận định GDP sẽ tăng trưởng 3,1% trong năm 2019 và 3,3% năm 2020 nhờ có xuất khẩu khí đốt từ mỏ Leviathan.
"Trong khi bất ổn về chính trị trong nước cho đến nay chưa có tác động bất lợi đến nền kinh tế Israel, sự thay đổi trong chính sách thắt chặt tài khóa hơn có thể gây ra những cơn "gió ngược" cho tăng trưởng kinh tế vào năm tới, trong đó tác động phụ thuộc vào thời gian và tổng hợp các biện pháp điều chỉnh", Moody's cảnh báo./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Israel chia sẻ kinh nghiệm về kinh tế đổi mới sáng tạo
13:06' - 19/06/2019
Việt Nam và Israel là hai quốc gia ở khá xa nhau nhưng có khá nhiều điểm tương đồng về đất nước, con người. Do vậy chúng ta có thể chia sẻ và học hỏi kinh nghiệm từ những bài học thực tiễn của nhau.
-
Kinh tế Thế giới
Israel dỡ bỏ lệnh cấm tại các cửa khẩu biên giới Dải Gaza
16:43' - 12/05/2019
Ngày 12/5, Israel đã dỡ bỏ lệnh cấm tại các cửa khẩu trao đổi hàng hóa và qua lại giữa biên giới nước này với Dải Gaza sau khi áp đặt các chế tài hồi đầu tháng 5 do bạo lực bùng phát tại đây.
-
Kinh tế Thế giới
Nợ công của Israel tương đương khoảng 60% GDP
11:04' - 16/04/2019
Bộ Tài chính Israel ngày 15/4 công bố báo cáo cho biết nợ công của nước này năm 2018 đã tăng lên tương đương khoảng 60% Tổng sản phẩm nội địa (GDP), tăng 0,5% so với năm 2017.
Tin cùng chuyên mục
-
Chứng khoán
VN-Index tăng mạnh nhất kể từ cuối năm 2022, hướng đến vùng đỉnh lịch sử
10:29'
Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua tuần giao dịch sôi động nhất kể từ cuối năm 2022, với dòng tiền mạnh và khối ngoại mua ròng liên tiếp trên HOSE, thúc đẩy VN-Index tiến sát vùng đỉnh cũ.
-
Chứng khoán
Chứng khoán Mỹ chùn bước trước "cơn gió ngược" thuế quan
14:12' - 12/07/2025
Tính chung cả tuần, chỉ số S&P 500 giảm 0,3%, chỉ số Dow Jones mất khoảng 1% và chỉ số Nasdaq giảm 0,1%.
-
Chứng khoán
Lịch chốt quyền trả cổ tức bằng tiền tuần tới (từ 14/7-18/7): HLB trả cổ tức "khủng" 110%
09:40' - 12/07/2025
Trong tuần tới từ ngày 14/7-18/7, có 28 doanh nghiệp chốt quyền trả cổ tức bằng tiền, trong đó HLB trả cổ tức cao nhất 110%, trong khi BHP trả cổ tức thấp nhất 1,5%.
-
Chứng khoán
15 doanh nghiệp chốt quyền họp đại hội cổ đông tuần tới
09:38' - 12/07/2025
Trong tuần tới từ ngày 14/7-18/7, có 15 doanh nghiệp chốt quyền họp đại hội cổ đông; trong đó có 6 doanh nghiệp trên HoSE; 1 doanh nghiệp trên HNX và 9 doanh nghiệp trên UPCoM.
-
Chứng khoán
Diễn biến mới về thuế quan Mỹ khuấy động chứng khoán châu Á chiều 11/7
17:24' - 11/07/2025
Thị trường chứng khoán châu Á biến động trái chiều trong phiên giao dịch chiều 11/7 khi nhà đầu tư thận trọng theo dõi các diễn biến thương mại và thuế quan.
-
Chứng khoán
Thị trường chứng khoán ngày 11/7: Chỉ số VN30 lập đỉnh lịch sử
16:27' - 11/07/2025
VN30 lập đỉnh lịch sử, VN-Index tiếp tục tăng với lực đỡ từ cổ phiếu vốn hóa lớn và dòng tiền ngoại mua ròng hơn 10.000 tỷ đồng trong 10 phiên gần đây.
-
Chứng khoán
VN-Index tiến sát 1.460 điểm
12:25' - 11/07/2025
Dòng tiền vẫn chảy vào thị trường không ngừng giúp VN-Index liên tiếp thiết lập các mốc cao mới trong năm 2025.
-
Chứng khoán
Chứng khoán châu Á nối tiếp đà khởi sắc từ Mỹ và châu Âu
11:57' - 11/07/2025
Thị trường chứng khoán châu Á hầu hết tăng điểm trong phiên ngày 11/7, nối dài đà tăng kỷ lục từ Phố Wall và London.
-
Chứng khoán
Doanh nghiệp Nhật Bản trả cổ tức kỷ lục
10:33' - 11/07/2025
Các công ty Nhật Bản dự kiến sẽ tăng cổ tức lên mức kỷ lục trong năm tài chính 2025, đánh dấu năm thứ 5 tăng liên tiếp, mặc dù căng thẳng thương mại dự kiến sẽ làm giảm lợi nhuận.