Khánh Hòa giám sát chặt tàu cá, xử lý nghiêm vi phạm IUU

Trước yêu cầu cấp bách gỡ “Thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), tỉnh Khánh Hòa đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quyết liệt, kết hợp siết chặt kiểm soát tại cảng cá với ứng dụng công nghệ giám sát hành trình, kiên quyết xử lý vi phạm để bảo đảm nghề cá phát triển bền vững.

Tại Cảng cá Hòn Rớ, cảng cá lớn nhất khu vực Nam Trung Bộ, những ngày cuối tháng 9, không khí hoạt động hết sức sôi động, tàu thuyền tấp nập ra vào sau những chuyến biển dài ngày. Ngư dân phấn khởi chuẩn bị cho hành trình mới; đồng thời, thực hiện đầy đủ quy định về kê khai, xuất bến. Tại phòng đăng ký của cảng Hòn Rớ, nhiều chủ tàu và thuyền trưởng đã cung cấp danh sách thuyền viên, lao động đi biển cho cán bộ cảng và lực lượng Bộ đội Biên phòng trước khi rời bến.

Ngư dân Phạm Văn Hiến (ngụ tại phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang - chủ tàu KH96275-TS) cho biết: “Chúng tôi ra khơi luôn tuân thủ quy định về khai báo chống khai thác bất hợp pháp. Hoạt động đánh bắt đều trong vùng biển Việt Nam, không xâm phạm vùng biển nước khác. Trước khi đi và khi cập bến, chúng tôi đều báo cáo với cảng và đồn biên phòng”.

Ngư dân Nguyễn Tấn Lầu (chủ tàu KH96778-TS) chia sẻ thêm: “Trên tàu chúng tôi luôn bật thiết bị giám sát hành trình. Các tín hiệu đều được theo dõi qua sóng vệ tinh, nhờ đó, chúng tôi nắm bắt thông tin. Tuyệt đối không vi phạm quy định, không tắt thiết bị hành trình. Đây cũng là cam kết của ngư dân Khánh Hòa trong việc bảo vệ nguồn lợi và biển đảo”.

Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng tỉnh Khánh Hòa thường xuyên phối hợp mở các đợt cao điểm để tuần tra, kiểm tra, xử lý và ngăn chặn những hành vi vi phạm chống khai thác IUU tại các vùng biển trên địa bàn tỉnh. Riêng 9 tháng năm 2025, đã xử phạt 72 trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, với tổng số tiền hơn 726 triệu đồng. Trong đó, có 6 trường hợp liên quan đến mất kết nối thiết bị giám sát hành trình, số tiền xử phạt 155 triệu đồng.

Theo Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh Khánh Hòa, công tác kiểm soát đang được nâng lên mức cao nhất tại các cảng cá trọng điểm, với mục tiêu tuyệt đối không để phát sinh tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Hiện, toàn tỉnh có 7 tàu cá nguy cơ cao vi phạm, gồm 1 tàu chưa được cấp giấy phép và 6 tàu giấy phép đã hết hạn. Các phương tiện này đang neo đậu tại bờ và được giám sát chặt chẽ.

Ngoài ra, 870 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động đã được phân loại, giao cho UBND các xã, phường quản lý. Trong tháng 9/2025, lực lượng chức năng tổ chức cao điểm kiểm tra, xử lý 11 trường hợp vi phạm, tổng số tiền phạt hơn 240 triệu đồng. Công an tỉnh cũng đã lập danh sách các địa bàn trọng điểm, ngư dân và đối tượng môi giới có nguy cơ cao để theo dõi, ngăn chặn.

Trong tháng 9/2025, Trung tâm giám sát tàu cá đã phát hiện 8 lượt tàu mất kết nối; trong đó, 6 trường hợp đã được xác minh; đồng thời, có 13 tàu hoạt động gần ranh giới cho phép, được cảnh báo kịp thời để chủ tàu, thuyền trưởng điều chỉnh hoạt động. Đáng chú ý, từ đầu năm 2024 đến nay, Khánh Hòa không ghi nhận trường hợp tàu cá vi phạm bị nước ngoài bắt giữ.

Cùng với đó, tỉnh Khánh Hòa đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc. Hiện, có 8/9 cảng cá áp dụng hệ thống điện tử eCDT, đã cấp 517 giấy xác nhận cho 10.468 tấn hải sản và 211 lô hàng chứng nhận; trong đó, 205 lô xuất khẩu sang EU.

Ông Lê Đình Khiêm, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Biển đảo, nhấn mạnh: Để đợt thi đua cao điểm chống khai thác IUU đạt hiệu quả cao, các cấp, ngành, địa phương và cộng đồng ngư dân trong tỉnh phải nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tự giác chấp hành pháp luật, khai thác hải sản hợp pháp; kiên quyết không tham gia, không tiếp tay cho hành vi khai thác IUU. Các lực lượng chức năng của tỉnh sẽ triển khai đồng bộ biện pháp tuần tra, giám sát, xử lý nghiêm minh vi phạm. Về phía các địa phương ven biển cần kiểm soát, quản lý chặt chẽ đội tàu, nhất là những tàu không đủ điều kiện hoạt động; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, không để tàu cá địa phương vi phạm các quy định.

Trong tuần tới, Ban Chỉ đạo IUU tỉnh Khánh Hòa sẽ tiếp tục chỉ đạo kiểm soát chặt tàu cá ra vào cảng, xử lý nghiêm tàu vi phạm VMS, rà soát toàn bộ hồ sơ tàu mất kết nối, đồng thời tổ chức đoàn kiểm tra, hướng dẫn địa phương quản lý tàu cá không đủ điều kiện hoạt động.

Tỉnh Khánh Hòa cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo Cục Thủy sản sớm khắc phục sự cố đăng nhập phần mềm VNFishbase, đồng bộ cơ sở dữ liệu sau hợp nhất; đồng thời, điều chỉnh hệ thống giám sát để khi tàu mất kết nối trên 4 giờ sẽ hiển thị cảnh báo, giúp cơ quan chức năng kịp thời xử lý.