Khởi nghiệp với xe điện: Bài toán khó cho các doanh nghiệp

Quang Huy (Pv/ TTXVN tại New York) 05:30' - 23/12/2023
BNEWS Tờ Wall Street Journal cho biết có ít nhất 18 công ty khởi nghiệp về xe điện và pin đã niêm yết trên các sàn chứng khoán t đang đối diện nguy cơ cạn tiền mặt vào cuối năm 2024.
Khởi nghiệp trong lĩnh vực xe điện không phải là một việc dễ dàng đối với các doanh nghiệp mới, non trẻ. Ảnh: Reuters

 

Theo bài viết trên tờ Wall Street Journal (WSJ), cách đây vài năm, các công ty khởi nghiệp về xe điện vẫn phát triển mạnh mẽ. Nhưng giờ đây, nhiều công ty trong số này đang tập trung vào duy trì sự tồn tại. WSJ phân tích có ít nhất 18 công ty khởi nghiệp về xe điện và pin đã niêm yết trên các sàn chứng khoán trong những năm gần đây đang đối diện nguy cơ cạn tiền mặt vào cuối năm 2024.

Các công ty khởi nghiệp như Nikola và Fisker, đã thu hút các nhà đầu tư bằng những hứa hẹn táo bạo về việc sẽ chuyển đổi ngành công nghiệp xe hơi và đạt mục tiêu biến đổi khí hậu bằng xe tải điện và các dòng xe SUV chạy bằng điện. Trong giai đoạn đầu mới ra mắt, các doanh nghiệp này không gặp khó khăn như bây giờ, bởi chi phí đã tăng cao và xuất hiện các vấn đề về sản xuất.

Trong vài năm gần đây, lần lượt các công ty Lordstown Motors, Proterra và Electric Last Mile Solutions nộp đơn xin phá sản. Nhà sản xuất pin Romeo Power và công ty dịch vụ sạc Volta đã được bán với giá chỉ bằng một phần giá trị niêm yết của họ. Một số công ty còn lại cho biết họ đang nỗ lực giảm chi phí và huy động thêm vốn.

Trong số các công ty mà WSJ phân tích, giá cổ phiếu trung bình giảm hơn 80% kể từ khi ra mắt và thậm chí còn giảm hơn nữa, nếu so với mức đỉnh đã lập được. Sự suy giảm giá trị cổ phiếu xóa sạch hàng chục tỷ USD giá trị thị trường của các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực xe điện, chỉ sauvài năm.

Ông Gavin Baker, Giám đốc đầu tư của Atreides Management, cho biết: “Đây là hiện tượng bong bóng điên rồ nhất mà tôi từng thấy”.

Gần như tất cả các công ty gặp khó khăn đều được niêm yết cổ phiếu thông qua các công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC). SPAC là một giải pháp thay thế cho các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) truyền thống và đã trở nên phổ biến trong thời kỳ đại dịch COVID-19. Không giống như IPO, SPAC cho phép các công ty khởi nghiệp dự đoán tốc độ tăng trưởng của họ mà không bị hạn chế.

 
Sự thay đổi đáng kể về vận mệnh của các công ty khởi nghiệp xe điện làm nổi bật những rủi ro khi đầu tư vào ngành này - một ngành sử dụng những cách thức bất ngờ để tạo ra sự thay đổi. Nhu cầu vẫn tăng đều đặn, nhưng không tăng trưởng bùng nổ như nhiều công ty khởi nghiệp và nhà đầu tư dự đoán. Tesla và các công ty dẫn đầu khác cũng đang giảm giá để giành khách hàng, gây áp lực lên những công ty mới gia nhập thị trường xe điện vẫn đang gặp khó khăn trong việc bắt đầu sản xuất.

Mặc dù đạt được thành công vang dội, Tesla đã phải vật lộn trong khoản thời gian mà Giám đốc điều hành (CEO) Elon Musk gọi là "rất tồi tệ" để có thể duy trì hoạt động sản xuất ô tô điện. Tại thời điểm cách đây 5 năm, đã có lúc Tesla từng đối mặt với nguy cơ phá sản.

Để phân tích hiệu suất của các công ty khởi nghiệp về xe điện và pin, WSJ đã chọn nghiên cứu 43 công ty IPO từ năm 2020 đến năm 2022. Đã có 5 công ty trong số đó nộp đơn xin phá sản hoặc bị mua lại. Đối với 38 công ty còn lại, Wall Street Journal sử dụng dữ liệu của FactSet để tổng hợp các thông báo tình hình kinh doanh gần đây của công ty, so sánh dòng tiền hoạt động của mỗi công ty với tiền mặt và các khoản đầu tư ngắn hạn của công ty đó.

Phân tích cho thấy 18 công ty sẽ cạn tiền vào cuối năm tới, nếu họ không cắt giảm chi phí hoặc huy động vốn mới. Bảy trong số các công ty chỉ có đủ tiền mặt để tồn tại trong vài tuần. Trong các cuộc phỏng vấn với các phóng viên của WSJ, một số công ty cho biết họ đã huy động hoặc đang có kế hoạch huy động vốn mới và cắt giảm chi phí, trong khi cố gắng tăng doanh số bán hàng.

16 công ty có đủ tiền mặt để tồn tại sau năm 2024, nhưng nỗ lực thúc đẩy doanh số bán hàng đang đè nặng lên giá cổ phiếu của các công ty này. Những công ty này bao gồm Rivian Automotive, sản xuất xe bán tải có giá khoảng 80.000 USD và hứa hẹn khả năng vận hành giống như xe thể thao. Và Lucid Group, sản xuất xe sedan hạng sang với giá tương tự. Bốn trong số các công ty này đang tạo ra tiền từ hoạt động kinh doanh.

Một trong những công ty đang chịu áp lực là Faraday Future Intelligence Electric, công ty hứa hẹn tăng trưởng doanh thu kỷ lục khi IPO vào năm 2021. Công ty đã huy động được gần 1 tỷ USD để phát triển một chiếc ô tô điện tương lai với các tính năng như khả năng tự lái và công nghệ nhận dạng khuôn mặt. Việc sản xuất chiếc xe có giá khởi điểm khoảng 309.000 USD này đang mất nhiều thời gian hơn dự kiến, do chuỗi cung ứng bị gián đoạn.

Trong quý tài chính kết thúc vào tháng 9/2023, Faraday tiêu thụ trung bình khoảng 875.000 USD mỗi ngày. Điều này làm giảm lượng tiền mặt và các khoản đầu tư ngắn hạn của công ty xuống còn khoảng 8,6 triệu USD vào cuối quý III/2023. Người phát ngôn của Faraday cho biết công ty đã đạt được thỏa thuận tài trợ và hiện đang tập trung vào việc tăng sản lượng và giảm chi phí.

Việc có đủ tiền mặt để duy trì hoạt động của các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực xe điện vào năm 2024 và trong tương lai xa hơn cũng đang gặp khó khăn. Công ty Li-Cycle Holdings, với hy vọng tái chế pin cũ làm vật liệu cho xe điện, gần đây đã đình chỉ việc xây dựng nhà máy quy mô lớn đầu tiên ở Rochester, New York (Mỹ), với lý do chi phí tăng cao. Điều đó làm phức tạp các cuộc đàm phán với chính phủ Mỹ về một khoản vay tiềm năng. Giá trị cổ phiếu của công ty hiện ở mức khoảng 0,65 USD, thấp hơn nhiều so với giá niêm yết là 10 USD.

Canoo là một trong những công ty có thể cạn tiền vào cuối năm tới. Tại thời điểm năm 2020, công ty này được dự báo sẽ có doanh thu sẽ vượt 1 tỷ USD trong vòng vài năm. Giám đốc điều hành Canoo Tony Aquila cho biết, những mục tiêu này dựa trên điều kiện thị trường vững chắc và khả năng tiếp cận nguồn vốn không giới hạn.

Cổ phiếu của Canoo đã giảm hơn 95% xuống còn khoảng 25 xu USD. Giám đốc Aquila đã điều chỉnh chiến lược của công ty để tiết kiệm chi phí. Ông cho biết Canoo đã đạt được một thỏa thuận tài chính và ông tự tin sẽ huy động được nhiều tiền hơn từ các nhà đầu tư.

Giá cổ phiếu của các công ty sụt giảm đã khiến các nhà đầu tư lớn bao gồm BlackRock, Fidelity Investments và tập đoàn Koch Industries, những công ty đã đổ hàng triệu đô la vào lĩnh vực này, phải đau đầu. BlackRock từ chối bình luận. Fidelity Investments đã không trả lời và người phát ngôn của Koch Industries cho biết công ty đầu tư với tầm nhìn dài hạn.

Ngoài những nhà đầu tư lớn nêu trên, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng đang khó khăn để duy trì và những lời hoa mỹ của các công ty khởi nghiệp xe điện khi họ lên sàn chứng khoán đã không trở thành hiện thực. Ông Brian Dobson, Giám đốc điều hành tại ngân hàng đầu tư Chardan chuyên phân tích các công ty năng lượng sạch, cho biết: “Mọi người vẫn đang tìm kiếm một công ty Tesla tiếp theo”.

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục