Khó thu hồi vốn chương trình cụm tuyến dân cư vùng lũ

Cụm tuyến dân cư khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Đồng Tháp, tỉnh Đồng Tháp Mười sau cơn mưa như thêm sáng sủa. Đường sá rộng rãi khang trang nên xe ô tô 16 chỗ đưa đoàn nhà báo, cán bộ Sở Xây dựng, Ngân hàng Phát triển chi nhánh Đồng Tháp – An Giang vào tận trước cửa nhà dân.

Được triển khai trong giai đoạn 2 gắn với hạ tầng của thị trấn Mỹ An nên mọi vấn đề sinh hoạt của người dân cụm tuyến dân cư này thuận tiện hơn rất nhiều.
Trao đổi với phóng viên BNEWS, ông Đinh Xuân Hoàng, Phó giám đốc Sở Xây dựng Đồng Tháp cho hay, giai đoạn 1 của chương trình còn gặp khó khăn khi vận động người dân vào ở trong cụm tuyến. Việc chọn vị trí cụm tuyến còn chưa được sâu sát nên có những cụm tuyến, đến khi làm xong thì dân còn ngần ngại vào ở.

Ngoài nguồn vốn của ngân sách, Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), Ngân hàng Chính sách xã hội "rót" cho chương trình, huyện Đồng Tháp Mười còn cấp bù thêm đầu tư cho hạ tầng chương trình cụm tuyến dân cư vùng lũ. Ảnh: BNEWS/TTXVN

“Giai đoạn 2 rút kinh nghiệm nên việc chọn vị trí gắn kết với các vấn đề giao thông, gần các khu cụm công nghiệp nên triển khai khả thi hơn, người dân muốn vào cụm tuyến mà chúng tôi xét không hết”.

Như cụm tuyến dân cư khóm 1 chẳng hạn, có quy mô 11ha với 500 hộ dân đã vào ở đủ 500 hộ dân. Ngoài nguồn vốn của ngân sách, Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), Ngân hàng Chính sách xã hội “rót” cho chương trình, huyện còn cấp bù thêm đầu tư cho hạ tầng.
“Vào cụm tuyến, người dân có cuộc sống khá hơn nhiều. Lúc trước, không có đất cất nhà, mùa mưa, mùa lũ cực lắm. Có điện, có nước, trường lớp cho con em. Chỗ học, chỗ chơi của các cháu thuận tiện hơn rất nhiều. Bà con rất phấn khởi”. Hướng tay về lũ trẻ đang nô đùa trước hiên nhà, ông Lê Văn Kiệt, Trưởng cụm dân cư khóm 1 hồ hởi khoe với chúng tôi.
Riêng Đồng Tháp tính từ giai đoạn 1 cho đến giai đoạn 2 có 263 cụm tuyến với tổng số hộ dân đưa vào cụm tuyến khoảng 54.000 hộ. Giai đoạn 1 đã có 100% hộ dân vào cụm tuyến.

Riêng với giai đoạn 2, đến nay các hộ dân đã xây dựng nhà được trên 87%. Còn lại Đồng Tháp tiếp tục đẩy nhanh tiến độ từ nay đến hết năm sẽ hoàn thành việc đưa dân vào ở cụm tuyến giai đoạn 2.

Vào cụm tuyến dân cư vùng lũ, chỗ học, chỗ chơi của trẻ em thuận tiện hơn rất nhiều. Ảnh: BNEWS/TTXVN

Hiện nay, trong cụm tuyến dân cư đều tổ chức các điểm nhà trẻ, trường tiểu học, chọn các vị trí gắn kết các trường học đồng thời lồng ghép vào các chương trình dạy nghề tạo người dân có nghề.

Với cụm tuyến có các khu cụm công nghiệp, địa phương liên kết với các khu cụm công nghiệp để người dân có công ăn việc làm. “Với những cụm tuyến xa khu công nghiệp, chúng tôi liên kết với các cơ sở gia công để đưa hàng hóa về với các cụm tuyến cho người dân tham gia sản xuất”, ông Hoàng chia sẻ.
Phó giám đốc Đinh Xuân Hoàng cũng cho biết thêm, kinh phí tôn nền được Trung ương đầu tư 50% còn người dân chỉ phải bỏ 50% cho giá trị tôn nền đó.

Phần vốn này được Ngân hàng Phát triển Việt Nam “rót” về thông qua Sở Tài chính, có thuận lợi là được ân hạn 5 năm đầu, năm thứ 6 phải trả vốn, lãi suất 0%. Đa số các hộ vào cụm tuyến là các hộ khó khăn, hầu hết vươn lên trả được nợ, tuy nhiên cũng có những hộ gặp khó khăn.

Vừa qua, Chính phủ cũng xem xét cho gia hạn vay vốn chương trình cụm tuyến dân cư vượt lũ giai đoạn 1 với những hộ khó khăn. Địa phương đang tập trung vận động thu hồi nợ.
Bà Trần Tuyết Hạnh, Phó giám đốc Ngân hàng Phát triển chi nhánh An Giang – Đồng Tháp cũng cho biết, tổng nguồn vốn tín dụng nhà nước đưa vào chương trình cụm tuyến dân cư vượt lũ tại tỉnh Đồng Tháp cả hai giai đoạn trên 838 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc thu hồi vốn còn nhiều khó khăn.

Bà Trần Tuyết Hạnh, Phó giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam chi nhánh An Giang-Đồng Tháp: Việc thu hồi vốn cho chương trình cụm tuyến dân cư vùng lũ gặp nhiều khó khăn. Ảnh: BNEWS/TTXVN

Nguồn vốn cho chương trình này ngoài ngân sách hỗ trợ một phần, Ngân hàng phải huy động ngắn hạn trong khi chương trình cho vay dài hạn tới 12 năm, vừa rồi Chính phủ cho gia hạn kéo dài thời gian thành 15 năm.

Dư nợ hiện nay của chương trình cụm tuyến dân cư vùng lũ ở Đồng Tháp khoảng 719 tỷ đồng nhưng nợ quá hạn lên tới 216 tỷ đồng. Nếu từ giờ đến cuối năm không thu hồi được nợ thì số nợ quá hạn lên tới 261 tỷ đồng.
Nguồn vốn cho chương trình tôn nền vượt lũ chiếm tỷ trọng rất lớn, tới trên 50% trong nhiệm vụ thu hồi nợ của chi nhánh Ngân hàng Phát triển An Giang – Đồng Tháp. Tháng 4/2014, Chính phủ đã cho phép gia hạn nợ song đến nay tại tỉnh Đồng Tháp vẫn chưa tổng hợp được số liệu để chi nhánh Ngân hàng Phát triển làm cơ sở gia hạn nợ.

Đây là vấn đề rất khó khăn với Ngân hàng Phát triển, vì thế mà việc cân đối nguồn vốn của VDB cũng ảnh hưởng theo.
Thêm vào đó, huy động vốn thì phải trả lãi suất, Ngân hàng Phát triển sẽ được Nhà nước bù lãi suất nhưng đến nay vẫn chưa được cấp đủ. Việc này ảnh hưởng rất lớn đến việc cân đối nguồn vốn trên toàn hệ thống.
Bà Hạnh đề xuất tỉnh Đồng Tháp có những biện pháp, phương pháp thu hồi nợ để Ngân hàng Phát triển cân đối nguồn vốn trả cho nguồn vốn huy động. Hiện nay, việc thu hồi nợ thực hiện cho giai đoạn 1, theo cơ chế của Bộ Tài chính, lãi suất vẫn bằng không, khi quá hạn vẫn lãi suất 0%.

Nhưng đến năm năm 2016 bắt đầu thu hồi nợ cho giai đoạn 2, theo quy định mới, nếu không trả được nợ sẽ phải tính lãi suất bằng 150% của lãi suất tín dụng đầu tư nhà nước. Như vậy, việc thu hồi nợ sẽ rất khó.
Về vấn đề này, ông Hồ Thanh Tâm, Phó Phòng Hạ tầng kỹ thuật huyện Tháp Mười cho biết, với chương trình cụm tuyến, huyện thành lập ban chỉ đạo và có nhiệm vụ theo dõi đôn đốc dân thực hiện nghĩa vụ trả vốn vay mua nền nhà, xây nhà khi tới hạn.

Tới thời điểm này, cơ bản đã có thống kê về nợ quá hạn, tuy nhiên số lượng nộp còn ít, chưa đạt yêu cầu, Ban chỉ đạo sẽ vận động đốc thúc người dân nộp theo yêu cầu của huyện./.
Nguyễn Huyền/BNEWS/TTXVN